Räsmi Pxenyan Kimne yañadan Däwlät saqlanu şurası başına quyunı, çittän yanağan zur qurqınıç häm kommunistik xakimiatne yuq itü omtılışı qarşında ilneñ berdäm toruwın kürsätkän möhim ber bilge dip atıy. Älege urınında Kim inde 10 yıl, ätise wafatınnan soñ Tönyaq Koreädäge bar idarä dilbegälären üz qulına alğannan birle utıra, häm anıñ yañadan saylanuwı berkemdä dä ğäcäplänü uyatmadı. Biredä iğtibarnı, Pxenyannıñ üzenä çittän yanağan qurqınıçqa basım yasawı cälep itä. Tönyaq Koreädäge kommunistik xakimiatkä yanağan çit qurqınıç Kim İr Sen säyäsäteneñ üzäk bağanasına äylänep kilä. Berençedän, tirän iqtisadi krizis kiçergän häm xalqı çın mäğnäsendä aç utırğan Tönyaqnıñ yuğarı citäkçeläre öçen üz keşelären çittän kilgän yanawlar belän örketü xäzer xakimiatne saqlawnıñ berdänber yulı bulıp qala. İkençedän, soñğı könnärdä aktual'' temağa äylängän, Pxenyannıñ atom programmasın täräqqi itüne dä çit doşmannarnıñ mäkerle plannarı belän aqlıysı küpkä caylıraq. Äle genä Pekindä altı il wäkilläre qatnaşuwında, Tönyaq Koreäneñ atom omtılışlarına bağışlanğan söyläşülär ütte, anda da Pxenyan üz atom programmasınnan waz kiçmiäçägen, kiresençä, tizdän üzendä atom qoralı buluwı turında räsmi töstä iğlan itäçägen belderde. Monı ul, üzenä Quşma Ştatlar yağınnan yanağan qurqınıç, Waşingtonnıñ Tönyaq Koreädäge kommunistik idaräne bärep töşerergä teläwe belän añlata. Häm amerikannar Pxenyandağı xökümät belän ikeyaqlı söyläşülär başlap, aña üzläreneñ Tönyaqqa höcüm itmiäçägen ışandırğaç häm diplomatik mönäsäbätlär urnaştırğaç qına Pxenyan üzendäge atom programmasın tuñdırıp torırğa riza bulaçağın äytä. Äye, Tönyaq Koreä yağı barı tik "tuñdırıp toru" turında söyli, ä Waşington isä añardan şul programmadan tulısınça waz kiçüwen taläp itä. Tönyaqnıñ atom ımsınuları turında fiker alışunı däwam itü kiräk digän qararğa kilgän Pekin söyläşülärennän soñ Pxenyan, monıñ kirägen kürmäwen, aralaşunıñ barı tik Waşington faydasına ğına buluwın beldergän ide. Läkin sişämbedä ilneñ räsmi xäbärlär agentlığı, ä ul barı tik yuğarı kommunistik citäkçelek fikeren genä bäyän itä, "bez älegä Tönyaq Koreä belän Quşma Ştatlar arasındağı atom problemasın aralaşu aşa xäl itü telägennän waz kiçmädek" digän belderü bäyän itte. Ämma şunda uq Pxenyan, "ägär dä Waşington üzeneñ Tönyaq Koreägä qarata säyäsäten üzgärtmäsä häm üzara höcüm itmäw kileşüwen imzalamasa, bez üzebezneñ atom qüwäten arttırırğa mäcbür bulaçaqbız" dip kisätä. Qayber belgeçlär fikerençä, mondıy qatı süzlär barı tik, Tönyaq Koreä citäkçelegeneñ çarasızlıqtan ni eşlärgä belämäwen genä kürsätä, şuña kürä dä ul xäzer kübräk propaganda belän şöğellänergä, ilne mömkin qädär qurqınıçraq, ä xalqın berdäm itep kürsätergä teli.
Kärim Kamal, Praga
Kärim Kamal, Praga