Accessibility links

Кайнар хәбәр

Pakıstan: Dinçe partiälär saylawda ciñä alırmı?


Pakıstanda küptännän kötelgän parlament saylawları yaqınayğanda, qaysı ber Könbatışlı belgeçlär häm räsmilär, Pakıstanıñ atom qoralları islamçı köçlär qulına qalaçaq dip qayğıra başladı. Läkin asılda saylawda islamçı säyäsi partiäläreneñ kiläçäge bik yaqtı kürenmi.

Naçar xezmät kürsätü häm köç qullanunıñ artuı säbäble bu partiälärneñ abruyı kimede. Abruynı yuğaltu, tawışnı yuğaltuğa da etärer me?

2002 yılda bulğan saylawlarda, İslamçı köçlär berlegendäge 6 partiä, Äfğan çigendäge möhim noqtalardağı wilayätlärne qazanğan ide.

Läkin berdäm ğamäl mäclese dip atalğan şuranıñ naçar xezmät kürsätüe häm köç qullanu oçraqları islamçı partiälärne abruyın töşerde. Xäzer 18 fivralda bulaçaq saylawda alarnı zur ciñelü kötä. Bu isä Pakıstan Äfğan çiklärendäge taliban ğisyançılarına qarşı alıp barılğan çaralarğa zur täser yasayaçaq dip farazlana.

Saylawnıñ yaqınaya başlawı belän berdäm ğamäl mäclese eçendä büleneşlär kürelä başladı. İttifaqtağı 2 zur partiä saylawnı boykot itüne xuplıy. Üz eçendä bülenüdän qala, İslamçı partiälärneñ problemı, 5 yıl buyına xaqimiättä bulğan waqıtta, saylawçılar aldında kürsäterlek ber eş başqarmawları.

Bülenüne arttırğan tağın ber säbäb, suğışçılarnı yaqlaw mäsäläse.

Saylaw äzerlekläre barışında, alğa taba eşliyse ğamällärne bilgeläw häm şäxislär arasındağı qararsızlıqtan qala, islamçı partilärne bülgän tağın ber mäsälä taraf ayrılığı. 2002 yılda berdäm ğamäl mäclese üzeneñ talibannı yaqlawın açıq itep kürsätsä, bügen Pakıstandağı küpkenä eksrtimist taliban suğışçısı, islamçı dip atalğan partiälärgä, däwam itkän bäreleşlägä ayaq çaluçı bularaq qarıy başladı.

Bu noqtada partiälär arasındağı fiker ayırmalıqları, xättä tönyaq Baluxstandağı Pashtun cirlärendä ber partiäneñ üz arasında ikegä bülenep ber berse belän köndäş buluğa etärgän. Belgeçlär, ayrılğan törkem, Taliban suğışçılarınnan kübräk yaqlaw alırğa teli dip farazlıy.

Başqa ber islamçı partiä, Cammat-i islami partiäse başlığı Şabbir Ahmät Xan, partiäseneñ maqsatınıñn başta Prezident Pärwäz Möşärräftän qotılu bularaq açıqlıy. Şabbir fikerençä çönki ul, konstusiäne yuqqa çığardı, yuğarı däräcäle xaqimnärne törmägä utırttı häm matbuğat ireklegen qıstı.

“Prezident Pärwäz Möşärräf kitmiyençä häm bäysez saylaw şartları tudırılmayınça, bezdä irekle häm ğadel saylaw bulmayaçaq. Bez şuñın öçen Pärwäz Möşärräf xaqimiäte astında bulaçaq saylawğa qarşı çıgabız.”

Şulay da, Pakıstan ğalimnäre oyışmasınıñ elekke xezmätkärläre, konservativ dinçe xalıqnıñ tawışın alır dip farazlana.

Cämäğat-i ulama-i islam partiäse namzäte, Cälil Can, xalıq soñgı 5 yıl eçendä xaqimiätne citäklägän islamçı partiälärneñ eşçänlegennäñ qanäğat dip belderde. Häm ul üz partiäseneñ kiläse atna bulaçaq saylawlarda küp tawış alaçağına ışana.

Tönyaq könbatıştağı dinçelärneñ tawışı zur. Alar dinçelekkä tartıla. Alar dinne yarata häm alar ireklekne bik teläme. Alar möselman häm alarğa İslam yünäleşendä izge kitap häm sönnät kiräk.
XS
SM
MD
LG