Accessibility links

Кайнар хәбәр

Azıq-tölekkä bäyälär ni öçen arta?


Qayber belgeçlär azıq-tölekkä bäyälär artu säbäben kukuruzda kürä.
Qayber belgeçlär azıq-tölekkä bäyälär artu säbäben kukuruzda kürä.

Investorlar häm iqtisad belgeçläre bu könnärdä 4 küz belän qimmätle qäğäz bazarların küzätsä, ğadi xalıqnı kibetlärdä azıq-tölek bäyäläreneñ artuı borçıy. Rusiädä genä tügel, Yewropa illärendä häm Quşma Ştatlarda da soñğı waqıtta on, it, söt, may kebek töp äyberlärneñ bäyäläre arttı. Azıq-tölekkä bäyälär artunıñ säbäbe närsädä?


Dönyadağı qimmätle qäğaz barazlarınıñ işelüe belän azıq-tölekkä bäyälär artu arasında, berençe qaraşqa, bäyläneş yuq şikelle. Läkin, çınbarlıqta, bu global dönyada bar närsä dä üz-ara bäyle, di belgeçlär.

Ber genä misal. Soñğı 2 yılda kukuruz bäyäse 2 tapqır artqan. Belgeçlär monıñ säbäben benzinğa alternativ bulğan etanol citeşterü belän añlata. Näq 2 yıl elek amerikan prezidentı George Buş etanol citeşterüne 4 tapqır arttıru planın iğlan itte. Quşma Ştatlarda kukuruz etanol citeşterüdä töp çimal bulıp tora. Näticädä aña xitıyac artqan, häm bu anıñ bäyäse artuğa kitergän.

Östäwenä, kukuruz mal aşatuda qullanıla. Bu isä, ittän alıp sötkä qädär, bäyälär artuğa kitergän. Bar dönya buylap. Çönki dönyada export itelgän kukuruznıñ 70%-tı Quşma Ştatlardan kilä.

Töp soraw xäzer şul, di belgeçlär – Amerika häm başqa illärdä resessiä başlansa, azıq-tölek bäyäläre belän ni bulaçaq?

"İqtisadi üseş aqrınaysa, neft bäyäläre kimergä mömkin. Bu bioyağulıqqa ixtiac kimegä, häm näticädä awıl xucalığı äyberläreneñ bäyäse töşügä kiterä ala" di BMO qarşındağı Azıq-tölek häm awıl xucalığı oyışması belgeçe Ğäbdelriza Abbascan.

Läkin belgeç süzlärençä, näticä näq kiresençä dä bula ala. Äytik, soñğı waqıtta Qıtayda timer mäğdäne häm başqa çimallarğa ixtiac kimegän. İxtimal, dönya iqtisadı aqrınayu arqasında. Näticädä, okean aşa yöri torğan köymälärgä ixtiyac kimegän häm bu alarnıñ bäyäse töşüenä kitergän. Näq şul säbäple, qayber illär xäzer bu arzan köymälär belän Amerikadan awıl xucalığı äyberlären taşıy başlarğa mömkin, häm bu alarnıñ bäyäse artuğa kiterergä mömkin.

Şuşı artıq qatlawlı häm qarşılıqlı misallar öçen Ğäbdelriza äfände ğafu ütende. Läkin alar wazğiätneñ ni däräcädä qatlawlı ikänen kürsätä, dide ul.

Azıq-tölekkä bäyälär artunıñ säbäpläre närsädä, digän sorawnı bez Qazan uramındağı keşelärgä birdek. Cawaplarnı Mälikä Basıyr tupladı. Alarnı bezneñ pänceşämbe tapşıruında tıñlıy alasız.

XS
SM
MD
LG