Accessibility links

Кайнар хәбәр

Xalıq sanın alu bara


Xalıq sanın alu bara

Respublikada can başın sanaw däwam itä. San aluçılarnı öydä kötep ala almağaç, sezneñ fäqiregez magnitofonnı kesägä salıp, Vaxitov rayonında urnaşqan 98-nçe mäktäpkä kilde. Äytergä kiräk, Qazan buyınça statsionar, yäğni daimi uçastoklar här rayonda oyıştırılğan. Märkäzi Vaxitov rayonında alar, mäsälän, unaw.

Älbättä, san aluçılarnı öygä kertep, söyläşep utıru qulayraq. Läkin zamanası tınıç tügel, yış qına aferistlar, qaraqlar yä militsioner, yä vraç, yä santexnik bulıp fatir işegen açtıralar. Küräseñ, daimi uçastoklar, berençe çiratta, änä şundıy bälägä duçar bulırğa telämägännär öçen eşlilärder. Qayberäwlär çit keşeneñ fatirğa kerep, andağı äyberlärgä küz töşerep kitüen önämilär. 98-nçe mäktäpneñ berençe qatında urnaşqan uçastokta ayu bietkän cirdäge kebek keşelär öeleşep tormıylar. Şulay da ike kön eçendä biredä san aluçı İrina Juravleva 107 keşene terkägän. Menä anıñ belän uzğan äñgämä. Ul urısça bardı. Nik disägez älege uçastokta tatarça söyläşä torğan berdänber instruktor qayadır kitkän ide.

İrina Juravleva: "San alu tınıç bara, grajdanlıqnı, tuğan telne, millätne kürsätü här keşeneñ uzeneñ ixtıarına qarap yazıla."

Minem cawaplardan çığıp tutırılğan san alu blankında grajdanlıq punktı turında Juravleva, «Sez Rusiä grajdanıdır inde» - dip qaläm belän bilge saldı. Tatarstan grajdanlığı turında äytkäç, san aluçı «Tatarstan Rusiä eçendä bit, dimäk, sez Rusiä grajdaninı», - dip äytte. Tel turındağı punktta tiz añlaştıq:

- Sezneñ tuğan telegez? - dip soradı ul.
- Tatar tele.

Ä bit tuğan tel turında soraw ayırım quyılmağan! Juravleva süzlärenä qarağanda, ul sorawnı instruktaj birgändä quyırğa quşqannar. Häm Tatarstanda ul här keşegä birelä. Biş minut eçendä minem häm xäläl cefetneñ anketaları tutırıldı da.

Uçastokta utıruçı xanımnar biregä kilgännärneñ nizağ quptaruın xäterlämilär. Qatnaş ğailädä tuğannar, yä millätlären kürsätergä telämilär, yä «urıs» dip yazdıralar. Ara-tirä “tatar” dip yazuçılar da oçrıy. San alu maşinası qabızıldı häm uñışlı ğına eşläp tora. Älbättä, anıñ texnik yağı älläni borçılular tudırmıy. İñ möhime -- anı sanaw häm näticä yasaw alda äle.Tatarstanda tuğan tel häm millät grafaları turında añlatu da, añlaw da bar. Xäyer, monı bez statsionar uçastoklar misalınnan çığıp qına äytä alabız. Ä inde fatirğa kilgän xisapçılar andıy waq-töyäkkä iğtibar itärlärme? Tağın şunısı da bar: respublikadan çittä yäşäwçe millättäşläräbezneñ törle etnik törkemnärgä yazılu-yazılmawına tulı ışanıç yuq. Ber yaqtan, Mäskäw ğalimnäre başların butap betergän bulsa, ikençe yaqtan üz arallarında tuğan añlaşmaw, tarqawlıq ta borçu tudıra.

Mondıy cidti çarada qatnaşuı da bik möhim, häm tağın da möhimräge - ber böten köçle millät bulıp qalu.

Bu reportajnı Rinat Battalov icat itkän şiğri yullar belän tögällise kilä.

Tübätäyem — altın bizäk,
Zatlı taşlar sibelgän,
Räsäy cire tübätäy kük,
Tatar belän «çigelgän».
XS
SM
MD
LG