Accessibility links

Кайнар хәбәр

Belarus saylawları irekle dä, ğädel dä bulmadı dip sanıy Yewropa Berlege


Yäkşämbedä Belarusta ütkän prezident saylawlarında, räsmi näticälärgä kürä, ciñüne zur östenlek belän ilneñ xäzerge citäkçese Aleksandr Lukaşenka yawlağan. Oppozitsiä monı xärämläşü dip atadı häm tawış birülär tämamlanu belän Minskinıñ üzäk mäydanında meñlägän keşe qatnaşnda qarşılıq çarası ükärde. Lukaşenka üze räsmi näticälärne Belarusqa basım yasarğa tırışqan çit illärneñ ciñelüe dip atadı. Europa Berlege, bu saylawlar irekle dä, ğädel dä bulmadı dip, tänqit belderde.

Düşämbe irtäsendä iğlan itelgän räsmi näticägä kürä, Belarus belän 12 yıl idarä itkän Aleksandr Lukaşenka tağın 5 yılğa prezident bulıp qalaçaq. Bu xäbärne citkergändä Üzäk saylaw komissiä başlığı Lidiä Yarmoşina, dulqınlanudan bulsa kiräk, cömlälärne butabraq söyläde. "19 Martta Belarusta ütkän prezident saylawlarında 3nçe möddätkä Aleksandr Lukaşenka saylandı. Anıñ öçen 82.6% saylawçı tawış birde, dide ul.

Oppozitsiäneñ urtaq namzäte Aleksandr Milinkeviç ni barı 6% cıyğan. Qalğan ike namzät – ikesenä bergä 6%. Milinkeviç bu näticäne xärämläşü dip atadı häm qabat saylawlar ütkärergä çaqırdı. "Bez qabat saylawlar taläp itäbez, alarnı qanun nigezendä ütkärergä, komissiägä namzät wäkillären kertergä, qulğa alularnı tuqtatırğa taläp itäbez", dide ul.

Tawış birü urınnarı yabıluğa oppozitsiäneñ meñlägän tarafdarı Minskinıñ üzäk mädanına cıyıldı. Qarşılıq çarasın alar düşämbedä däwam itergä cıyına.

Saylawlar aldınnan uq Lukaşenka Belarusta inqilab bulmayaçaq, dip kisätte. Protest belderüçelärneñ "muyının borırığa" wäğdä itsä dä, uzğan töndä çualışlar küzätelmäde.

Düşämbedä 500läp, şul isäptän çit il jurnalistları belän turı efirda ütkärgän matbuğat oçraşuında Lukaşenka, üzen şaqtıy qıyu tottı, çit basımğa qaramastan, Belarus xalqı üzeneñ irekle süzen äytte dide ul. "Çittän bulğan qotıçqıç basımğa qaramastan, bezne sındıra almadılar. Kirsençä, saylawlar şunı kürsätte: Belarus xalqına basım yasap bulmıy", di Belarus prezidentı.

Ul arada Yewropada İminlek häm Xezmättäşlek oyışması bu saylawlar irekle dä, ğädel dä bulmadı di. Tawış birülärne küzätep barğan törkeme citäkçese Alcee Hastings "19 Mart prezident saylawları, ikekle häm ğädel dip äyterlek xalıqara taläplärgä cawap birmäde", dide.

Yewropa komissiäse süzçese Emma Udwin süzlärençä, Berlek ğadi Belaruslılarğa nindi dä bulsa zıyan kiterergä cıyınmıy, ä menä däwlätkä qarata yaña çikläwlär ixtimal. "Berlek ministrları Noyäber häm Ğinwar oçraşuında, saylawlar ğädel häm irekle bulmasa, Belarusqa yaña çikläwlär belän kisätkän ide, xäzer bu bik tä ixtimal", di Yewropkomissiä wäkile.

Yaña çikläwlärneñ nindi bulası älegä bilgesez. Belarusnıñ 6 yuğarı räsmienä Yewropa Berlege illärenä kerü tıyılğan. İxtimal, bu isemlek tağı da kiñäyteler, älegä anda Lukaşenka yuq. Monnan tış, çit ildäge bank xisapları tuñdırılırğa mömkin.

Könbatışnıñ yaña çikläwläre turındağı soraw bügenge matbuğat oçraşuında da birelde. Lukaşenka, teläsä närsä eşläsennär, bezneñ belän eş iterdäy başqa illär dä bar, änä kürşedä genä böyek Rusiä bar digän mäğnädä cawap qaytardı.

Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG