Respublikada da bu aralarda fatir, alarnı xezmätländerü öçen tüläwlär mäsäläse bik aktual’ buldı. İnde xäbär itkänebezçä, Tatarstannıñ Cämäğät pulatı da toraq-kommunal’ xezmätlärenä bağışlanğan utırışı ütkärde. Qazan xakimiätläre isä Şähär şurası deputatları röxsäte nigezendä komminal’ tüläwlärne barı tik üzläreneñ qaramağı buyınça ğına üzgärtergä mömkinlek aldı. Elek isä, tüläwlärneñ külämen respublika xökümäte çikli ide, ä tariflarnı axır çiktä Qazan şähäre şurası deputatları bilgeli ide. Xäzer başqalanıñ başqarma komitetı bäyälärneñ nindi bulaçağın, alarnıñ qayçan häm küpmegä artuın üze genä xäl itä ala. Xäl itte dä inde. 2007 yılda kommunal’ xezmätlär öçen tüläwlär tağı artaçaq. Xäyer, bäyälär kütärelü qazanlılarnı ğına tügel, başqa respublika rayon wä şähärlär xalqın da kötä.
Yaña yıl bıyıl da xalıqqa üz syurprizları belän kilä. Läkin bu yulı süz ber küñelsez yañalıq xaqında. Toraq kommunal' ölkädä tağın bäyälär kütärelä. Döres, citäkçelär küpkä tügel dip tınıçlandırırğa tırışa. Uzğan yıl belän çağıştırğanda bäyälär respublika buyınça 19%, ä başqalada 12% qa ğına üsäçäk ikän. Qazan duması tariflarnıñ yaqınça proyektın iğlan itte inde. Şulay itep,kiläse yıldan Qazanda yäşäwçegä 1квадрат metr öçen urtaça 30сум 59 tien tülise bula. Çallı häm Tübän Qamada bu sannar älege summadan kimräk. Monı bu şähärlärdä toraq yortlarnıñ çağıştırmaça yañaraq buluı belän añlatalar. Çistay, Alabuğa, Älmät, Bögelmä, Leninogorsk xalqına isä 1 är kvadrat metr öçen 40 sumnan artıq çığarıp salası bula. Ağımdağı remont, toraq fondı belän idärä itü, cılılıq çeltären tärtiptä totu kebek xezmätlärgä bäyälär artmağan. Tik şaqtıy xezmätlär öçen tüläw arta. Mäsälän başqalada lift öçen bıyıl här keşe 55 sum tüläsä, kiläse yıldan ul 61 sum bulaçaq. Çüp çığaru da qimmätkä töşäçäk. Qazanda çüpleklär mäsläläsen xalıq aqçası belän xäl itmäkçelär. Qazan dumasınıñ şähär tözeleşe häm toraq kommunal' xucalığı buyınça daimi komissiäse räise urınbasarı Marat Nuriev bu xälne menä niçek añlata.
“Podyezd töbennän alıp kitü belän genä çüpleklär mäsäläse xäl itelmi äle. Anı çüplek bazına iltergä kiräk. Anda alar toksinnarın çığarıp havanı zararlamasın öçen çüpne eşkärtergä kiräk. Ä moña yaña texnika kiräk. Monı aqçasız xäl itep bulmıy. Şuña çüp çığaruğa bäyälär nıq kütärelä dä inde.”
Toraq kommunal xucalığı mäsälälären küptän tügel cämäğät pulatındı da tikşerdelär. Cämäğät pulat wäkilläre toraq-kommunal' xezmätlärgä bäyälär artu mexanizmı añlaşılmıy dip belderä. Bezneñ farazlar buyınça bäyälär kim digändä ike tapqırğa artaçaq di alar. Ä dokumentlarda 12-14% dip kenä kürsätelgän. Pulat äğzaları äle bu arttıru da nigezsez dip sanıy. Tik üz fikerlären sanğa suqmıylar dip sanağan cämäğät pulatı wäkilläre bu belderülärneñ närsäder üzgärttertäçägenä şiklänä.
Çulpan Näbiullina
