Accessibility links

Кайнар хәбәр

Muravçik: terrorğa qarşı suğış keşe xoquqları ölkäsendä ciñügä kiteräçäk


Dönyada keşe xoquqların yaqlawçı Amnesty International törkemeneñ bıyılğı xisabında, Quşma Ştatlar citäkçelegendä terrorğa qarşı suğış başlanğannan birle, dönyada keşe xoquqları torışı küpkä naçarlandı, dielgän. AQŞ xisapnı täñqitläp çıqtı. Prezident George Bush xakimiäte, törkemneñ bu xisabı artında säyäsi maqsatlar bar, dip sanıy. Amnesty İnternational xisabı turında bügen AQŞ Däwlät Departamentına demokratiä taratu ölkäsendä kiñäşlär birep toruçı Waşingtondağı American Enterprise İnstitutı belgeçe Joşua Muravçik fikerlären täqdim itäbez.

Amnesty İnternational xisabında, AQŞ dönyanı zur ber suğış qırı itep kürä, "terrorğa qarşı suğış" dönya buylap keşe xoquqların boza, dielgän. Waşingtondağı bu üzäk wäkile Joşua Muravçik – belderüneñ berençe öleşe belän kileşä, ä keşe xoquqların isä – AQŞ tügel, ä terrorçılar boza, dip sanıy. Amnesty, Üzäk Küzläw İdaräse CİAnıñ – terrorda şiklänelgän totqınnardan soraw alu öçen alarnı çit illärgä cibärü, qayber illärdä cäberläwlär buluğa Waşingtonnıñ küz yomuın telgä ala. Muravçik bu mäsälälär – bik qarşılıqlı, di:

"Amnesty xisabı – bezneñ qotoçqıç suğışta qatnaşğanıbıznı iskä almıy, xata şunda. Nişlärgä, nindi taktika qullanırğa, närsädän baş tartırğa – qarar qılu bik awır. Ämma bu bik möhim mäsälälär tügel. Amnesty AQŞqa qarşı höcüm itep – keşe xoquqların bozuçılarnı xoquqlarnı yaqlawçılar belän ber rätkä quya."

Waşingtondağı American Enterprise İnstitutı belgeçe, Quşma Ştatlar eşlägän naçarlıq – dönyağa qurqınıç tudırğan terror oyışmaları kitergän ziyan belän çağıştırırlıq tügel, dip sanıy.

Amnesty xisabında tınıç xalıqqa qurqınıç tudırğan Äl-Qaida häm islamçı suğışçan törkemnär turında yazılğan. Oyışma alarnı ğäypläp çıqqan.

Joşua Muravçik fikerençä, Amnesty törkemen keşe xoquqları torışı borçımıy:

"Menä Associated Press agentlığınnan ber sitat: AQŞnıñ süz botqası – iskitärlek oyatsızlıq." Bu inde şul qadär çamadan aşqan ki, kürenep tora älege keşelärne çınbarlıqta keşe xoquqları tügel, ä üzläreneñ säyäsi maqsatları, anti-amerikanizm borçıy. Bu xatın-qız, İren Khan mondıy äyberlärne elek tä eşlägän ide, berniçä yıl elek alar "amerikan gulagı" dip äytep nizaq çığarğaç – çigenergä mäcbür bulğannar ide."

2005nçe yılda Amnesty İnternetionalnıñ general sekretare İren Khan Guantanamo törmäsen zamana gulagı dip atağan ide.

Xisap belän tanışqan xalıqara cämäğätçelek – şunda uq Amnesty İnternational törkemeneñ säyäsi maqsatların kürmäskä mömkin. Kiresençä anda iñ äwwäl AQŞnı ğäyepläw küzgä taşlana. Häm bu hiçşiksez Amerikağa ziyan kiteräçäk, dip sanıy Muravçik.

Belgeç fikerençä,Ğiraqtağı suğışnı başqa törle alıp barıp bula ide. Muravçik dönya tarixında keşe xoquqları ölkäsendä iñ zur ciñülärne atadı:

"Keşe xoquqları ölkäsendä iñ zur ciñülär ul 1945nçe yılda nasizmnı häm annarı sovet kommunizmın cimerü buldı. Bu ciñülärneñ barısın da suğışlar kiterde. İkençe dönya suğışı häm salqın suşış. İkesendä dä ükeneçle äyberlär küp buldı."

Terrorğa qarşı global suğış ta – dönyada keşe xoquqları torışı öçen ciñü belän tämamlanır dip ışanasızmı digän sorawğa , Waşingtondağı American Enterprise İnstitutı belgeçe – "eye", dip cawap birde.
XS
SM
MD
LG