Accessibility links

Кайнар хәбәр

Prezervativ reklaması: barı xislär genä ütep kerä...


Zamananıñ iñ qarşılıqlı, aptıratqan waqiğaları alarnıñ aqılğa, başqa sıymawı belän ayırılıp tora. Xäzer barıbız da ğilemle. Qayçan ğına äle cide yäki un klass tämamlağan keşe bik gramotnıy, aldınğı kadr bulıp sanalğan ide. Ä xäzer institut diplomı, kandidatlıq dissertatsiäse belän kemne dä şaqqatıra almassıñ. Dimäk, mädänilek, tärbiä dä üskän bit inde. Miç başında çolğaw kiptermibez, krugom yevroremont, ker häm sawıt uyu maşinaları, çista vanna, munça, fitness bar. Sivilizatsiä kilde. Ul ğadi şähär, awıl keşelären maşinağa utırtıp cildertä, oçqıçlarda oçıra, tämle aşata da eçerä. Ä tamaq tuydı diyuçe kürenmi. Aç zamannarda här öydä 7-8 bala tuıp üskän, ä xäzer iñ küp digändä, ber-ike bala üsterälär. Näticädä millät kimi, çit töbäktän qunaq eşçelär, migrantlar kilä başladı. Bu atnada Qazan aeroportında Törkiädän kilgän ber turistnı totqannar. Yuq, ul şpionlıq itmägän, terrorist ta tügel. Bu keşe “min qunaqqa kilüçe turist” digän bulıp, Qazanğa kerep mataşa ikän. Şalt itep totqannar üzen. Qunaqqa tügel, turist tügel, eşkä kilä ikän bu törek. Zur aqçağa uy salırğa. Tieşle röxsät käğäze dä yuq. Zakonsız migrant, yäğni. Cilterätep, oçqıçqa utırtıp Törkiäsenä qaytarıp cibärgännär anı. Läkin soraw qala, ä tege törek eşçese eşlise yortnı kem salır ikän? Üzebeznekelärme? Alar äybät eşläsä, citärlek bulsa, nigä çittän eşçe kertäbez soñ. Dimäk, alarğa ixtıäc bar. Dimäk, citärlek ürçemibez, balalarnı kiräkle eşkä öyrätmibez. Ä kiräkmägän närsägä alar üzläre bik tiz öyränälär. Menä şundıy sivilizatsiä. Ä tatarçası niçek bula ul sivilizatsiäneñ? Min tögäl süzen tabalmadım. Mädäniät dip atarğa bula imeş.

Bügen, comğa kön, Butlerov uramındağı kibetkä kerdem. 18nçe mäktäp balaları da şunda kerep, limonad, prännek alalar. Kibettäge radio şundıy reklama sayrıy – “barı tik xislär genä ütep kerä” dip närsäneder maqtıylar. Nindi tovar ikän disäñ prezervativ ikän. “Только чувства пробиваются”, dilär. Yäğni, ul närsä aşa su da, mikrob ta ütep kerä almıy. Barı tik xislär genä... Sivilizatsiä şundıy xäldä - mäktäp balaları añlağannı min töşenä almıym. Bu kibettäge balalarğa nigä kiräk ikän ul. Sorağaç, “çto sez ağay, bik döres reklama, xäwefsez seks”, didelär.

Aqıl, añ ütep kerä almıy, barı xislär genä. Uram buyında basıp toruçı seks-xezmätkärläre arasında xäzer awıl qızları, millättäşlär kübäyä bara ikän. Alarnıñ sivilizatsiägä, mädäniätkä kerü öçen başqa suqmağı yuq imeş. Xikmät, bik zur xikmät bar monda.

Dekaberdä bez ciñdek. Köne-töne zur citäkçelär, televizor maqtağan firqä Duma saylawında berençe urınğa çıqtı. Bäxetleme bez, tınıçraqmı? Yuq şul, xäzer bötenläy yoqlap bulmıy. Barlıq militsionerlar, prokurorlar, administratsiä çinovnikları ber firqädä torğan çaqlar iskä töşä. Partiäneñ däwlättän, zakonnan östen çağın xäterläwçe ağaylar bötenläy xafağa töşkän. 37-yıllar da äybät betmäde, dilär. Prezidentıbız Şäymievkä ışanıp, täwäkkällädek. “Berdäm Rusiäne” saylap. Ä anda respublikalarnı mançırğa cıyınuçılar küp ikän. “Звезда Поволжья”nıñ soñğı sanında Yeretnov digän keşe yaza – ul partiägä kerep, Tatarstan üz qapqasına tup kertte di. Qısqası, ciñüçelär tınıç yoqlamıy. Tege reklamadağı kebek – barı tik xislär genä ütep kerä, ä aqıl tişep kerä dä, añlıy da almıy. İnde üzebez, tege xikmätle rezina tovar urınına qalmasaq ide.

“Tatarstan yäşläre” gäzitendä uzğan şimbädä Bawlı rayonınıñ İserğap awılınnan Ğäliä Ğalimovanıñ xatı basıldı. Ul äytä, “Başqortstanğa bik bäylänäsez” - di.- “Rimzil Wäli Ufağa barıp, Tatarstandağı xikmätle xällärne söyläsä ni bulır?”- di.- “Şul uq rejim, şul uq süz irege” - dip quyğan axırda Ğäliä. Şul uq tügel şul, Ğäliä iptäş. Menä sezneñ süzegez gäzittä basılğan, inde radiodan yañğırıy. Bik teläsägez, üzegezneñ üzäkkä ütkän närsälär yazıp cibärgän bulır idegez. Ä sez däşmisez, saq, äybät bulıp qalasız. Äytsäñ, az bulsa da yämsezlänergä turı kilä. Sez anı beläsez. Läkin bötenläy äytmäsäñ, çinovnik ta, diktator da tärtädän çamadan çığa. Kürşelärebez dä çıqtılar inde. Döresen äytkän prokurorlarnı eştän quuğa, atıp üterügä barıp cittelär. Bälki şuña kürä ciñgän firqä yoqını qaçıra torğandır. Telne tışawlaw, qolaqnı tomalaw bulğan oçraqta döresen söyli torğan gäzit yäki radio iñ xacät närsägä äylänä. Soñğı aylarda “Azatlıq” radiosınnan başqa Başqortstandağı xällärne söyläwçelär buldımı ikän? 10 yalğan süzgä bulsa da ber döres süz kiräk bit inde. Ämma şunısı xikmätle, “Azatlıq”nıñ küpçelek tıñlawçıları Tatarstanda, Semberdä, ä Başqortstannıñ üzendä yäşäwçelärneñ kübese Ufa häm Mäskäw tawışınnan başqa awazlarnı işetmi. Bernindi östämä mäğlümat, tentelmägän fiker ütep kerä almıy anda. Älege dä bayağı prezervativ reklamasındağı kebek, barı xislär genä ütep kerä.

Rimzil Wäli.Qazan.

XS
SM
MD
LG