Accessibility links

Кайнар хәбәр

Tönyaq Korea wäğdälären ütärme?


Tönyaq Koreya üzeneñ atom programmnarın kürsätergä häm bu yıl axırına qadär alarnı tämamlarğa rizalaştı. Bu xaqta AQŞ belän Tönyaq Koreya wäkilläre arasında 2 kön däwam itkän ike yaqlı söyläşülärdän soñ iğlan itelde. Ämma belgeçlär Tönyaq Koreya üzneñ wäğdäsen ütär, dip ışanıp citmi.

AQŞ däwlät sekretareneñ yärdämçese Christopher Hill, Genevadağı söyläşülär tämamlanğanda : “Tönyaq Koreya üzeneñ bulğan bar programmaların açıp biräçäk häm 2007 yıl axırına qädär alarnı ğämäldän çığaraçaq.”

Hill äytkänçä, ike kön barğan “bik yaxşı häm citdi söyläşülärdän soñ”, bu qararğa kilende. Söyläşülärdä Tönyaq Koreyanıñ plutoniy häm uran bayıtu programnarı qaraldı.

Tönyaq Koreya yağınnan soyläşülärne alıp barğan Kim Gye Gwan, matbuğat oçraşuında bolarnı äytte: “Bez AQŞ häm Tönyaq Koreya arasında küp närsälär turında kileştek. Tınıçlıq söyläşülärneñ şulay tämamlanuına bez bäxetle. Bez açıq itep belderergä telibez. Bez barlıq programmalarnı kürsätügä häm alarnı ğämäldän çığaruğa teläktäşlebezne kürsättek.”

Äğär Pxenyannıñ wäğdäläre tormışqa aşsa, Tönyaq Koreyanıñ atom programmasına bäyle nizağ betäçäk. Atom programması tiräsendäge kierenkelek 5 yıldan artıq däwam itte. Şiklär uyatırlıq äyberlär bar. Britaniäneñ Leed Univertsitetındağı Tönyaq Koreya belgeçe Aidan Foster-Carter bu xaqta bolay di. “Min bu tiz ğenä bulır digän käyeftä tügel. İñ berençe çiratta, bü süzlären bez kemnän işettek? Añlawımça, bez monı Amerika wäkillärennän işettek. Christother Hilldan. – wäkillek citäkçesennän. Minem aña xörmätem zur. Ul söyläşülärne bik osta alıp bara. Ul xälneñ tärräqıy itüenä kiterä torğan keşe. Ul bu xaqta, moñıñ bulaçağına inanıp äytä. Bu anıñ stilendäge belderü. Tönyaq Koreyalılar belän awır bulğanın bilğeläsä dä. Yarar bu kilep çıqça, bu bik yaxşı bulaçaq. Kürerbez.”

Tönyaq Koreyanıñ kileşergä teläge barlığın kürsätüçe ğämällär buldı. Ul Yongbyondağı plutoniy citeşterüçe reaktornı tuqtattı häm BMO tikşerüçelärenä ilgä kerergä röxsät itte.

Läkin Tönayq Koreya belğeçe Foster-Carter äytkänçä, töp sorawlar qala birä. Alar arasında, Tönyaq Köreyanıñ uran programması ni däräcädä üskän, Pxenyan bu ölkädä bulğan bar mömkinlelären çınnan da açıp salaçaqmı?

Pekinda, bu ayda bulası 6 yaqlı söyläşülär bu sorawlarğa cawaplar birä alırğa mömkin. Tönyaq Koreya tışqı eşlär ministrı bügen, ägär il atom programması mäsäläsendä xezmättäşlek itsä, Washigton Pxenyannı terroçılarğa yärädm itüçe illär isemlegenän sızar, dip xäbär itte. Washington bu xäbärne ale raslamadı.
XS
SM
MD
LG