Ğıraq İdarä Şurası äğzalarınıñ protest belderüenä qaramastan Quşma Ştatları törek xärbiläreneñ urnaşuın alarğa qabul ittermäkçe. Bush administratsiäse kileşmäüçänlek turındağı borçılularnı çitkä qağa, ähämiät birmägän bulıp kürenä. Saqlanu ministırı Rumsfeld İdarä Şurası törek xärbiläreneñ urnaşu mäsäläsen tawışqa quyıp qarşı buluın beldermäde, berniçä äğza ğına üz fikren belderde dip söyli. Däwlät Departamentı süzçese R.Boucher Bagdadtağı amerikan sivil administratorı Paul Bremer şura äzğaları belän oçraşıp, fiker ayırmalıqları turında söyläşte häm söyläşülär dewam itäçäk , Şura älegäçä bu turıda ber nindi belderü yasamadı dip söyläde. Ämma şura äğzalarınıñ qayberläre ,şulsanda tışqı eşlär ministırı Hoçyar Zebari törek ğäskäriläreneñ urnaşuına qarşı buluın belderde. Läkin Boucher (audio) Çınbarlıqqa qarıyq,idarä şurası ber nindi qarar, belderü, rezolutsiä iğlan itmäde. Şuranıñ ayrım äğzaları ğına ayrım belderü yasadı.
Boucher süzlärenä däwam itep, Waşington opozitsiäneñ buluın çitkä qaqmıy, ämma ul Ğıraqnıñ iminlegen arttıruğa yardäm itäçäk xärbilärneñ urnaşuın teli dide.Bremer belän oçraşqannan soñ da idarä şurası äğzaları törek xärbiläreneñ urnaşuına qarşı buluları turındağı fikerlären beyan itergä däwam itte. Bilgele bulğança Törkiä parlamentı AQŞ üteneçenä esasän sişämbedä Ğıraqta ber yıl öçen ğäskärilär urnaştıru mäsäläsen rasladı. Ğıraq İdarä Şurasınıñ körd äğzası Mäxmud Othman radiobıznıñ Ğıraq bülegenä kiçä bolay dip beldergän ide (audio) ğomumän alğanda bez kürşe illärdän Ğıraqqa xärbilär kilüen telämibez.Bez amerikannar kebek uylamıybız,ğäskärlär iminlek problemasın xäl qılır dip ışanmıybız.
24 keşedän torğan İdarä Şurasında bigräk tä körd äğzalar töreklärneñ kilüenä qarşı.Ämma küzätüçelär sönnilär, şığılar arasında da qarşılıq kürsätü kimräk tügel di. Kördlär älbättä Ankara belän, Törkiäneñ könyaq-könçığışındağı körd azçılığı arasındağı konfliktnı onıtmıy. Şığılar ğasırlarça Ğosmanlı imperiäsendä sönnilär qulı astında yäşägänlektän, sönni törek ğäskärilärgä saqlıq belän qarıy. Sönni ğıraqlılarğa kilgändä alar da kürşe il xärbiläre törle etnik dini törkemnär arasında kierenkelekkä säbäp bulaçaq digän qaraşta. Bu mäsälä bik möhim, ägär dä xäl qılınmasa AQŞnıñ Ğıraqtağı tırışılqlarına zur zarar kiterä ala.NYta Tışqı Mönäsäbätlär Şurası dip yöretelgän bäysez oyışmanıñ yaqın könçığış belgeçe David Philips qaraşınça bu mäsälädä kompromisqa barıp bulmıy. Ägär dä idarä şurası qayda ğına urnaştırılmasın, töreklärneñ kilüen telämäsä ä koalitsiä köçläre alar urnaşırğa tieş dip däğwä itsä, kompromisqa ällä ni urın qalmıy. Bu xäl ber kemneñ dä mänfäğätenä turı kilmägän wazğiät xasıl itä ala: idarä şurası belän koalitsiäneñ waqıtlı xakimiäten berbersenä qarşı quya ala.İdarä Şurası ber yaqtan qarağanda Ğıraqnı tözekländerügä yardäm itäçäk AQŞ yäki başqa ber ilne açulandırırğa telämi, ikençe yaqtan isä ul üz territoriäsendä kürşe il xärbilären urnaşuına qarata xaqlı räweştä borçıla. Philips süzlärençä(audio)Bush administratsiäse İdarä Şurasın ğıraqlılarnıñ partnärı, Ğıraqnıñ suverenlegen torğızu, il belän idarädä yardäm, bezneñ belän bergäläp eşläw öçen oyıştırdı.Ägär dä bez İdarä Şurasına tulısınça ışanmasaq,cawaplılıq birmäsäk, Ğıraqnıñ suverenlegen torğızu planıbız yuq digän süz,ul çaqta alğa baru küpkä qıyınraq bulaçaq.
Bu yaqın könçığış belgeçe Davis Philips süzläre ide.Waşington Ğıraqta üz xärbiläreneñ yögen kimetü öçen ütkän ayda Ankarağa birgän 8 yarım milliard dollar kreditqa cawap itep xärbi ölkädä xäzmättäşlek taläp itte.
färidä xämit,praga
färidä xämit,praga