Saddamnıñ qulğa alınuı prezident G.Bushnıñ äykäne kebek Ğıraqta köç qullanunıñ tuqtalaçağın añlatmıy.(audio)
Saddamnıñ qulğa alınuı , köç qullanunıñ kimüenä küpme täsir itär , bu anıñ ğıysyannı idarä itüdä küpme qatnaşqan buluınnan bäyle. ( Bu turıda aldağı yazmada Färit İdelle kiñräk itep söyliäçäk) .Bagdadtağı press konferensiädä general LT. Ricardo Sanchez Saddam qarşılıq kürsätmi birelde , ul ğädättän tış söyläşergä xezmätätşlekkä äzer bulıp kürende dip äytkän ide. NY häm Waşingtonda urnaşqan tışqı Mönäsäbätlär Şurasınıñ yaqın könçığış Tikşerenüläre Üzäge direktorı Judith Kipper Saddam bälkim dä naçar wazğiätne yaxşırtu öçen genä xezmättäşlekkä äzer bulıp kürende, ämma atom, biologik ,ximik qorallar turında soraw alu başlanğaç ul bulışlıq kürsäter dip kätmi.90-nçe yıllarda vitse prezident Al Gorenıñ milli iminlek mäs''älälärendäge kiñäşçese bulıp eşlägän Leon Fuerthqa kürä Saddam bälkim şaqqattırlıq närsälär söylär.Bälkim dä ul AQŞ köçlären tupturı qoral häm qoral programmasına alıp barır Ämma belgeç alternativa da bar di:(audio)
Ägär dä Saddam küpläp üterü qoralları turında söyläp, min sezne aldadım, qorallar yuq disä närsä bulaçaq?Häm ul BMO inspektorlarına qorallarnıñ bulmawın raslaw öçen mömkinçelek birmi, AQŞnıñ basıp kerüenä riza buluına qarata üz añlatmasın birsä ,bez aña ışanaçaqbızmı ? ällä ul bulğannı yäşerü öçen yalğanlımı dip uylıyaçaqbız?. Elek AQŞta atom qoralların cäyeldermäw programmasında eşlägän John Wolfstahl, Saddam çitlätelgänçegä qädär qorallar turında şul qädär küp närsä söyläde ki qaysı döres qaysı yalğan äytep bulmıy, konkret Saddam qorallarğa iäme ide yuqmı bilgesez. Wolfstahl Saddam öçen xalqı, yaqın könçığıştağı kürşeläre häm Älbättä dönya säxnäsendä AQŞ häm BMO nıñ närsä añlawı möhim ide di, Wolfstahl radiobızğa birgän ängämädä Saddam bälkim dä üzeneñ xärbi säläte turında çınbarlıqnı belmi ide... Xärbi citäkçelär Saddamnıñ üzen köçle xis itüe, qänäğät buluı öçen bälkim dä qoral programmaları turında küpertelgän mäğlümät birde dip söyläde.Här xäldä dä Saddam cämäğätçelektä döresme yalğanmı , arsenalında här törle köçle qorallar bar digän täsir qaldırırğa tırıştı.Wolfstahl bolay di(audio)
Misal öçen bez Saddamnıñ bik küp komandirlarınnan soraw aldıq. Alarnıñ här berse üzläreneñ bernindi küpläp üterü qoralına iä bulmawın, ämma kürşe töbäktäge komandirnıñ aña iä buluına ışanıp söyläde. Här komandir ikençese turında näk şuluq närsäne qabatladı,bu inde Saddam üz keşeläreneñ bu qorallarğa iä buluına ışanuın teläde,ämma ul ber yk waqıtta xalıqara cämäğätçelekkä mindä andıy qorallar yuq dip äytep kilde. Prezident Bush, Saddam häm anıñ keşeläre cäyeldergän yalğış informatsine qullandı.
Saddam äle AQŞ qulında törmädä totıla.Anıñ mäxkämä aldına çığarılaçağına şik yuq. Ğıraqtamı, Amerikadamı protsess bulır , anısın belmibez. Ämma Saddamğa ülem cazası birelsä , ul izge keşegäme äylänäçäk? .Leon Fuerth fikerençä Saddam mäxkämäne, üz tormışı eşlägän eşlären uñay kürsätü öçen platform itep qullanaçaq .Ul üzen ğıraqlılar häm ğäräb dönyası öçen könbatışqa qarşı köreşkän keşe itep sürätliäçäk dip kötep bula.Ämma prokurorlar hikäyäneñ ikençe yağın añlataçaqlar. Fuerth süzlärençä Saddam yazmışı turında qarar birgändä anı küklärgä kütärgän qähärmen mifınıñ tamır ceyüen buldırmasqa tieşebz , çönki bu zararlarnıñ däwam itüenä çığanaq bulıp toraçaq. Judith Kipper AQŞ häm Ğıraq waqıtlı xökümäte BMO belän nıq xezmätäşlek itep, açıq, ütä kürenmäle protsess ütkäreler dip kötä. Ciñelgän, qulğa alınğan häm bälkim dä ülem cazası bireläçäk Saddamnıñ yaqın könçığışta könbatışqa qarşı xäräkätneñ simvolenä äylänmäwe in möhim mäsälä bulıp tora.
färidä xämit, praga
färidä xämit, praga