Accessibility links

Кайнар хәбәр

Amerikan räsmiläre Bagdad häm Karbala xöcümnären Äbü Musab Äl-Zarqawi oyıştırğan dip sanıy


Ğiraqta matäm könnäre. Sişämbedä Aşura bäyräme waqıtnda bulğan şartlawlar näticäsendä ülüçelär sanı 170-tän arttı. Bagdad belän Karbalada bulğan bu xöcümnär öçen amerikan räsmiläre çığışı belän Yordannan bulğan Äbü Musab Äl-Zarqawinı ğäyepläde. Alar fikerençä bu keşe Ğiraqnıñ elekke maxsus xezmätläre belän elemtädä tora.

Amerikan xärbiläreneñ Ğiraqtağı baş citäkçese general John Abizaid çärşämbedä Washingtonda bolay dip belderde:

Audio (John Abizaid)

"Bezdä bu xöcümnärne Zarqawi belän bäylägän mäglümätlär bar. Monnan tış, anıñ elekke rejim wäkilläre, bigräk tä Ğiraqnıñ maxsus xezmätläre belän bäyläneştä buluı turında mäglümätlär bar. Terrorçıl törkemnärneñ Ğiraqnıñ elekke maxsus xezmätläre belän tığız elemtägä kerüwe citdi borçular uyata."

Abizaid üze tögäl mäglümätlär kitermäde. Ämmä soñraq Amerikan xärbiläreneñ Bagdadtağı süzçese general Mark Kimmitt, mäsälägä beraz açıqlıq kertte:

Audio (Mark Kimmitt)

"Zarqawinı elekke xöcümnär belän bäylägän citdi dälillär bar. 25 şundıy xöcüm turında ul üze söyli, häm bu üze ber dälil bulıp tora. Bagdad häm Karbala xöcümnäre dä şul uq räweştä."

Çığışı belän Yordannan bulğan 37 yäşlek Äbü Musab Äl-Zarqawi Könbatışqa qarşı jihad iğlan itkän islamçılarnıñ berse sanala. Terorizm belgeçläre anı fiker iäse, yaxşı oyıştıruçı dip bäyäli. Äl Qaidäneñ Äfğanstandağı lagerlarında künegülär ütkän bu keşeneñ xäzer törle illärdä üz çeltäre bar sanala. Könbatış belän urtaq tel tapqan Yordan citäkçelären qarşı çığıp Zarqawi inde küptännän bu töbäktä Amerika mänfägätlärenä qarşı köräş alıp bara. 2002 yılda Ammanda amerikan diplomatınıñ üterelüen oyıştıruda ğäyeplängän Zarqawinı Yordan mäxkämäse ülemgä xökem itte.

Ğinwar ayında amerikan xärbiläre Zarqawinıñ Äfğanstandağı Äl Qaidä citäkeçlärenä yazğan ber xatın qulğa töşerüläre turında belderde. Amerikan räsmiläre äytüençä, bu xatta Zarqawi 25 xöcüm oyıştıruı turında yaza, häm dä yaña xöcümnär başqaru öçen yärdäm sorıy. Amerikan räsmiläre äytüençä, süz Ğiraqnıñ şiği möselmannarına qarşı xöcümnär oyıştırıp, şiğilar belän sönnilär arasında bäreleş tudıru turında bara. Axır çiktä bu amerikan xärbiläreneñ ildän çığıp kitüwenä yärdm itergä tieş dip sanala. General Kimmitt süzlärençä, Bagdad belän Karbalada bulğan xöcümnär, anda beryulı intihar xöcümçelär, yäşerelgän bombalar häm dä minometlar qullanu näq menä Zarqawi qulın xäterlätä. Ul – köçle xis qaldıra torğan, külämle ğämällär oyıştırıp, mömkin qädär kübräk möselmannı izge suğışqa cälep itergä tırışa.

Uzğan ayda Amerikan räsmiläre Zarqawinıñ totıluına yä ülemenä kitergän mäglümät öçen 5 million dollar wäğdä itkän ide. Xäzer bu büläkneñ küläme 2 tapqır arttırıldı.

Ber ük waqıtta amerikan räsmiläre Zarqawi – berdän-ber oyıştıruçı bulmasqa mömkin dip kisätä. Ğiratqa bulğan küp sanlı xöcümnär artında Saddamnıñ elekke keşeläre, şul isäptän maxsus xezmätlär tora dip sanala. Zarqawi kebek keşelärneñ bu köçlär belän elemtägä kerüwe ayıruça qurqınıç dip sanala.

Süz uñayınnan, Zarqawi kebek keşeneñ qalqıp çığuwı Washingtonnı terrorğa qarşı suğış taktikasın üzgärtergä mäcbür itergä mömkin. Elegräk töp maqsat – Äl Qaidäne yuq itü ide. Uzğan ayda CİA başlığı George Tenet Senatta yasağan çığışında, Äl Qaidä taralğannan soñ, anıñ urınına küp sanlı, ber-bersenä bäysez wağraq çeltärläk barlıqa kilüwen tanıdı. Bu törkemnär Äl Qaidädän fäqät ruxi yä matdi yärdäm ala, läkin möstäqil xäräkät itä belä, xärberseneñ Zarqawi kebek citäkçese bar. Härberse Amerikağa qarşı üz suğışın alıp bara. Ägär bu döres bulsa, terrorğa qarşı suğış, digän äyber, oçı-qırıyı kürenmägän, küp-frontlı, kiñäyä barğan ber bäreleşkä äylänä digän süz.

Ali Gilmi, Praga
XS
SM
MD
LG