Uzğan yäkşämbedä Aq Yortnıñ yuğarı räsmiläre bu ğäyepläwlärne inde ber kire qaqqan ide. (Bu turıda kiçäge tapşıruda söylädek.) Buşnıñ iminlek kiñäşçese Codolleezza Rice häm däwlät sekretare Colin Powell ber-ber artlı televidenie ekrannarına çığıp suğışnı başlağanda Saddamnıñ qoralı turında citdi häm ışanıçlı mäglümätlärgä tayanğannarın añlatırğa tırıştı. Küräseñ, Buş administratsiäsenä yasalğan basım şul tiklem köçle ki, prezident üze añlatma birergä kiräk taptı. Düşämbedä ütkän xökümät utırışınnan soñ George Buş, Ğiraqtağı xärbi kompaniäneñ absolut döres qarar bulğanın tarix äle isbat itäçäk, Saddam distä yıllar buyına qoral programmasın üsterde, häm bez ul qoralnı irtäme-soñmı tabaçaqbız, digän belderü yasadı. Süz uñayınnan bu – Ğiraq suğışı başlanğannan birle berençe xökümät utırışı buldı.
Jurnalistlar Buşnıñ "qoral" urınına "qoral programması" diyüwenä häm dä ütkän zamanda söyläwenä iğtibar itep, añlatma birergä sorağaç, Aq Yort süzçese Ari Fleischer, prezident "qoral" belän "programma" arasında ayırma yasarğa cıynmıy, programma digändä süz qoral turında da bara digän añlatma birde. Ari süzlärençä, Buş, suğış aldınnan Ğiraqta tıyılğan qoral bulğanında hiçkenä dä şiklänmi.
Şiklänmäw ber närsä, tik menä Ğiratqa suğış betkännän soñ anda yözlägän amerikan belgeçe kilep tikşerü eşläre alıp baruğa qaramastan, älegä küpläp üterü qoralına dälil bulırday ber genä mäglümät tä tabılmadı. Küpläp üterü qoralınnan tış, tağın ber ğäyepläw – Ğiraq belän Äl-Qaidä arasında bäyläneş bar digän belderülär şulay uq, älegä isbat itelmäde.
Ul arada, Buş administratsiäse isemenä törle yaqtan, şul isäptän Capitolidan ğäyepläwlär ağıla. Yänäse Aq Yort, Ğiraqqa qarşı xöcüm başlaw öçen, Saddamnıñ qoralı turındağı mäglümätne maxsus küpertep, qurqınıçraq itep kürsätergä tırışqan. Citmäsä, Pentagonnıñ küzläw idaräse uzğan yılnıñ sintäberendä äzerlägän ber yäşeren xisap yäkşämbe könne kiñ cämägätçelekkä citkerelde. Suğışqa berniçä ay qala yazılğan şul xisapta "Ğiraqnıñ ximik qoralı bar, yä isä ul anı citeşterergä cıyına dip äyter öçen ıçanıçlı mäglümät yuq" digän cömlä bar. Xäzer Aq Yort räsmiläre, bu ayırım ber cömlä genä xisapnıñ ğömüm mäğnäsen üzgärtmi, ä ul mägnä – Ğiraqnıñ qoral programması bareber bulğan digän näticägä qaytıp qala, dip aqlana.
Läkin, şuşı añlatnma belän genä qänägät bulmağan ber törkem Demokrat Kongressta maxsus tikşerü başlarğa çaqıra. Bu xäräkätne Senatnıñ elekke küzläw komitetı räise Bob Graham citäkli. Kiläse prezident saylawlarında demokratlar isemennän namzät bulırğa cıyınğan Bob Graham "ägär Ğiraqta ximik, biologik yä atom qoral tabılmasa, Quşma Ştatlarnıñ dönyadağı abruyı bik nıq töşäçäk" dip belderde. Kongresstağı respublikannar mäsäläne ul qädäre quyırtmasqa, ğädäti räweştä genä tikşerergä öndi. Äytergä kiräk, bu mäsälä belän şögellänäse komitetlarnıñ ikese dä respublikannar qulında.
Ali Gilmi, Praga
Jurnalistlar Buşnıñ "qoral" urınına "qoral programması" diyüwenä häm dä ütkän zamanda söyläwenä iğtibar itep, añlatma birergä sorağaç, Aq Yort süzçese Ari Fleischer, prezident "qoral" belän "programma" arasında ayırma yasarğa cıynmıy, programma digändä süz qoral turında da bara digän añlatma birde. Ari süzlärençä, Buş, suğış aldınnan Ğiraqta tıyılğan qoral bulğanında hiçkenä dä şiklänmi.
Şiklänmäw ber närsä, tik menä Ğiratqa suğış betkännän soñ anda yözlägän amerikan belgeçe kilep tikşerü eşläre alıp baruğa qaramastan, älegä küpläp üterü qoralına dälil bulırday ber genä mäglümät tä tabılmadı. Küpläp üterü qoralınnan tış, tağın ber ğäyepläw – Ğiraq belän Äl-Qaidä arasında bäyläneş bar digän belderülär şulay uq, älegä isbat itelmäde.
Ul arada, Buş administratsiäse isemenä törle yaqtan, şul isäptän Capitolidan ğäyepläwlär ağıla. Yänäse Aq Yort, Ğiraqqa qarşı xöcüm başlaw öçen, Saddamnıñ qoralı turındağı mäglümätne maxsus küpertep, qurqınıçraq itep kürsätergä tırışqan. Citmäsä, Pentagonnıñ küzläw idaräse uzğan yılnıñ sintäberendä äzerlägän ber yäşeren xisap yäkşämbe könne kiñ cämägätçelekkä citkerelde. Suğışqa berniçä ay qala yazılğan şul xisapta "Ğiraqnıñ ximik qoralı bar, yä isä ul anı citeşterergä cıyına dip äyter öçen ıçanıçlı mäglümät yuq" digän cömlä bar. Xäzer Aq Yort räsmiläre, bu ayırım ber cömlä genä xisapnıñ ğömüm mäğnäsen üzgärtmi, ä ul mägnä – Ğiraqnıñ qoral programması bareber bulğan digän näticägä qaytıp qala, dip aqlana.
Läkin, şuşı añlatnma belän genä qänägät bulmağan ber törkem Demokrat Kongressta maxsus tikşerü başlarğa çaqıra. Bu xäräkätne Senatnıñ elekke küzläw komitetı räise Bob Graham citäkli. Kiläse prezident saylawlarında demokratlar isemennän namzät bulırğa cıyınğan Bob Graham "ägär Ğiraqta ximik, biologik yä atom qoral tabılmasa, Quşma Ştatlarnıñ dönyadağı abruyı bik nıq töşäçäk" dip belderde. Kongresstağı respublikannar mäsäläne ul qädäre quyırtmasqa, ğädäti räweştä genä tikşerergä öndi. Äytergä kiräk, bu mäsälä belän şögellänäse komitetlarnıñ ikese dä respublikannar qulında.
Ali Gilmi, Praga