Tatar internetı qullanuçılarına qaynar säläm!
Sezne global çeltär buylap yaña säyäxätkä çaqırabız.
Bügen «Tatnet» programmasında:
Tatar telen mäktäptä uqıtu-uqıtmaw turında bäxäs yañadan qabınıp kitte. Şul xaqtağı forum belän tanışırbız.
Saytlar xucası häm bilgele forumçı Şamil Biktaş belän oçraşırbız.
Axırda bezne Amerikadağı tıñlawçıbızdan kilgän xat kötä.
Qazan säxifäläreneñ bersendä, bu atnada «Tatar telen mäktäptä uqıtırğa kiräkme?» digän temağa bäxäs kütärelep aldı. TVT-kabel televideniese saytınıñ daimi qullanuçısı «Mäktäplärdä bolay da däreslär sanı küp, tatar telen öyränü kiräkme ?» digän temağa söyläşergä täqdim itte. Anıñ täqdimen, başqa forumçılar kütärep aldı häm bu temağa fiker alışular ber kön öçendä 16 bitkä suzıldı. www.hitv.ru/forum adresındağı yazulardan forumçılarnıñ, mäktäp balaları yäki başlanğıç kurs studentları ikänen çamalap bula. Qaysıber forumçılar : «Tatar telen yünläp öyrätü bulmadı, uqıtuçılar gel almaşıp tordı», - dilär. Başqaları :«Nigä kiräk anı öyränü, ber kem dä tatarça söyläşmi » dip zarlandı. Öçençelär :«yuq öyränergä kiräk, tatar tele –däwlät tele», dip Rusiä häm Tatarstan Konstitutsiälärennän özeklär kiterep tordı. Forum zurayğan sayın, fiker belderüçelär dä qıza bardı. İkençe könne bäxäs tağın 10 bitkä suzıldı.
Älege forumda, tatar telenä xörmät belän qarawnı taläp itüçe, siräk keşelärneñ berse, Şamil Biktaş buldı. Tatar internet cämäğätçelege öçen Şamil Biktaş iseme yaxşı tanış. Ul berniçä tatar saytınıñ xucası häm tatar forumnarına daimi yazışıp toruçı yäş tatar keşese. Nigä internettağı tatar yäşläre arasında tatar telen yaqlawçılar äz? Bu xaqta Şamil belän söyläşep aldıq:
Böten yäşlär dä, bezneñ kebek millätçe tügel. Tatar tele belän çınnan da problema bar. Anı öyränü yäşlärgä qızıqsız toyıla, şuña alar anı öyränüdä ixtiac kürmi. Andıy forumnı Qazan säxifälärendä min berençe oçratam. Ä tatar säxifälärendäge forumnarda «tatar telen öyränergä kiräkme, yuqmı?» digän mäs’äläneñ kilep çığuın minem oçratqanım yuq. Andıy säxifälärdä tatar yäşläre cıyıla häm alar tuğan tellärenä qarşı söyläp yatmaslar.
Şamil Biktaş tatar teleneñ qullanu dairäsen arttıruğa üz öleşen kertä. Mäsälän, şundıy uq fikerdä toruçı Al’bert isemle dustı belän ul www.kitapxane.at.tt digän sayt yasağan. Anda tatar yazuçılarınıñ äsärlären tatarça häm latinça xäreflär belän küçerep alırğa mömkin. Şul uq avtorlar «Tuğan tel» digän ikençe internet säxifäsen dä äzerlägän. (www.tugan-tel.noka.ru ) Bu sayt «Tatar telen äybäträk öyränü häm anıñ yazmışın qayğırtu» maqsatında barlıqqa kilde», dip yazılğan anda. Biredä böten tekstlar tatar telendä häm latin xärefläre belän birelgän. Şulay uq, kiril xäreflärendäge tekstlarnı latinğa äyländerü programmaları, tatarça tekstlarnı internetta ezläw serläre, tatar tele orfografiäse häm morfologiäse turında qısqaça qağidälär belän tanışırğa mömkin. Fiker alışu öçen forum da bar. Adresın qabatlıym: www.tugan-tel.noka.ru
Şulay itep, kemder tatar telen uqıtu kiräkme, dip bäxäs quptara, kemder tatar telen öyränü häm saqlaw öçen tırışıp yöri. Ä
www.hitv.ru adresındağı «tatar telen öyränü kiräkme» digän forum,
1-2 kön eçendä kilep çıqqan kibek, şundıy uq tizlek belen yabıldı da.
Tatnet tapşıruına Amerikadağı tıñlawçıbızdan xat kilde. Ütkän atnada www.tatar-usa.com.ru adresındağı häm ber törkem Amerika Tatarları yasağan sayt turında söylägän idek. Şunda uq El’vira isemle qıznıñ «Äbiemne sağındım», digän cömläsen uqıp birgän idek. Amerikada yäşäwçe şuşı qızdan bu atnada xat kilde. El’vira Xialieva Loncaster digän şähärdä yäşi. Änise belän bergä. İnternet aşa cibärelgän säläm xatı, bezneñ tapşıruıbız aşa, anıñ äbisenä barıp citkän. Amerika häm Tatarstandağı tuğannar da moña bik şat.
Qayber Qazan yäşlärennän ayırmalı bularaq, El’virağa tuğan tel bik qäderle. «Tatar telen onıtırğa yaramıy häm min telämim dä, tuğan tel minem öçen iñ matur tel,» dip yazğan ul. Bu xat bezgä e-mail aşa kilde.
Ägär, sez dä, xörmätle tıñlawçılar, fikeregezne citkerergä telisez ikän, bezgä xatlar yaza alasız. Minem adres bike@azatliq.ru .
Tatnet tapşıruınıñ tekstın häm anda telgä alınğan internet adreslarnı «Azatlıq» radiosınıñ internet säxifäsendä taba alasız. Adresı www.azatliq.org. Global çeltärneñ tatar öleşe buylap säyäxätebez şuşınıñ belän tämam. Tapşırunı Bikä Timerova alıp bardı. Kiläse comğada qabat küreşerbez.
