Mäğlüm ki 29nçı ğinwar könne Mäskäw Kremlendä Rusiä prezidentı Vladimir Putin İdel buyı federal' okruğındağı tulı wäqälätle wäkile Sergey Kirienkonı qabul itte. Xisap totqanda Sergey Kirienko okrugta strategik problemalar yuq, Başqortstan häm Tatarstanda qanunnarnı täñgälläşterü tämamlanıp kilä digän fiker äytte. Vladimir Putin moña qarata- “bezneñ Sovet çorındağı çamadan tış üzäkläşterügä qaytu maqsatıbız yuq” digän fiker äytte. Äye täñgälläşterü protsessı çamasınnan artıq itep ütälde inde. Mäskäw sudlaştı, Tatarstanda sud qararlarınıñ qatği häm kiçektergesez ütälüen küzätep toruçı “Ravnopravie i zakonnost'” kebek “demokratik” ruxtağı säyäsi oyışmalar tabıldı. Eş Tatarstan parlamentın legitim tügel dip tanuğa häm anı taratuğa uq barıp citmäde citmäwen. Şulayda parlamentnıñ eşläw möddäte qısqartıldı. 15nçe martqa bilgelängän saylawlarğa ay yarım waqıt qalıp bara. Äle yaña parlamentnıñ nindi bulaçağın belgän yuq yuğın, läkin Duma saylawları täcribäse bar. Xälitkeç küpçelekne täşkil itärgä tieşle “Yedinaya Rossiä” fraksiäse konstitutsion küpçelek täşkil itep quydı. 29nçı ğinwarda Tatarstan Däwlät Şurasınıñ 21nçe plenar utırışı başlanıp kitte. Kön tärtibendä biş distägä yaqın mäs'älä. Däwlät Şurası aşığa. Moñınça ireşelgän demokratik qazanışların saqlap qalırğa häm bulaçaq parlamentqa irkenräk eşläw şartları yasap qaldırırğa tırışa. Bügenge utırışta Däwlät Şurasınıñ tözeleşe, eşläw tärtibe, “Tatarstan Respublikası prezidentın saylawlar turındağı” qanunnar kebek respublikanıñ kiläçägen bilgeli torğan qanunnar ikençe, öçençe uqılışta qabul itelergä tieş. Eş niçegräk bara soñ. Kön tärtibeneñ berençe mäs’äläse itep ük Ministrlar kabinetı turındağı qanun proyektı qaraldı. Elekkege qanun Sovet zamanında uq Tatarstan Avtonomiä Sovet Sotsialistik respublikasınıñ Yuğarı Sovetı tarafınnan qabul itelgän bulğan. Bäräkätle qanun bulğan axrı, räxmät töşkere, äybät kenä eşläp kilde bit. Yaña proyekt şul eş täcribäsenä häm tärtibenä nigezlänep eşlängän yuğisä. Läkin deputat Aleksandr Ştanin älegä proektnıñ tetmäsen tetep taşladı... Şulay itep Ministrlar Kabinetı turındağı qanun proyektı Aleksandr Ştanin fikerençä ni Allağa ni mullağa - federativ qanunğa da, Tatarstan Konstitutsiäsenä dä turı kilmi. Läkin älege çığış qanun proyektın tikşerüdä berdän ber çığış buldı. Deputatlar käräwan bara tora digännän çığıp bulsa kiräk proyektnı qabul itep quydılar. Xoday räxmäte milli mäs’älälärgä bağışlanğan qanunnar da şul prinsip belän ütep kittelär. Deputat Razil Väliev ber minut eçendä Tatarstanda tellär turındağı qanunnı çittä yäşäwçe millättäşlärebezneñ sallı ğına täqdimnäre bulu säbäple ikençe uqılışqa qaytarırğa ügetli aldı. Tağın ber minuttan şul möhim östämälär belän qanun öçençe uqılışta qabul itelde dä. Ä östämälär tatar telen öyränü säğätlären kiñäytä. Tatar tele uqıtuğa xäzer tatar ädäbiäte da keräçäk. Tellärne üsterü programmasına da tatar tele faydasına sallı ğına dürt östämä kertep 3nçe uqılışta qabul itep quydılar.
Sezgä bu xäbärlärne äzerlägän waqıtlarda Däwlät Şurasınıñ eşe däwam itä ide. Başqa şundıy millät, respublika eçen igelekle qanunnarnıñ qabul iteleşe turında söylärbez kiläçäktä. Plenar utırış fevral'dä däwam ittereläçäk.
