Accessibility links

Кайнар хәбәр

Möselman illärendä Amerikanı yaratu kimi - Kongress xisabı näticäläre


Ser tügel, Quşma Ştatlarnıñ Ğiraq säyäsäte Yevropada ğına tügel, bar dönyada qarşılıqlı fikerlär uyatuğa säbäp bulıp tora. Bu bigräk tä möselman illärenä xas. İnde menä ike yıl buyı maxsus töstä Amerikanıñ tışqı qiäfäten maturlaw kampaniäse alıp barıluğa qaramastan, möselman dönyasında Quşma Ştatlarğa qarata doşmanlıq xise kimemi, kiresençä, qayber illärdä arta ğına.

Atnakiç Quşma Ştatlar Kongressınıñ xisap bülege tarafınnan ütkärelgän maxsus ber tikşerenü näticäläre bäyän itelde, xörmätle tıñlawçılar. Şunnan kürengänçä, däwlät departamentınıñ ike yılğa yaqın ğäräp häm möselman illärendä Amerika yözen güzälländerü maqsatında ütkärelgän kampaniäsenä qaramastan Quşma Ştatlarğa qarata mönäsäbät anda uñay yaqqa üzgärmägän. Kiresençä, küpçelegen möselmannar täşkil itkän illärdä Amerikağa qarşı doşmanlıq xisläre 2001-nçe yınıñ 11-nçe sintäbrennän soñ tağın da artqan ğına dielä Kongress xisabında. Monıñ töp säbäpläre arasında anda, şul möselman illärneñ tellären belgän äzerlekle diplomatlarnıñ citeşmäwe, bulğannarınıñ kampaniäne niçek itep tağın da yaxşırtu yulların kürä belmäwe, törle programmalarnı bergä alıp bara almaw häm alar arasında üzara köyläw bulmaw kebek problemalar atala. "Amerikanıñ yözen maturlaw ölkäsendäge tırışlıqlarnı ülçäw, näticälegen tikşerü, Quşma Ştatlar säyäsäten añlawdağı täräqqiatne açıqlawda tügel, ä qayber programmalarnıñ kölkele näticälären dälil itep kiterü belän genä çiklänä" dielä Kongress xisabında. Tikşerenü şunı açıqlağan - İordaniä, Livan, Marokko, Törkiä häm Pakstanda Amerikanı uñay bäyäläw soñğı 3 yıl eçendä kisken kimegän. İordaniädä, misal öçen, 2002-neñ urtasında andıy fikerdä toruçılar sanı 25 protsent bulsa, 2003-neñ başına ul 1-gä genä qalğan. Livanda isä bu san 35-tän 27-gä töşkän. 2000-nçe yıldan alıp xäzergä qädär Marokkoda Amerikanı uñay bäyäläw 77-dän 27-gä, İndoneziädä 75-tän 15-kä, Törkiädä 52-dän 15-kä, Pakstanda 23-tän 13-kä töşkän. İslamçılar köçle bulğan Pakstanda Quşma Ştatlarğa qarata doşmanlıq xisläre inde bolay da bik köçle ide, Waşingtonnıñ Äfğanstanda häm Ğiraqta xärbi köç qullanuwı alarnı tağın da nığıttı ğına. Häm moña AQŞ däwlät departamentınıñ radio, televideniä, mädäni çaralar, matbuğat häm İnternet yardämendä alıp barğan, Amerika qiäfäten maturlaw kampaniäse kirtä quya almağan. Kongress xisabın äzerläwçelärneñ süzlärenä qarağanda, departament üz eşendä açıqlanğan şul citeşsezleklärne iskä alıp, kampaniäne näticäleräk itü maqsatında tieşle çaralar kürüne wäğdä itä. Bu uñaydan däwlät oyışmaları cämäğät diplomatiäse ölkäsendä xosusi şirkätlärneñ alımnarın da qullanu yulların tikşerergä tieş digän fiker äytelä, Quşma Ştatlar Kongressınıñ, Amerikağa qarata mönäsäbätne yaxşırtu eşlären tikşergän xisabında.

Kärim Kamal, Praga
XS
SM
MD
LG