Accessibility links

Кайнар хәбәр

Samar şovinistları Mäskäw sinagogasındağı faciğa turında


Samarda barlıq gäcitälär dä rus canlı, läkin dä “Volcskaya zarya” bigräk tä inde rus ideyasına moqibbän. Bu basma xättä faciğäne dä üzençä yomşartırğa tırışa, östäwenä äle şik tä quya.

Mäskäw sinagogasında bulğan faciğa uñayınnan redaksiä tügäräk östäl uzdırıp, şunda söylängän süzlärne, äytelgän fikerlärne bäynä- bäynä bastırdı. Sigez bitlek gäcitäneñ dürt bite tulısınça şul sinagoga eçendä bulğan waqiğa turında.

“Saylawçılar sotsial ğädellek” oyışmasınıñ räistäşe Viktor Timofeyev fikerençä, teläsä nindi cinayätçelekneñ töbendä sotsial ğädelsezlek yata. Xalıq könnän-kön naçar yäşi, ä çinovniklar sanı arta bara. Timofeyev fikerençä, Prezident uqazlarınıñ tik ike protsentı ğına tormışqa aşırıla. İldä millätara, etnikara qarşılıqlar yäşäp kilä.

Timofeyevça: “Çubaysnı qulğa alsañ Rusiädä antisemitizm bulmayaçaq.” Ğomumän Rusiädä antisemitizm bulmağanda ikän. Üzeneñ zur yazmasın Timofeyev mondıy fiker belän tügäräkli: “Svyatoslav xazarlarnı cimergännän alıp 1917 yılğa qädär Rusiä tınıç yäşägän.” Dimäk Yawız İvannıñ häm başqa rus patşalarınıñ tatarnı qanğa batırıp köçläp çuqındıruları cäbergä kermi, Viktor Timofeyev küzlegennän.

Yazuçı Yevgeniy Çebalin da ütken fikerlär yazğan. Çebalin yazuınça, New Yorkta ike kükkä aşqan binanı İraqqa kerer öçen amerikannar yahüdilär belän üzläre şartlatqannar, şartlarğa ike säğät qalğaç, säwdä üzägennän barlıq yahüdilär dä kitkännär,- di Çebalin.

Xalıq milli partiäseneñ Samar citäkçese Viktor Gujov fikerençä, “Rusiä - ruslar öçen” şiğäre könnän-kön üzeneñ tarafdarların arttıra häm ul kiläçäktä rus milli yünäleşendäge rus qaharmannarı xäkimiätkä kiläçäk,- di.

Samar şähäreneñ eşçelär Sovetı räis urınbasarı Aleksandr Kuzyaykin bolay di:

“Bezneñ ildä oligarxlarnıñ küpçelege - yähüdilär. Radzixovskiy aldaşmıy, Rusiädä yahüdilär xökümäte dip”,- di Kuzyaykin häm üzeneñ çığışın “Citär tüzärgä” belän tämamlıy.

“Belem” cämğıyateneñ veterannar Sovetı räise Antonina Udalova fikerençä, Rusiä - politsay däwlät, bu däwlät yarlılar turında tügel, ä baylar turında ğına uylıy.

Biolog Tatyana Tezikova fikere: “Çirkäw - millätneñ bayrağı. Ni öçen pravoslav Rus üzeneñ başqalasındağı sinagoganı tüzärgä tieş! Tezikova qatnaş niqaxlarğa qarşılığın belderä. “Ni öçen pasportlarğa millät yulı qaytarılmıy”, - di Teziqowa. Häm şulay uq Tatyana xanım Rusiädän çittä däwlätläre bulğan millätlärgä propiska birügä qarşı. Tatyana Tezikova Ğäysäneñ un izge niäten iskä töşerä häm şularnıñ berse - “Çit cirlärne yawlap almaw ikän, xätta migratsiä formasında”. Küräseñ, tatar xanlıqların yawlap alğan urıslar häm alarnıñ patşaları Ğäysäneñ bu süzlären xäterlärennän töşerep qaldırğan bulğannardır.

Tatyana Tezikova çığışın bezneñ öçen dä faydalı süzlär belän tämamlıy: “Millätara niqaxlar ike yaq öçen dä otışsız.”

“Volcskaya zarya” üzeneñ dürt biten Mäskäw sinagogasındağı faciğäne çäynärgä bağışlağan häm eçtälege aqırıp tora. Mesken urıs malayın yaqlaw, ä yahudıylär monı üzläre oyıştırğannar, senariy yazıp xätta.

Şamil Bahawetdin, Samar
XS
SM
MD
LG