Çärşämbedä, Fransiä prezidentı Jak Şiraq belän bulğan söyläşülär häm Berlin çitendä, Storkow bistäsendä ütkän aş mäclesennän soñ Germaniä kanslerı Gerhard Şröder mondıy süzlär äytte:
Törkiäneñ Yevropa Berlegenä kerü mäsäläsenä kilgändä, berençedän, Copenhagen sammitında Fransiä belän Germaniä bu mäsälädä urtaq qaraşta bulaçaq. İkençedän, Törkiägä açıq signal cibäreläçäk. Neçkälekärne bezneñ Tışqı eşlär ministrları sammitqa qädär xäl itäçäk.
Bilgele bulğança, Törkiäneñ Yevropa Berelgenä kerü ixtimalı soñğı waqıtta qaynar bäxäslär uyattı. Uzğan ayda Fransiäneñ elekke prezidentı Valery Ğiscard d’Estaing “Le Monde” gäzitenä birgän äñgämäsendä, Törkiägä Yevropada urın yuq, bu ilneñ mädäniäte dä, yäşäw räweşe dä başqa, ägär Ankara Yevropa Berlegenä alınsa, bu – Berlekneñ betüen añlataçaq, dip äytkän ide. Xäzerge waqıtta Valery Ğiscard d’Estaing Yevropa Berlegeneñ Konstitutsiäsen yazarğa tieşle Konvent räise bulıp tora. Äytergä kiräk, anıñ fikeren Fransiäneñ uñ qanatlı köçläre genä tügel, ä Berlegeneñ berniçä äğzası da xuplıy. 2004-nçe yılda Berlekkä 10 yaña äzga quşıla. Östämä mäşäqät, älbättä. Tik üzäk häm könçığış Yevropanıñ bu illäre, nigezdä waq illär häm kübese xristian dinendä.
Törkiä – möselman ile, Berlekkä kergän xäldä Berlekneñ iñ zur ile bulaçaq. Zamanında fäqät katolik illärdän torğan Yevropa Berlegendä bu täräqqiätne qabul itmägän köçlär baytaq. Citmäsä, Törkiädä äle genä xaqimitäkä dinçelär kilde.
Şuşı konservativ qaraşlarğa qarşı toruçılar monıdy dälillär kiterä. Bereneçedän, Yevropa Berlege kiñäyä, şul uq waqıtta üzgärä bara. Bügenge köndä anda bolay da 15 million çaması möselman yäşi, yağni ul Xristian klubı bulıp qala almıy. İkençedän, Törkiäneñ Berlekkä alınuwı andağı demokratiä üseşenä kiterer ide, “demokratik islam” digän töşençäneñ urınlı buluın isbat iter ide. Ä inde kire qağılğan oçraqta näticä näq menä tiskäre bulırğa mömkin.
Ankara Yeropa Berlege işegen küptän şaqıy. Berençe möräcägät 1963-tä yasalğan ide. Şul waqıttan birle bu niät, ilneñ äzerlege citärlek tügel dip, kire qağılıp kilä. Soñğı waqıtta Ankara Yevropa Berlege taläplären ütäw yünäleşendä şaqtıy adımnar yasadı. Mäxqämä sistemasın üzgärtü, matbuğat ireklegen tä’min itü maqsatında Konstitutsiägä 50-gä yaqın üzgäreş kertelde. 30 yıl tarixı bulğan Kipr utrawı bäxäsendä dä täräqqiät küzätelä. Xalıqara Valuta Fondı ilneñ krizis çorınnan çığuın tanıdı. Soñğı saylawlarda ciñep çıqqan Ğädellek häm Täräqqiät (AK) partiäse dinçe sanalsa da, anıñ citäkçşese Tayyip Erdoğan Törkiäneñ dönyawi il bulıp qalaçağına wäğdä birde.
Fransiä häm Germaniäneñ soñğı belderüwen Ankara xuplap qarşı aldı. Läkin, monıñ qorı niät tügel, ä konkret ğämäl buluın teli. Pänceşämbedä Törkiä premier-ministrı Abdulla Gül Yevropa Berlege söyläşülär başlaw öçen tögäl waqıt bilgelärgä tieş. Monnan da äzgä Törkiä riza bulmayaçaq, dip äytte. Näq şul süzlärne AK partiä citäkçese Erdoğan da äytte. Şulay itep, xäzer Yevropa Berlege sammitın kötergä kiräk. Ul kiläse pänceşämbedä Copenhagenda açıla
Ali Ğilmi, Praha
Törkiäneñ Yevropa Berlegenä kerü mäsäläsenä kilgändä, berençedän, Copenhagen sammitında Fransiä belän Germaniä bu mäsälädä urtaq qaraşta bulaçaq. İkençedän, Törkiägä açıq signal cibäreläçäk. Neçkälekärne bezneñ Tışqı eşlär ministrları sammitqa qädär xäl itäçäk.
Bilgele bulğança, Törkiäneñ Yevropa Berelgenä kerü ixtimalı soñğı waqıtta qaynar bäxäslär uyattı. Uzğan ayda Fransiäneñ elekke prezidentı Valery Ğiscard d’Estaing “Le Monde” gäzitenä birgän äñgämäsendä, Törkiägä Yevropada urın yuq, bu ilneñ mädäniäte dä, yäşäw räweşe dä başqa, ägär Ankara Yevropa Berlegenä alınsa, bu – Berlekneñ betüen añlataçaq, dip äytkän ide. Xäzerge waqıtta Valery Ğiscard d’Estaing Yevropa Berlegeneñ Konstitutsiäsen yazarğa tieşle Konvent räise bulıp tora. Äytergä kiräk, anıñ fikeren Fransiäneñ uñ qanatlı köçläre genä tügel, ä Berlegeneñ berniçä äğzası da xuplıy. 2004-nçe yılda Berlekkä 10 yaña äzga quşıla. Östämä mäşäqät, älbättä. Tik üzäk häm könçığış Yevropanıñ bu illäre, nigezdä waq illär häm kübese xristian dinendä.
Törkiä – möselman ile, Berlekkä kergän xäldä Berlekneñ iñ zur ile bulaçaq. Zamanında fäqät katolik illärdän torğan Yevropa Berlegendä bu täräqqiätne qabul itmägän köçlär baytaq. Citmäsä, Törkiädä äle genä xaqimitäkä dinçelär kilde.
Şuşı konservativ qaraşlarğa qarşı toruçılar monıdy dälillär kiterä. Bereneçedän, Yevropa Berlege kiñäyä, şul uq waqıtta üzgärä bara. Bügenge köndä anda bolay da 15 million çaması möselman yäşi, yağni ul Xristian klubı bulıp qala almıy. İkençedän, Törkiäneñ Berlekkä alınuwı andağı demokratiä üseşenä kiterer ide, “demokratik islam” digän töşençäneñ urınlı buluın isbat iter ide. Ä inde kire qağılğan oçraqta näticä näq menä tiskäre bulırğa mömkin.
Ankara Yeropa Berlege işegen küptän şaqıy. Berençe möräcägät 1963-tä yasalğan ide. Şul waqıttan birle bu niät, ilneñ äzerlege citärlek tügel dip, kire qağılıp kilä. Soñğı waqıtta Ankara Yevropa Berlege taläplären ütäw yünäleşendä şaqtıy adımnar yasadı. Mäxqämä sistemasın üzgärtü, matbuğat ireklegen tä’min itü maqsatında Konstitutsiägä 50-gä yaqın üzgäreş kertelde. 30 yıl tarixı bulğan Kipr utrawı bäxäsendä dä täräqqiät küzätelä. Xalıqara Valuta Fondı ilneñ krizis çorınnan çığuın tanıdı. Soñğı saylawlarda ciñep çıqqan Ğädellek häm Täräqqiät (AK) partiäse dinçe sanalsa da, anıñ citäkçşese Tayyip Erdoğan Törkiäneñ dönyawi il bulıp qalaçağına wäğdä birde.
Fransiä häm Germaniäneñ soñğı belderüwen Ankara xuplap qarşı aldı. Läkin, monıñ qorı niät tügel, ä konkret ğämäl buluın teli. Pänceşämbedä Törkiä premier-ministrı Abdulla Gül Yevropa Berlege söyläşülär başlaw öçen tögäl waqıt bilgelärgä tieş. Monnan da äzgä Törkiä riza bulmayaçaq, dip äytte. Näq şul süzlärne AK partiä citäkçese Erdoğan da äytte. Şulay itep, xäzer Yevropa Berlege sammitın kötergä kiräk. Ul kiläse pänceşämbedä Copenhagenda açıla
Ali Ğilmi, Praha