Accessibility links

Кайнар хәбәр

Guantanamodağı şpionlıq tikşerüläre xärbi tärcemäçelär citeşmäw näticäse


Quşma Ştatlarnıñ Guantanamo qultığındağı xärbi bazasında Äl-qaidä häm Taliban totqınnarınnan soraw aluda yardäm itkän tärcemäçelär häm tılmaçlar arasında şpionnar bulu mömkinlege andıy tärcemäçelär qayber närsälärne üzgärtep tärcemä itkän bula ala digän şik uyata. AQŞ xökümäteneñ ğäräp telen belüçe tärcemäçeläre citeşmäw säbäple xärbilär tärcemäçelärneñ kem buluın tieşençä tikşermiçä nöhim eşlärgä cälep itte.

Guantanamoda Taliban häm Äl qaidä äğzası buluda şiklänelüçe 660-lap keşe yabıp totıla. Şunda eşlägän häm röxsätsez yäşeren mäğlümätlär yörtkän öçen totılğan 3 keşeneñ 2-se tärcemäçe. Öçençese möselman din ähele. Şunda eşlägän tağın öç keşe xäzer küzätü astında häm alarnıñ da ikese tärcemäçe dielä.

Xäzer tikşerüçelär alar inglizçägä tärcemä itkän qäğäzdäge yazmalarnı tasmalardağı ğäräpçä yasmalar belän çağıştıra.

AQŞ saqlanu ministrlığı wäkilläre bu keşelärneñ totıluı bezdä kontrküzläw eşläreneñ yaxşı alıp barıluın, härnärsäneñ üz urınında buluın kürsätä dip tınıçlandırırğa tırışsa da, bu keşelärneñ eş betkäç totıluı alar kitergän bulırğa mömkin zıyannı tözätä almıy. Häm bu Pentagonnıñ soraw alularnı tieşle däräcädä, näticäle, çeterekle itep alıp bara almağan bulu mömkinlegen kürsätä. Töp säbäp xärbi xezmättäge tärcemäçelärneñ citeşmäwe.

Küzläw häm xoquq saqlaw belgeçläre isäpläwençä, başqa teldä söyläşüçe şahit yäki şiklänelüçedän tieşençä soraw alu öçen 2 tärcemäçe kiräk. 2 tärcemäçe eşlägändä, alarnıñ berärseneñ maxsus räweştä başqaça tärcemä itü mömkilege çiklänü belän bergä, oçraqlı yalğışu mömkinlegenä dä yul qalmıy.

Ä tärcemä itkändä ber genä sorawnıñ yäki cawapnıñ üzgärtelüe äñgämäne şunda uq bötenläy başqa yünäleşkä alıp kitärgä mömkin.

Elek AQŞ küzläw ofitserı bulıp eşlägän pensiädäge Armiä polkovnigı Kenneth Allard iñ yaxşısı küzläw ofitserı başqa teldä söylşüçe belän alıp barğan äñgämädä ike tärcemäçe bulırğa tieş, ämma terrorğa qarşı suğış iñ yaşxı şartlarda barmıy şul di:

AUDİO: Çınlıqta isä bezneñ ğäräp telen belüçelärebez citär-citmäs kenä. Min soraw alu öçen kiräkkän härçaqta 2 tärcemäçeneñ buluın telär idem. Çönki ike şahit bulğanda berär närsäne butaw küpkä qıyınraq.

Allard fikerençä, töp problema AQŞ xärbiläre arasında, bigräk tä Armiädä zıyalılıqqa qarşılıq ruxı xökem sörä:

AUDİO: Armiäneñ citeşsezleklärennän berse yat ölkälär belgeçlären citärlek sanda buldırmaw, Armiädä töp belgeçlege bez köräş alıp barırğa tieşle urınnardağı cämğiätlärne häm mädäniätlärne añlaw bulğan xezmäkärlärneñ häm ofitserlarnıñ citeşmäwe.

Allard äytüençä, Armiädäge yuğarı citäkçelär çit tellärne häm mädäniätlärne yaxşı belgän xezmätkärlärgä yış qına şiklänep qarıy. Mondıy mönäsäbät zur zıyan kiterergä mömkin, Guantanamoda da şundıy zıyan kilgän bulırğa mömkin di Allard. Böten dönyadan kilgän möhäcirlär yäşäwçe ber ildä şundıy mönäsäbätneñ buluı bik qızğanıç di ul.

Dönyanıñ iñ küptörle cämğiäte bulu belän ğorurlana alırlıq ildä şundıy keşelärne xärbi xezmätkä alıp alarnı saqlıy almaw, bezneñ öçen iñ möhim ölkädä belgeçleklären tieşençä büläkli almaw kebek axmaqlıbığızğa şaqqatam di Allard.

Waşingtonda urnaşqan säyäsi tikşerenülär belän şöğellänüçe Saqlanu Mäğlümätläre Üzäge vitse prezidentı Theresa Hitchens tärcemäçelär citeşmäw probleması Armiädä tügel, başqa xezmätlärdä dä bar:

AUDİO: Minemçä andıy citeşsezlek bar. Häm armiädä genä tügel. Bu AQŞ küzläw xezmätlärendä dä bar. 11-nçe sintäbr waqıyğalarınnan soñ Federal Tikşerülär İdaräse FBİ tärçemäçelär taba almıy tilmerde. Üzäk Küzläw İdaräse CİAda da şul uq närsä buldı. Alarnıñ tel belüçe keşeläre yuq. Alar tärcemäçelärne küpläp eşkä yalladı.

Hitchens Allardnıñ bu problema bigräk tä Pentagonğa xas digän fikere belän kileşep, berençe Farsı Qultığı Suğışına 12 yıl ütkändä Armiä Salqın Suğışnıñ betüen çağıldırıp xärbi kiemnärneñ tösen urman tösennän qom tösenä almaştırdı, ämma tağın da möhimräk bulığa mömkin närsäne - mädäniät häm tel belü yağınnan äzerlekne buldırmadı di.

Salqın suğış betügä inde küp waqıt uzdı, ämma CİA, FBİ häm Pentagonğa töp iğtibarnı bötenläy başqa yünäleşkä küçerü öçen tağın da kübräk waqıt kiräk di Saqlanu Mäğlümätläre Üzäge vitse prezidentı Theresa Hirchens.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG