Bäyräm aldı könnärendä Qazan xalqı da Yaña yılğa äzerlänep şähär kibetläre buylap tız-bız büläklär cıya, aşamlıqlar ala. Yaña yılğa Tatarstanğa da, ayırım alğanda Qazanğa çit cirlärdän şaqtıy ğına qunaqlar kilä. Qaysısı tuğannarına, qaysısı duslarına. Bilgele ki, alar 1000-yıllıq tarixı bulğan Qazannan istälekle büläklär dä alıp kitärgä telilär. Tübätäy, qalfaq, Qazannıñ tarixi urınnarın çağıldıruçı fotosurätlär, kitaplar mäsälän. Xäyer, küp inde alar. Ä menä bezneñ şähär kibetlärendä bar mikän şundıy büläklär.
Menä Qazan üzägendä yaña ğına açılğan Kol'so isemle säwdä üzäge. Öç qatlı bu üzäktä ni genä yuq: kiem-salım, ayaq kiemnäre, telefonnar, altın-komeş bizänü äyberläre dä satalar anda. Kiläse yaña yıl Duñğız yılı bulğanğadır inde, kibet duñğız räweşendäge uyınçıqlar, çuçqa balaları surätläre töşkän täbriklämälär belän tulğan. Ämma Qazan büläge bulırlıq suvenirlar yuq ikän biredä.
Tandem, XL, Muraveynik säwdä üzäklärendä dä çat sayın çuçqa balaları qıtay, yapon mädäniätlärenä qarağan äyberlärne küpläp satalar. Şulay uq anda fen-şuy taläplärenä turı kilgän äyberlär, törle taşlardan yasalğan fil, baqa räweşendäge suvenirlar da tulıp yata. Yapon, qıtay ışanuları buyınça alar öygä baylıq, bäxet kiterüçe simvollar bulıp sanala. Şulay uq monda şärıq moxiten çağıldıruçı cihazlar da citärlek. Törle çuqlı-çuqlı çigelgän mendärlär, kal'yan, xucasın naçarlıqtan häm yawız köçlärdän saqlawçı sixri taşlar bar. Satuçılar äytüençä, xäzerge waqıtta alar iñ yaxşı, küpläp satıla torğan äyberlär.
Şulay da, Tatarstan, Qazan turındağı istälekle büläklär Tatarstannıñ Milli muzeyında, Tatarstannıñ milli sänğät galereyasında urın alğan ikän. Tik alarnıñ bäyäläre başqa büläklär belän çağıştırğanda, şaqtıy kesägä suğa.
Mäsälän, Altın Urda turındağı ber kitap Milli Muzeyda 1мең 700 dä sum tora. Tübätäylär 250дән 400 sumğa qädär, Qazan Kremle turındağı kitaplar 450-650 sumğa qädär tora. Satuçılar süzlärenä qarağanda, mondıy istälekle büläklärne kübräk çit illärdän kilüçe turistlar ala. Alar da bäyäsennän küpsenälär ikän äle.
Tatarstannıñ Milli sänğät galereyasında büläkkä nilär bar ikän? Satıluçı büläklär turında galereyanıñ ölkän xezmätkäre Liliä Däwlätşina bolay dide.
Tuqaynıñ “Güzäl baqçaları” digän al'bomın täqdim itär idem. Ul bezneñ böten tatar sänğät dönyasında Tuqayğa bağışlanğan, Tuqaynıñ şäxese çağılğan äsärlärne bergä tuplağan al'bom bulıp tora. Nihayät, bez anı kötep aldıq. Nihayät, bez bu eşne qulda totıp tora alabız, näq menä bezneñ tatar sänğäteneñ yözek qaşı bulıp tora. Meñ yarım tiräse tora ul. Qazan dip yazılğan suvenirlardan bezdä käsälär, tälinkälär bar. Şulay uq maylı buyawlar belän yasalğan şämaillär häm näşriät ısulı belän basılıp çığarılğan şämaillär dä bar, alar inde, älbättä arzanraq tora. Bezdä qul eşläre ällä ni küp tügel. Näq menä sänğät äsärläre bularaq buyawlar belän yasalğan gravyuralar, grafikalar bar. Ä menä ence-märcän, säylännär belän çigelgän äyberlär yuq. Liliä Däwlätşina söyläwençä, Tatarstannıñ milli sänğät galereyasında, alasıñ kilsä, nindi dä büläk bar. Aqçañ ğına bulsın. Xäyer, bar cirdä dä şulay inde ul.
Güzäl Zıyätdinova