Cıyılışınıñ ikençe könendä akademiklar kiläçäkkä plannar qordılar, citäkçelär sayladılar. Üzgäreşlär çorında kadrlar häm saylawlar ni qädär qatlawlı mäs'älä buluın elek akademiä büleklärendä saylanıp, ğomumi şılışta yaña akademiklar saylaw kürsätte. “İdeyä” texnoparkı citäkçese Sergey Yuşko, texnologik universitet rektorı bulıp yaña ğına saylanğan German D'yakonov äğza möxbir bularaq ğomumi cıyılışta raslanmadılar. Yäşeren tawış birgändä Tatarstan ğalimnäre Mäskäw kollegaların oşatıp üz xolıqların kürsättelär. Tarix fännäre doktorı D.İsxaqov akademiädä tirän üzgäreşlär, ğomumän milli fändä inqilab yasauçı bularaq üzen tanıtqan ide. Saylawda qatnaşın yegerme biş akademiknıñ 13 D.İsxaqovqa tawış birgän, 12 qarşı tawış birgän. Şulay itep, äğza möxbirlekkä tuqtalıp tormıyça turıdan-turı akademik, ä bälki akademiäneñ vitse- prezidentı bulır dip kötelgän D.İsxaqov elekke statusında qaldı. Gumanitar fännär buyınça vitse- prezidentı tabu bik qatlawlı bulğan dilär. Çärşämbe könne bu wazıyfağa pedagogiä institutınıñ elekke rektorı Ruzäl Yosıpov saylandı. Şulay uq texnika häm iqtisat mäs'äläläre buyınça vitse- prezidentlar bulıp Kev Salixov, Ayrat Abdullin, Marat Safiullinnar saylandı. Akademiäneñ baş ğilmi särkätibe wazıyfasına ädäbiät ğileme buınça belgeç akademiäneñ yaña saylanğan äğza möxbire Daniä Zahidullina saylandı.
Bu cıyılışta ximiä, texnologiä mä’säläläre buyınça bik zur problemalar kütärelde, çığışlar yasaldı. Gumanitar tema külägädäräk qaldı. Şulay da säyäsät häm ideologiä yunäleşläre härwaqıt iskä alındı. Cıyılışnıñ berençe könendä Mäskäwdä yäşäwçe kürenekle general, xärbi belgeç, Tatarstan akademigı Mäxmüt Gäräev milli temalarnı kütärep çıqtı. Anıñ fikerläre aktual' häm qarşılıqlı bulıp Tatarstan prezidentın bäxäskä quşılırğa mäcbür itte. Ğädättägeçä, Mäxmüt Gäräev süzen tışqı doşmannarnıñ yaman tä'sire Rusiädä ızğış, talaş çığaru maqsatın quya dip başladı. Ämma tormış xaqıykate anıñ da üzägenä ütkän. Xäzer “Rusiä ruslar öçen genä “ digän şiğerlär barlıqqa kilde. Berdäm Rusiä partiäseneñ dä qayber äğzaları bez rus xalqınıñ partiäse diüen işetergä bula, dide Mäxmüt Gäräev.
Prezident M.Ş.Şäymiev M.Gäräyewne Berdäm Rusiä firqäseneñ rus xalqı oyışması buluı turındağı misalı belän kileşmäde, bu başqa säyäsätçelär eşe, dip üze qatnaşqan firqäne aqlarğa omtıldı. M.Gäräev älege belderüne berdäm Rusiä wäkile yasawın qabatlap duslıq turında söyläde. Ruslar belän mönäsäbätlär yaxşı, tatar bulğan öçen zıyan kürmädem, dide general akademik.
M.Gäräev suğış başlanu könen iskä alu turında söyläp, Gitlernıñ Rusiädä milli ızğış çığuğa ömetlänüe aqlanmadı, dip sanıy.
Şul uq waqıtta M.Gäräev ikençe dönya suğışınnan soñ ille yıl uzğaç Kavkazda suğış çığuı, bıyıl 22 kiçendä Mäskäw üzägendä millär ara suğış-bäreleşlär çığuın iskä almadı. Anıñ öçen islam dine teması da aktual' ikän.
General M.Gäräyewneñ üzen möselman dip tanuı häm Rusiägä berdäm möfti buldıru fikere belän yanuı şaqtıy qızıqlı tä'sir yasadı. Ul Rusiä däwläte barlıq xalıqlarnı berläşterde. Başqa andıy däwlät yuq dip beldergäç zalda utıruçılar Altın Urdanıñ da xalıqlarnı berläşterüen äyttelär.
Monda xärbilär yäki çinovniklar kiñäşmäse tügel, ä fännär akademiäse cıyılışı ikänlege küzgä taşlanıp tordı. El'mira Gazizova
