Accessibility links

Кайнар хәбәр

Qırım xanınıñ onığı Qazanğa qaytırmı?


Qırım xanınıñ onığı Qazanğa qaytırmı?

Sişämbe könne Qazanda şaqtıy ğına zur fänni waqiğa buldı. Tarix institutında Qazan xanlığı tarixına bağışlanğan konferensiä uzdı. Ser tügel, sovet zamanında Qazan xanlığı tarixı, ğomümän şuşı çor waqiğäläre beryaqlı ğına öyränelde häm yaqtırtıldı. Häm bu çor tarixı yış qına döreslekkä turı kilmi ide. Tarixçı Mixail Xudyakovnıñ 1925 yılda yazğan kitabı — şuşı ölkädä yazılğan iñ soñğı citdi xezmät. Annarı soñ bu ölkädä ezlänülär alıp baru, tarixnı öyränü röxsät itelmäde. Şuña kürä, Qazanda ütkän soñğı konferensiädä qatnaşuçı ğalimnär näq menä şuşı bilgesez, äle töptän öyränelep betmägän problemalarğa iğtibar itep, Qazan xanlığı tarixınıñ yaña yaqların yaqtırtırğa tırıştılar. Konferensiädä tarix fännäre kandidatları İldus Zahidullin, Räşid Gällämov, İskändär İzmaylov häm başqalarnıñ çığışları zur qızıqsınu uyatqan.

Ä tarix fännäre doktorı Damir İsxakov Qazan xanlığında demografiä mäsäläsenä bäyle çığış yasağan. Däwlätçelekne torğızğanda ul tarix fäne qazanışlarına tayanunı kiräk dip taba. Mäsälän, Tatarstan televideniäsendä çığış yasap Damir İsxakov, Qırım xanınıñ dürtençe buın onığı xäzer Londonda yäşi, kiräk bulsa däwlätçelekne torğızu maqsatında anı da qaytara alabız, dip keşelärne şaqqatırırğa omtıldı. Tarixçı süzlärenä qarağanda, Qırım xanlığı belän Qazan xanlığınıñ ayırım däwlätlär bulıp sanaluwı bu mäsälädä bik möhim tuğel ikän, çönki Qazan xanlığı täxetendä Qırım wäkilläreneñ dä toruı, zur däwlät başlıqlarınıñ xatınnarı qärdäş xanlıq wäkilläre bulu, tarixi, milli bergälek monda bik zur rol' uynıy.

Şunısın dä äytergä kiräk, konferensiäne Tatarstan Tarix institutı belän bergälektä äzerläp ütkärergä Rusiä Fännär akademiäseneñ Tarix institutına täqdim itelgän bulğan. Läkin alar bu fänni cıyılışqa kilüdän baş tartqannar. Säbäbe — Rusiä tarixçıları bu periodta Qazan xanlığınıñ Mäskäw knäzlege belän aralaşuwı, Qazannıñ Mäskäw belän berläşüeneñ ğayät zur ähämiäte turında ğına söyläşergä täqdim itkännär. Konferensiä waqıtında, kiresençä, Qazan xanlığı tarixınıñ başqaraq aspektları tikşereläçägen belgäç, alar bötenläy cıyılışqa kilmäskä bulğannar. Dimäk, bu çordağı waqiğalarnı döres itep öyränü häm yaqtırtuda äle dä problemalar az tuğel.
XS
SM
MD
LG