Accessibility links

Кайнар хәбәр

Vilniustağı energiä konferensiäsendä Rusiägä alternativ yullar ezlänä


Ber niçä Könçığış Yewropa illäre belän energiä çığanaqlarına bay Kazpi däwlätlär arasında bulaçaq 2 könlek utırış bügen başlandı. Utırış Vilniusta uza. Anda Könçığış Yewropa illäreneñ, Rusiägä bäylelekne kimitü yağni başqa energia çığanağın buldıru mömkinlege qarala. Utırışta Litva, Latva, Polşa, Ukraina, Azärbaycan, Romaniä häm Gruziä wäkelläre qatnaşa. Şul uq waqıtta Vilniustağı oçraşuğa, Estoniä, Qazaqstan, Törkiä häm Yewropa Berlegennäñ yuğarı däräcäle räsmilär dä kilde.

Könçığış Yewropa illäre, energiä çığanaqları mäsäläsendä Rusiädäñ bäysez, alternatif yullar tabu mömkinçeleklären ezliy.

Litva Parlamentı iqtisadi eşlär başlığı, Birute Vesait, Vilnius sammitınıñ maqsatı, bolay añlattı.

"Konferansnıñ maqsatı, partner illäre belän oçraşıp, energia çığanaqları iminlege mäsäläseñ tikşerü. Şul uq waqıtta bez, Baltıq illäre bularaq, barı tik ber genä çığanaqqa bäylelekneı kimetergä telebez."

Russiä, ğädättä, üzenneñ säyäsi köçen arttru öçen energi çığanaqlarıñ qullanuda ğayeplänä. Anıñ yoğıntısı barı tik, körşe illägä genä tügel, şul waqıtta Polşa häm başqa Baltık illärenä qağıla.

Şuña da, Litva universitetında tışqı mönäsäbätlär belgeçe Tomas Janeliunas, Rusiä bu utırışta tübänräk däräcädä wäkillek itäçäk di.

“Rusiäneñ däräcäse qatnaşqan bütän illärneñ däräcäsennäñ tübänräk bulaçaq. Çönki bu cılışnıñ maqsatı, şul energiä çığanaqlarıñ Polşa häm Baltık illärenä Rusiä aşa tügel, ä alternativ yullar aşa ütkärü çaraların ezläw.”

Qaysı ber alternativ yullar inde tabılğan da.

Janeliunas, Polşa, Baltık illäre häm Ukraina, Azärbaycañ kebek kaspi illärennäñ alınaçaq neftnı, Odessa, Brody häm Plock aşa ütkärgeç belän Polşağa qadär citkerü planı östendä eşliy di.

“Xäzergäçä, Ukrainadağı Polşaneñ Gdask şähärenä qadär arttırılaçaq Odessa-Brody neft ütkärgeçe, alternativ yullardañ berse. Ägär dä bu proyekt ğamälgä aşsa, ütkärgeç Polşadañ, Litvaneñ Mazeikiu Nafta şerkätenä totaştırıluı ixtimal.”

Janeliunas, ütkärgeçne qara diñgezdäñ Odessağa qadär diñgez astınnañ ütkärüe eşe iñ awır mäsälälärdäñ berse di. Sammittä qatnaşuçılar, monı niçek matdi yaqtan xäl itiläseñ häm monıñ säyäsi yaqların söyläşäçäk. Janeliunas, Russiäneñ bu taqdimne kire qağuı ixtimal di. Bu proyekt ğamälgä aşmasa, ikençe ber alternativ bularaq nefnı tanklar belän taşu mömkinçelege bar, läkin bu qiymmätkä töşäçäk.

Şul uq waqıtta, belgeçlär Polşa häm Baltık illären urap uzaçaq Germaniä-Rusiä ütkärgeçe, Baltik illäreneñ energiä iminlegenä qurqınıç tudıraçaq dip isäple. Kiläse sammittä bu xällär turında täfselle itep söyläşeläçäk.

Qaysı ber illär Rusiäneñ yasağan energiä basımıñ kisätü öçen inde çaralar kürä başladı da. Mäsälän Polşanıñ neft şirkäte PK Orlen Baltık illärendäge iñ zur neft eşkärtkeçe bulğan Litvadäge Mezeikiu Nafta şirkäteneñ 90 protsentın satıp aldı.

Janeliunas,Samit utırışında şul uq waqıtta, Polşa, Litva, Latviä häm Estonia arasında Litvadä yaña atom qorılması eşlätü ölkäsendä kileşü imzalanaçaq dip belderä.
XS
SM
MD
LG