Accessibility links

Кайнар хәбәр

Çeçnädä prezident saylawlarında Qadırovıñ ciñep çığaçağına garantiä yuq digän fiker belderä amerikan gazetası "Los Angeles Times"


Yaqınça altı atnadan soñ Çeçnädä ütkäreläçäk saylaular dürt yılğa suzılğan suğışnı beterergä tieş ide. Läkin, stabillek urnaştıraçaq dip kötelgän Mäskäv keşese Qadırovnıñ saylaularnı ottıruı da ixtimal. Respublikada ber dä populär bulmağan Qadırov Mäskäv yardäme belän prezident bulğan xäldä dä, Kremldäge qayber räsmilär , anıñ prezidentlığı köç qullanunıñ häm totrıqsızlıqnıñ dävam itüenä genä kiteräçäk dip uylıy başlağannar. Bu xaqta "Los Angeles Times"ta basılıp çıqqan maqälä.

Gazetanıñ yazuınça, küzätüçelärne tağı da ber ixtimal borçıy. Mäskävneñ yaqlauı arqasında Qadırov häm anıñ militsiäse Groznıyda bik köçlänep kitte. Şul säbäple, Qadırov prezident bula almağan xäldä, anıñ häm militsiäseneñ taularğa çigenep saylanğan prezidentqa qarşı köräş başlauı da ixtimal. Russiä xökümäte 5-nçe üktäber saylaularında ber kemne dä yaqlamauın räsmi räveştä beldersä dä, monıñ döres bulmauı da här kemgä mäğlum. Läkin, ber ük vaqıtta Çeçnä mäsäläse buyınça süzçe Yasterjemskiy Qadırovnıñ saylanu mömkinlegenä häm anıñ sälätenä berençe märtäbä şik belderde. Ul, federal xakimiätlär ciñelgän keşe belän ber ük safta torırğa telämilär. Şul säbäple bez Çeçnädä ber kemne dä östen totmıybız- dip äytte. Qadırov häm yardämçeläreneñ räximsez taktikası häm rişvätçelege säbäple Çeçnädä keşelär Russiä köçlärenä qarağanda anardan küberäk qurqalar. Qadırov ciñelgän xäldä, Kreml aña Çeçnädän çittä post täqdim itkän häm ul oppozitsiä belän berläşü urnına bu täqdimne qabul itüneñ xäyerleräk buluın añlarlıq däräcädäge säyäsmän digän Yasterjembskiy süzläre dä Kremldä Qadırovnıñ ciñü mömkinlegenä şikneñ buluın kürsätä. Ğomumän alğanda prezident Putinneñ Çeçnägä qarata säyäsi çaralarınıñ berse dä plan buyınça barmadı dip äytergä bula. Putin bu yılnıñ başlarında Çeçnädä suğış tuqtaldı dip belderde. Suğış tuqtalası urınğa bäreleşlär qızıq qına kitte. Soñğı aylarda Çeçnä häm tiräsendäge höcümnärdä distälägän xärbi üterelde. Qadırov häm militsiäse qaraqlıqa, keşelärne fidyä öçen urlauda häm törle höcümnärdä ğäyeplänälär häm eleke möftineñ şäxsi abruyı bik töşte. Yıllar buyına Çeçnä konfliktı turında mäğlümät birep kilüçe jurnalist Anna Politkovskayanıñ fikerençä, Kremlneñ Qadırovnı yaqlaudan vaz kiçkänen kürsätkän dälil yuq. Şulay da Qadırov saylaularnı yuğaltqan xäldä, Çeçnädä vatandaşlar suğışınıñ yañadan qabınuı ixtimal. Küpkenä analizçılarnıñ fikerençä, Kreml soñğı çiktä Qadırovnıñ ciñep çığuın tämin itäçäk. Çönki Kreml qabul itärlek alternativ kandidat yuq. Carnegie Mäskäv Üzäge belgeçe Aleksey Malaşenkonıñ süzläre belän äytkändä, bu Russiä saylauları . Monda kemneñ niçek tauış biräçäge tügel, ä tauışlarnıñ kemneñ sanayaçağı möhim. Mäskäv närsä teläsä şul bulaçaq. Amerikan gazetası Los Angeles Timesta basılıp çıqqan maqälädä Çeçnädä bulaçaq prezident saylauları turında änä şundıy fikerlär äytelgän.

Färit İdelle, Praga
XS
SM
MD
LG