Tönyaq Ğıraqta Sälähäddin şährendä berençe märtäbä Ğıraq opozitsieseneñ cıyını ütte.Prezident Bushnıñ mäxsus wäkile Z.Xalilzad Ğıraq milli Kongressınıñ 50äğzadan torğan kiñäş komitetı aldında yasağan çığışı ber yaqtan Törkieneñ Saddamğa qarşı koalitsiegä quşıluı öçen anı quyulandırsa, ikençe yaqtan Ankara , AQŞnıñ taläplärenä buysınırğa ,yäğni Tönyaq Ğıraqtağı barlıq xärbi xäräkätlär Waşington belän koordinatsielänergä ,şulayuq suğıştan soñ Törek ğäskäriläre annan çığıp kitergä tieş digän kisätü dä sizelde. Cıyılıştan soñ Xalilzad bez Törkieneñ koalitsieneñ ber öleşe buluına bik şat, ämma bez ber genä ilneñ dä üz başına xäräkät itüen qabul itmibez dide. Waşington suğış bula qalsa Törkiedäge xärbi bazalarnı qullanaçaq, ämma Ğıraq kördläre tönyaqtağı köçle kürşegä ber dä ışanmıy, Törkie Ğıraqta qayber urınnarnı däğwä itep kilä häm ul tönyaq Ğıraqtağı separatist körd köçlären kontrol astında totarğa teli. Qayber körd citäkçeläre , ägär dä Törek köçläre röxsätsez Ğıraqqa kersä, alarğa qarşı suğışaçaqların belderde. Xalilzad bez tönyaq Ğıraqtağı körd duslarbıznıñ borçıluların , Ankara belän söläşülärebezdä telgä aldıq dip äytte. Bush wäkile, ğıraqlılar üz citäkçelären üzläre saylıyaçaq, AQŞ xärbi okupatsiese , demokratik xökümät oyıştırılğançığa qädär genä dävam itäçäk dip äytsä dä, ul xökümätne körd suğışçıları häm eksildäge törkemnärgä tapşıru turında bernindi wäğdälär birmäde. Ul tik Ğıraqnıñ kiläse citäkçesen AQŞnıñ saylauı mantıqlı bulır ide dip äytte. Xalilzad çığışında töreklärneñ intervensiesen telgä almadı, ämma jurnalistlar aldında törek xärbiläre Ğıraqqqa AQŞ köçläre belän bergä keräçäk häm alar belän çığaçaq , Töreklärneñ üz başına xärkät itüenä bez qarşı dide. Törkie Ğıraqnıñ tönyağında Körd däwläteneñ oyışuı üzendäge 10-15 million körd arasında separatizm xislären köçländerer dip qurqa.Sonğı 20yıl, Ankara qayçaqta tönyaq Ğıraqtan torıp Törkiegä höcüm itkän körd separatislarına qarşı suğıştı. Aq partiä citäkçese T.Erdoğan ,xökümätneñ 40meñ çaması xärbine çikneñ ikençe yağına cibärergä planlaştırğanıñ belderde. Bu xärbilär töreklärneñ komandasında toraçaq, ämma AQŞ ğäskäriläre artında bulaçaq dip äytkän Erdoğan jurnalistlarnıñ basımı astında qala başlağaç, ‘ber qayçan da belmisen, bälkim alar alğaraq ta barır’dip östäp quyğan ide. Yevro Azie Strategik Tikşerülär Üzägendä eşläwçe pensiedäge general Armağan Kuloğlu süzlärençä, Törkie xärbiläre mohacirlarnıñ Törkieägä kerün tuqtatu häm kördlärneñ Kerkük häm Musuldağı neft yatmaların eläkterep ekonomik ireklekkä ireşülärenä mömkinlek quymayaçaq , alar şulayuq yaqınça 3 million dip uylanğan Ğıraqtağı törkmännärneñ mänfäğätlären saqlayaçaq. General Kuloğlu törek xärbiläre AQŞ ğäskäriläreneñ artında toraçaq, ämma amerikannar birgän wäğdälären ütämi başlasa , xärbilärebez mänfäğätlärebezne yaqlau öçen ikelänmiäçäk yäğni bilgelängän çik –yaqınça 200 kilometrne dä ütäçäk dip söyläde . Ul Törkieneñ iminlegen bez ikençe ber partiägä tapşıra almıybız, kiräk bula qalsa adımnar atlayaçaqbız , missie tönyaq Ğıraqnı waqıtlıça kontrol itü dip belderde. Kürengäneçä wazğiät qatmarlı, bula alaçaq suğışta AQŞnıñ körd häm törek berektäşläreneñ berberse belän suğışu ixtimale , Waşington öçen albastı bulıp tora. Ayruça, Quşma Ştatları xärbiläreneñ Törkiädä urnaşuına röxsät birü mäsäläseneñ Törkie parlamentında tikşerü pändeşämbedän şimbägä küçerelde.
Färidä Xämit, Praga
Färidä Xämit, Praga