Şimbä kön - Rusiä matbuğatı bäyräme köne. Anı bar il jurnalistları belän bergä Başqortstan qäläm ähelläre dä, elektron mäğlümat çaraları wäkilläre dä kiñ bilgeli.
Başqortstan jurnalistların hönäri bäyrämnäre belän respublika prezidentı Mortaza Räximov häm Matbuğat, näşriät, poligrafiä buyınça Başqortstan däwlät idäräse başlığı Boris Melkoedov qotladı.
Mortaza Räximov respublika jurnalistlarına cawaplı eşlärendä uñışlar häm ilham telägän. Respublikada törle ölkälärdä häm tarmaqlarda baruçı reformalarnı yaqtırtuda kiñ mäğlümat çaralarınıñ role zur buluın bilgeli Räximov äfände.
Başqortstan jurnalistları xäzer üz bäyrämnären yılına ike tapqır bilgeli. Berse – Rusiä matbuğatı könendä, ikençe tapqır Başqortstan matbuğatı könendä – 14 iyündä. Respublikada soñğı yıllarda kiñ küläm mäğlümat çaraları şaqtıy nıq qıyınlıqlar kiçerde. Gazeta-jurnallarğa yazıluçılar sanı kisken tübän tägäräde, matbuğatqa ışanıç ta sizelerlek kimede.
Süz dä yuq, soñğı un-unbiş yıl eçendä Başqortstanda yözlärçä matbuğat basmaları, elektron mäğlümat çaraları eşli başladı. Alarnıñ küpçelege kommersiäne küz uñında totıp oyıştırılğan ide. Läkin matbuğat basmalarınıñ artuı alarnıñ sıyfatına, uqımlılığına tä'sir itä almağan digän fiker tua. Bäysez tikşerenü üzäkläre, sotsiologik öyränü oyışmaları fikerençä, Başqortstanda soñğı yıllarda bäysez matbuğat basmaları bötenläy dä yuq. “Räsmi matbuğatqa soñğı berniçä yılda Xökümät tarafınnan şaqtıy yärdäm kürsätelä başladı, läkin bu yärdämne aluğa uq alar räsmi xakimiätlärneñ cırın cırlarğa mäcbür itelde”, - dip belderä Ufada tatar häm rus tellärendä çığuçı bäysez “Xalıq ixtıärı” isemle gäzitneñ möxärrire, professor Mäcit Xucin.
Başqortstanda matbuğat irege bulmawın Rusiäneñ başqa tikşerenü üzäkläre belän bergä Xäbärdarlıqnı yaqlaw fondı wäkilläre dä raslıy. Alarnıñ 2006 yılnıñ noyäber ayında iğlan itkän tikşerenü näticälärenä qarağanda, Başqortstan Rusiä töbäkläre arasında matbuğat irege bötenläy dä bulmağan 17 töbäk isemlegenä kertelgän ide. Kiñ küläm mäğlümat çaralarınıñ bäysezlegen tikşergän başqa soraşıp beleşülär näticäläre dä Başqortstanda süz iregeneñ nıq qısıluına bik küp dälillär kiterä.
Uzğan yılda Başqortstandağı “Provinsial'nıye vesti” gäziteneñ baş möxärrire Viktor Şmakov respublika xakimiätlärenä qarşı yazmalar bastıruda ğäyeplänep qulğa alınğan häm berniçä atna tikşerü bülegendä utırıp çıqqan ide. Äle dä bu eş buyınça mäxkämä utırışları däwam itä. Näticädä bu gäzit çığudan tuqtadı. “Xalıq ixtıärı” digän ikençe bäysez gäzitneñ dä yazmışı ayanıçlı. Respublikadan çittä näşer itelüçe bu basmanıñ yaña sannarın qulğa alular arqasında, ul da soñğı waqıtta çığudan tuqtadı. “Respublika xakimiätläre bäysez matbuğatnı buıp üzeneñ köçsezlegen häm qurquın ğına kürsätä”, - di bu cähättän şuşı gäzitneñ möxärrire Mäcit Xucin.
Viktor Şmakov ta respublikada süz iregeneñ bulmawın matbuğat basmalarınıñ xakimiätlär buysınuında buluı belän genä añlata.
Ufada yäşäwçe bäysez jurnalist Viktor Şmakov östennän mäxkämä tikşerüläre däwam itä. Üzeneñ bäysez gäzitendä Başqortstan xakimiätlärenä yala yağuda ğäyeplänä ul. Cinayät eşen öyränüne Ufanıñ Kirov rayonı mäxkämäse alıp bara. Kiläse utırışnıñ älegä köne täğäyen genä bilgele bulmawın äytte Viktor Şmakov.