Accessibility links

Кайнар хәбәр

AQŞ 2004 yıl büdjetında terrorğa qarşı suğışta möhim rol uynağan illärgä bireläçäk yärdämne arttıra


AQŞnıñ 2004nçe yılğı budjetında terrorğa qarşı suğışta möhim rol uynağan illärgä birelgän yardäm arttırılsa, bu suğışta ällä ni ähämiäte bulmağan illärgä birelgän aqça kimetelä. Kimetelgän illär arasında Russie häm Ukraina berençe urında tora.1-nçe üktäberdä ğämälgä keräçäk budjetnıñ kongress tarafınnan raslanuı şart.

İlne saqlau häm terrorğa qarşı köräş kebek prioritetlarnı çağıldırğan prezident Bushnıñ tışqı yardäm paketı terrorğa qarşı suğışta Üzäk Azie berektäşlärenä yardämne arttırsa, Russie häm Ukrainağa kimetä.Bush 2 trillion 200 milliard yäki 2200 milliard dollarlıq budjet täğdimen düşämbedä kongressqa cibärde.Budjet 15milliard dollar belän xärbi çığımnarnı şulayuq terrorğa qarşı suğışta aldınğı frontta torğan Afganstan, Törkiä kebek illärgä ike milliard 300 million dollar belän yardämne arttırunı küzdä tota. Amerikanı kiläçäktäge terror höcümnärennän saqlarğa häm suğışta ciñergä wäğdä itkän Bush budjet AQŞnıñ üzgärgän prioritetların kürsätä dip äytte. Anıñ süzlärençä xökümätneñ bereneçe wazıyfası ilne saqlau.Yaña prioritetlarnıñ zur qorbannarı Russie vä Ukraina .Alarğa birelgän yardäm 32% belän qısqartıla. Sonğı yıllarda AQŞ könçığış yevropa illärenä dä birgän aqçanı nıq qısqarttı. Mäskäügä birelgän 148million dollar 73 millionğa qısqartılsa 2003nçe yılda 155 million dollar alğan Kiev kiläçäktä 94 million ğına alaçaq. Däwlät sekretarınıñ yardämçese Christopher Burnham düşämbedäge brifingta bolay digän ide: bu budjet aqçaları hiç şiksez prezidentnıñ terrorğa qarşı suğışta ciñü burıçın kürsätä. Bu sannarda, tışqı yardämdä çağıla. Häm bu missiene tämamlau öçen bik yaxşı budjet. Terrorğa qarşı suğışta turıdan turı qatnaşqan berektäşlär , tırışlıqları öçen büläklänä.Däwlät departamentı Üzäk Azieneñ terrorğa qarşı suğışta strategik ähämiäten tanıp 2004nçe yılda 171 million dollardan artıq aqçanı Üzbäkstan, Qırğızstan häm Tadcikstanğa birä.Bu inde 2003nçe yıl belän çağıştırğanda 55% ä 2001nçe yılnıñ sintäbere belän çağıştırğanda yaqınça 100% artığraq digän süz. Bu aqçalar sivil cämğiät täräqiäte. Keçkenä käsepxanä, konflikt kimetü häm ekonomik reformalar öçen qullanılaçaq. Xätta izolatsiedäge Törkmänstanğa 8million dollar birelä bu 2003 belän çağıştırğanda 1millionğa artığraq. Tik Qazaxstanğa ğına yardäm 43millionnan 32million dollarğa kimetelä. Täğdim itelgän budjet AQŞ säyäsätendä bıyılğı töp xalıqara mäsälälärne kürsätep tora. Misal öçen budjettä Ğıraq opozitsiesenä aqça ayrılmağan. Xälbuki sonğı ike yılda aña yılsayın 25million dollar birelde. Waşingtondagı brifingta AQŞ Saddamnı bärep töşeräçäge öçenme çit ildäge Ğıraq opozitsiesenä aqça ayrılmağan dip soralğan ide.Däwlät sekretarınıñ tışqı yardäm eşlärendäge yardämçese Joseph Bowab bu sorauğa 2004nçe yılnıñ budjetı äzerlängändä bu eş öçen aqça ayıru kiräksez dip uyladıq digän cavap qaytardı. Ämma budjetta Ğıraqtağı BMOsı saqçılarına 700meñ dollar ayrılğan, Bu inde Bagdadta bıyıl rejim üzgäräçägenä başqa ber kürsätkeç.Läkin budjetta Ğıraq suğışınıñ çığımnarı öçen ber tiyen dä yuq. Şulayuq 2004nçe yılğı budjetta Tönyaq Korea öçen dä aqça qaralmağan. Xälbuki 94-nçe yılğı kileşü nigezendä Quşma Ştatları Pxenyangnıñ atom qoralları eşläp çığarmayaçaq digän wäğdäsenä almaşqa 75 million dollarlıq neft häm başqa yardäm cibärä ide. İnde Tönyaq Korea öçen aqça ayrılmawı anıñ kileşüne ütämiäçägen kürsätä .Californiada urnaşqan Könçığış Azieneñ iminlek mäsälälärenä iqtibar birep kilgän Nautilus institutı citäkçese Peter Hayes süzlärençä ,Quşma Ştatları açıqtan açıq kileşü qısalarındağı yöklämälären boza. AQŞ kileşelgän kileşüne köçtän çığarmağan öçen bik saqlıq kürsätergä tieş. 2004nçe yılğı budjet könçığış vä üzäk yevropa illärenä şulayuq Balkan illärenä birgän yardämne qısqarta .Kongressta Bushnıñ bu täqdimeneñ qayber aspektlarına qarşılıq kürsäteler , ämma in küp tänqit plannıñ eçke mäsälälärgä qarağan öleşendä bulaçaq dip kötelä.Prezident salımnarnı 700milliard dollar belän qısqartunı planlaştıra. Tänqitläüçelär monnan başlıça baylar faydalanaçaq,häm ozın möddätle defitsitqa säbäp bulaçaq häm bu iqtisadnıñ üseşenä zian kiteräçäk dip belderä

Färidä Xämit, Praga
XS
SM
MD
LG