Münxendä iminlek mäs''älälärenä bağışlanğan xalıqara konferensiädä Rusiä saqlanu ministrı Sergey İvanovnıñ çığışı

Rusiä Saqlanu ministrı İvanov Yewropadağı Ğädäti Köçlär Kileşüe Yewropadağı bügenge çınbarlıqqa yaraqlı tügel dide. Bu kileşü xäzerge formasında totrıqlılıqnı saqlıy almıy, Yewropadağı xäzerge xärbi häm säyäsi tärräqiätne isäpkä alğanda, kileşügä quşılğan däwlätlärneñ mänfäğätläre balansın saqlamıy dide İvanov. Ämma Ul Rusiäneñ bu kileşüdän çığu mömkinlege turında berni dä äytmäde. 1989-nçı yılğı kileşü NATO häm Varşava blokları arasında 10 yıl çaması däwam itkän söyläşülärdän soñ tözelgän ide. Münhendä iminlek mäs''älälärenä bağışlanğan xalıqara konferensiädä küpçelek Yewropa däwlätläreneñ, şulay uq AQŞ häm Kanadanıñ saqlanu ministrları häm başqa yuğarı räsmiläre qatnaşa. Bu kileşü ğädäti köçlärneñ, yäğni xärbilärneñ, tanklarnıñ, xärbi oçqıçlarnıñ häm başqa tör qorallarnıñ Yewropada tege yäki bu urınğa küpläp tuplanuın çikli. Ul şulay uq ber yäki berniçä däwlätneñ başqalarğa yanawına yul quymas öçen Yewropanıñ ber öleşendäge köçlärne başqa öleşkä küçerüne çikli. İvanov bu kileşüneñ ähämiätenä şiklänep qarawın berençe çiratta Rusineñ Gruziädäge, Dnestr buyındağı häm Tönyaq Kafkazdağı xärbi köçläre turındağı bäxäskä bäyläde. NATO däwlätläre, kileşüneñ 1999-nçı yılda İstanbulda yañartılğan variantı nigezendä älege xärbi köçlär häm alarnıñ qoralları ul urınnardan çigerelergä tieş dip isäpli. İvanov isä bu 1999-nçı yılğı kileşülär barı tik säyäsi teläklär ğena häm alar Yewropadağı Ğädäti Köçlär Kileşüeneñ üze belän bäyle tügel dide. Rusiäneñ qatşı çığuı näticäsendä 99-nçı yılğı tözätmälär ratifikatsiälänmäde, şulay da İvanov Rusiä ratifikatsiäläwne kiçekterergä cıyınmıy dide. İvanov Rusiä Kaliningrad häm Pskov ölkälärendäge, şulay uq Leningrad xärbi okrugındağı xädäti qorallar mäs''äläsendä üz yöklämälären ütäde dide. Anıñ äytüençä uzğan 5 yıl eçendä alarda xärbi cihazlar häm tenika sanı 700 danägä kimegän. İvanov bu kileşügä qarata tänqit çığışında şulay uq NATOnıñ qayber elekke Varşava blogı däwlätlären äğza itep aluı turında da äytte. May ayınnan Bolğarstan, Estonia, Latvia, Litva, Rumıniä, SLovakiä häm Sloveniä NATOğa quşılaçaq. İvanov älege 7 ilneñ äğza itep alınuı, alarnıñ 4-seneñ bu kileşüne imzalamağan buluı kileşüne näticäsez häm çınbarlıqtan ayırılğan itä dide. Rusiä wäkile AQŞ häm NATOnıñ könçığış Yewropada xärbi bazalar açu niätlärenä borçılu belderde