Accessibility links

Кайнар хәбәр

Prezident Bushnıñ aldağı säfärendä töp iğtibar Yaqın Könçığışqa birelä


Comğa könne Amerika Quşma Ştatları prezidentı George Bush sigez könlek säfärgä çığıp kitä, xörmätle tıñlawçılar. Anıñ Pol''şağa, Rusiägä, Fransiä häm Yaqın Könçığışqa baruwı qaralğan. Säfäre barışında amerikan prezidentı küptörle häm küpqırlı mäs''älälärne qarayaçaq, anıñ xätta İzrail wä fälästin citäkçeläre belän bergäläşep oçraşuwı da ütärgä tieş.

Prezident Bushnıñ başta Yaqın Könçığışqa baruwı bötenläy qaralmağan ide, ul Pol''şada tuqtalıp, Rusiädä Piterburnıñ 300 yıllığı tantanalarında qatnaşqannan soñ Fransiädäge Evian şähärçegendä "sigezlek" törkeme citäkçeläre oçraşuwına kiläçäk häm şunnan kire ilenä qaytıp kitäçäk dip kötelde. Läkin soñraq Aq yort prezidentnıñ şuşı säfärenä tağın berniçä cirgä barunı kertte, xäzer Bush Yaqın Könçığışqa kilep anda İzrail wä fälästin citäkçeläre belän dä yuğarı däräcäle söyläşülär ütkärergä cıyına, şunnan soñ ul Farsı qultığındağı amerikan ğäskärläre yanına da suğılıp çığarğa niätlänä. Şuşı üzgäreşlärgä qädär Bush säfäreneñ töp maqsatı, Ğiraq suğışınnan soñ berençe märtäbä şul suğışqa qarşı çıqqan Yewropa citäkçeläre belän küzgä-küz oçraşuwı torsa, xäzer inde bu şaqtıy üzgärä. Amerikan yağı töp iğtibarnı berençe çiratta Yaqın Könçığıştağı xällärgä, anda üzeneñ yaña solıx planın ğämälgä quyu tırışlıqlarına bormaqçı bula. "Sigezlek"neñ Eviandağı oçraşuwın prezident Bush xätta beraz irtäräk tämamlap, inde düşämbedä ük Mısırğa, Qızıl diñgez buyındağı Şarm-äl-Şäyx şähärenä kitäçäk. Anda anıñ ğäräp illäre citäkçeläre belän oçraşuwı qaralğan. Çärşämbedä ul diñgezneñ iordan yağına çığıp anda patşa Abdulla belän küreşäçäk, häm nihayät şunda uq Bushnıñ İzrail premyer-ministrı Ariel Şaron häm yaña ğına bilgelängän fälästin premyerı Mäxmüd Abbas belän dä küreşüwe kötelä. Prezidentnıñ däwlät iminlege kiñäşçese Condoleezza Rice süzlärenä qarağanda, Bush şulay itep Yaqın Könçığışta solıxqa ireşü yulında urnaşqan uñay mizgeldän faydalanıp qalırğa teli.

Audio, Condoleezza Rice

"Prezident, Ğiraq suğışı azağında häm bigräk tä fälästin citäkçelegendä bulğan üzgäreşlärdän soñ solıx öçen xäzer yaña uñay mömkinlek buluwına ışana" di Bushnıñ kiñäşçese Rice. Amerikan prezidentınıñ İzrail wä fälästin premyerların kürep söyläşüwe älegä tulısınça xäl itelgän närsä tügel, Aq yort, andıy oçraşu tieşle şartlar tuğan oçraqta ğına bula dip belderä. Yäğni nindi dä bulsa terror höcüme oyıştıru ixtimalı açıqlansa, amerikan yağı oçraşudan waz kiçä dä ala. Läkin Bushnıñ Şaronnı häm Abbasnı kürü teläge zur, çönki ul xäzer İzrail wä fälästin yağı arasında solıxqa ireşep, bar dönyağa Ğiraq suğışın yuqa ğına alıp barmawın, şunıñ aşa Yaqın Könçığışta demokratik wä bazar reformaları ütkärügä yul açuwın kürsätergä teli. Bigräk tä üzeneñ, amerikannar äytüwençä, "iske" Yewropadağı opponentlarına. Evianda Bush Ğiraq suğışınnan soñ berençe märtäbä fransuz prezidentı Chirac, german kanslerı Schroeder belän küreşäçäk, aña qädär ul Piterburda Rusiä prezidentı Putinne dä kürep söyläşäçäk. Amerikan prezidentınıñ "sigezlek" oçraşuwınnan Yaqın Könçığış säfäre arqasında irtäräk kitüwe, anıñ kiçke aşta qatnaşa almawın añlata. Mäclesne oyıştıruçı xuca Jacques Chirac, Ğiraq suğışı mäs''äläsendä amerikannarğa qarşı torğan Fransiä prezidentı, Bushnıñ aşığıç häm möhim eş belän kitüwen añlawın beldersä dä, şuşı atnada ğına Financial Times basmasına, Waşingtonnan äle haman da kilgän doşmanlıq xislärenä şaq qatuwın äytkän ide.

Kärim Kamal, Praga.
XS
SM
MD
LG