Accessibility links

Кайнар хәбәр

Gruziä "avtoritar xakimiat"kä taba bara dip kisätä ildäge qayber demokratik oyışma wäkilläre


Comğa könne Tbilisineñ hawa alanında, Parisğa yul totaçaq oçqıçta elekke prezident Eduard Şevardnadzeneñ kiyäwe qulğa alındı. Gruziäneñ yaña prezidentı Mixail Saakaşvili tiräsendäge köçlär monı, ildäge rişwätçelekkä qarşı başlanğan köräşneñ ber öleşe dip bäyäli. Läkin Gruziädäge demokratik oyışmalar Saakaşvilineñ korrupsiägä qarşı ğämällären çamadan tış qırıs hämqaywaqıt xätta urınsız dip tänqitli. Moñardan tış ildä qayber bäysez jurnalistlarğa höcüm itülär dä küzätelde.

Ğinwar azağında Yevropa şurasınıñ Parlament Mäclese aldında yasağan çığışında Gruziäneñ yaña prezidentı üz ilen, tirä-yündäge başqa däwlätlär öçen üzenä kürä ber ürnäkkä äyländerüne, Gruziäne tağın da Yevropağa yaqınaytunı wäğdä itkän ide. Läkin soñğı könnärdä şuşı ildän kilgän tänqiti xäbärlär prezident Saakaşvilineñ häm ul citäklägän Gruziäneñ bötenläy kire yünäleştä baruına işarä itä. Berniçä kön elek yäş prezidentnıñ iñ yaqın tarafdarlarınnan berse Koba Davitaşvili, anıñ citäkçel alımnarına rizasızlıq belderep, Saakaşvili citäklägän Milli Xäräkät partiäseneñ general'' sekretare urınınnan kitüen belderde. Ul ayıruça, yaña däwlät başlığınıñ qanunçığaru xakimiaten köçsezländerü tırışlıqlarına häm mäğlümat çaralarındağı tänqiti tawışlarnı bastırırğa teläwenä borçılu belderde. Davitaşvili süzlärençä, şuşı täräqqiat Gruziädä yaña avtoritar idarä tua aluına işarä itä. Mixail Saakaşvili bar şuşı ğäyepläwlärne "buş, mäğnäsez süz botqası" dip kenä bäyäläde. Fivral başında Venada urnaşqan Xalıqara matbuğat institutı, uzğan noyäbrdä Şevardnadzene xakimiattän çitläştergännän birle mäğlümat çaralarına höcümnärneñ artuına "tirän borçıluın" beldergän ide. Gruziä jurnalistlarınıñ bäysez berläşmäse räise, "Georgian Times" basması möxärrire Zviad Poçxua yaña xakimiatneñ matbuğatqa mönäsäbäte turında menä nilär söyli.

Audio, Zviad Poçxua

"Xökümät xäzer jurnalistlarğa açıqtan-açıq basım yasıy, alar eşlägän mäğlümat çaraların yabu belän yanıy" di Zviad Poçxua häm monı raslağan qayber oçraqlarnı telgä ala.

Audio, Zviad Poçxua

Radiobız xäbärçese belän söyläşkändä Poçxua "İberia" televideniäsen yaqlaw maqsatında ütkärelgän uram cıyınında qatnaşa ide. Aña qädär, berniçä säğät elek şul telestansiäneñ idaräsendä Gruziä politsiäse tarafınnan tentü ütkärelgän bulğan. Xakimiat şuşı çara "İberiä"neñ xucası, "Omega" tämäke şirkäten tikşerü maqsatında kürelde dip belderä. Gruziäneñ baş prokurorı İrakli Okruaşvili süzlärenä qarağanda, "Omega" salımnar tüläwdän qaçuda şiklänelä häm "İberiä"däge tentüne xökümätkä qarata tänqiti bulğan tawışlarnı bastıru tırışlığı dip bäyälärgä yaramıy. Saylanır aldınnan Mixail Saakaşvili, Gruziädä kiñ cäyelgän rişwätçelekne beterü, häm şunnan soñ il iqtisadın üsterüne wäğdä itkän ide. Soñğı atnalarda ğına da anda distälägän keşe yä totqarlandı, yä alardan soraw alındı. Şularnıñ zur öleşen elekke xakimiat wäkilläre yäisä Şevardnadzeneñ tuğan-tumaçaları täşkil itä. Saakaşvili tarafdarlarınıñ rişwätçelek belän niçek köräşüe, nindi alımnar qullanuı küplärdä sorawlar uyata. Gruziägä kilgän Walter Schwimmer, Yevropa Şurasınıñ general'' sekretare, çärşämbedä räsmi Tbilisine, "rişwätçelekkä qarşı köräş qanun çiklärennän çıqmasqa tieş" dip kisätte. Gruziäneñ keşe xoquqların saqlawnı bağuçı maxsus wäkile Teymuraz Lomsadze xakimiatneñ köräş alımnarı turında bolay di:

Audio, Teymuraz Lomsadze

"Rişwätçelek belän iñ yuğarı däräcädä köräşergä kiräklegen Gruziädä berkem dä inkär itmi, ämma bu hiç kenä dä qulğa alularnı niçek itep ütkärüne häm totqınnarnıñ xoquqların bozunı aqlamıy. Bezneñ citäkçelär Gruziä watandaşlarınıñ xoquqları turında söylägändä, şul xoquqlarnıñ berük waqıtta bozıluı bik yaman närsä häm bez moña üz mönäsäbätebezne belderep täwäkkäl qarşı çığarğa tieşbez" di teymuraz Lomsadze. Ul, min elegräk Gruziädäge matbuğat ireklege torışına ällä ni borçılmağan idem, läkin xäzer wäzğiat qurqınıç yaqqa awışa bara dip belderä.

Kärim Kamal, Praga
XS
SM
MD
LG