Accessibility links

Britaniä möselmannarın terrorğa närsä etärä?


Britaniä äle dä uzğan atnada 10 oçqıçnı şartlatu plannarı faş itelüdän soñ tınıçlana almıy. Terror ğämälen oyıştıruda şiklänelgän keşelärneñ yañadan, uzğan yılğı kebek – Britaniädä tuğan möselmannar buluı – xalıqnı tağın da kübräk tetränderde. Dönya buylap terrorğa qarşı suğış barğanda Britaniädä tuğan yäş möselmannarnı – suğışçılar yağına basırğa närsä etärä? Terror yulına basu säbäpläreneñ berse itep ğädättä – iqtisadi awırlıqlarnı kiterälär.

İqtisadi häm sosial problemalar turında kübräk xökümät dairäläre söyli. Mäxällä wäkilläre – sosial awırlıqlar – iñ zur problema tügel, di. Möselman Parlamentı başlığı häm Möselman İnstitutı citäkçese Ğaya-suddin Siddiqi, möselmannar – yabılıp yäşi, problema şunda, di. Häm mäsäläne çişüne näq şul yabıq cämğiättän başlarğa kiräk.

Terror häm säyäsi köç qullanunı öyränü üzäge räise Paul Wilkinson da, aqça citmäw genä keşene terrorğa kitermi, dip sanıy:

"7 yül terror ğämällären oyıştıruçılarnı öyränü, alarnı terrorda qatnaşırğa etärgän töp säbäp - sosial-iqtisadi awırlıqlar tügellegen kürsätte, dip uylıym. Alar bu ğämällärne, Al Qaida baş mien yuğanı öçen häm global cihadqa qatnaşularına ışanuı öçen başqarğan."

Uzğan yılğı terrorçılarnıñ kübese xälle ğailälärdän bulğan. Bu atnada qulğa alınğan 24 keşeneñ qayberläre däräcäle hönär iäläre digän xäbärlär bar.

Britaniädä möselman cämäğätçelege arasında Britaniäneñ tışqı säyäsätenä rizasızlıq bar. Britaniäneñ Ğiraq suğışına aktiv qatnaşuı, ber ay däwam itkän Liban-İzrail nizağın tuqtatırğa çaqırmawın möselmannar täñqitli. Ber törkem möselmannar bu xaqta premyer-ministr Tony Blairğa uzğan comğa könne açıq xat ta yulladı. Britaniä xökümäte, oppozisiädäge säyäsätçelär häm qayber mäğlümat çaraları bu xatnı kisken täñqitläp çıqtı.

Britaniädä immigrantlarnıñ küpçelege Paqstan häm Bangladeştan, häm östäwenä Paqstannıñ Kaşmir töbägennän. İnde Britaniädä tuğan balalarnıñ ata-anaları şunnan bulırğa mömkin. Londondağı ğäräp-farsi öyränüläre üzäge başlığı Alireza Nurizade, ber möselman ikençesennän ayırıla, dip söyläde:

"Bu – böten möselmannar probleması tügel, ä ayırım möselmannar arasında bulğan mädäni üzençälek. Saylap alu yä bülenü bar dip äytmäs idem. Bez möselmannar monı üz telägebez belän eşlibez. Mine ber keşe dä möselmannar ğına yäşägän bistädä tor dip köçli almıy. "

Üz üzlärenä biklänep yäşägändä, elekke watannarında bulğan qarşılıqlar häm terror turında kübräk söyläşenä, şuña mondıy cämğiätlärdä yäşlärneñ terrorğa tartılu ixtimalı zurraq, di belgeçlär.

Kiläçäktä Britaniäneñ möselman cämäğätçelege problemalarına ayıruça iğtibarlı bulu, alarnı yaxşıraq öyränü kiräk bulır dip farazlana.
XS
SM
MD
LG