Accessibility links

Bosniädä suğış serläre satıla


1992-95 yıllarda Bosniada bulğan qanlı suğışta üterelgän totqınnarnın qayda cirlänüe äle dä ser bulıp qana. Läkin kümäk kümelgän qaberlär turında belgän keşelär mäğlümätlärne aqça bäräbärenä söylärgä riza.

Yugoslaviada 1992 yıllarda nizaqlar başlağanda uq, keşelär aqça bäräbärenä mäğlümät sata başlağannar ide. Alar qulğa alınğan häm törmägä cibärelgän keşelärnen qayda buluı turındağı mäğlümatne aqça birgän oçraqta söyläp birde. Xättä qulğa alınğannarnı almaşu yäisä irekkä çığarınu oyıştırırğa riza buluçılar bulğan.

Bu xällär suğıştan soñ da däwam itte. Bosniadağı 3 ayrı millät wäkile dä xäzer suğış turıda belgän mäğlümätlärne söyläp birü öçen aqça sorıy. Mäğlümätlär isä möhim, kümäk kümelgän qaber cirlären yäisä qılınğan cinäyätçelek turında täfsille itep belüçelär bar. Bosniada 12 meñläp suğış qorbanınıñ qayğa kümelgän buluı ser.

Bosnia- Suğış waqıtında Tuzlada konsentrasia lagerlarınnan qaçqan xatınnar BMOga sıyınğan ide
Bosnia möselman-xorvat federasiäsendä yuğalğan keşelärne tabu komissiäsen başlığı Amor Masovic, keşelärneñ xättä üz millät keşelärenä dä mäğlümatnı aqça bäräbärenä söyläwen äytä. Alarnıñ bu qadär täfsille mäğlümat belüe isä alarnıñ üterü çaralarında qatnaşu ixtimallığı turında şikländerä. Çönki alar qorbannarnıñ isem-familiäläre belän qayda kümelüen äytep birä ala.

Yuğalğan keşelärne tabu komissiäse başlığı Amor Masovic, kemgä ni kiräk keşelär şunı taläp itä di:

“Mäğlümät satuçılar arasında köp aqça taläp itkännärdä bar. Ä qayçağında mäğlümät öçen ber niçä euroğa da kileşüçelär bula. Aqçadan qala, çit ilgä pasport-viza alu yäisä säyäsi sıyunu öçen yärdäm sorağannar da bar. Qayberäwlär öylären tözekländerü öçen aqça taläp itä. Ä beräw isä üzendäge mäğlümätne satar öçen 1 million euro aqça taläp itte”

Bosnia- Srebrenica tiräsendä tabılğan kümäk qaberdä mäyetlär tikşerelä
Bosniadağı suğışta yuğalgannarnı tabu komissiasında, mäğlümatnı satıp alu öçen aqça eşe qaralmağan, şulay da mäğlümat kiräk bulğan çaqta keşelärgä bulışu öçen äz külämdä bulsa da üz aqçaların birep mäğlümat cıyğan komissiä äğzäläre dä bula ikän. Läkin Serbia yağındağı oxşaş komissiänın başlığı Milan Bogdanic äytüençä, mäxkämälär mäğlümat cıyu öçen aqça tülärgä äzer. Läkin keşelär üzläreneñ xökemgä tartılu qurqınıçı belän, mäxkämä aldında mäğlümät berüdän baş tarta ikän.

Bagdovic möhim mäğlümätne belgän keşelärdän soraştıru öçen däwlät tarafınnan maxsus ber tärtip urnaştırılunın yaxşı bulaçağına ışana. Läkin Bagdovic äytüençä qorbannarnın ğailäläre moña riza tügel. Alar ğailäläre öçen iñ kiräkle mäğlümätne täfsille itep alu öçen aqça tülärgä baştan äzer.

Bosniada 12 meñläp suğış qorbanının qayğa kümelgän buluı ser.
Prijedor yaqlarınğa yuğalğan keşelärne tabu komissiäse başlığı Säyda Karabasic, qorbannar gailäläre belän mäğlümät iyäläre arasındağı mäğlümät alış-bereşendä komissiänen turıdan-turı qatnaşmawın äytä. Şulay da qorbannar ğailälärenen tuğannarının qayda kümelüen belü öçen üzlärenä bir niçä yöz euro aqça tülärgä äzer buluın äytä.

Karabasic şul uq waqıtta äytelgän mäğlümatlarnıñ ğadättä döres buluın äytä.

Prijedor, Karaterm, Omarska, Trnopolje cirlärendä konsentrasia lagerları bulğan. 1992 yılda bu cirlärdän bersendä töşerelgän ber video yazma, Bosniada serblar tarafınnañ qılınğan küpläp qıru häm kümäk qaberlär turında xalıqara cämäğatçelekneñ iğtibarın cälep itkän ide.
XS
SM
MD
LG