Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ğıraqta "Möselman Ruxaniläre Assotsiatsiäse" isemle Sönni Oyışmanıñ politik täsire turında


Möselman ruxaniläre Assotsiatsiäse Ğıraqtağı Sönni Möselmannar arasında kileşüçän politik oyışma bularaq öskä çığa başladı. Ul AQŞ okkupatsiäsenä qarşı bulsa da, Fallijada tulısınça ütälmäsä dä, atışlarnı tuqtatu mäsäläsendä aradaşlıq itte. Totıq alunı xökem itä häm räxennärne azat itü öçen aradaşlıq itä.

Ğıraqta bäreleşlärneñ häm räxen alu vaqiğäläreneñ dävam itüe, anda yaña politik köçlärneñ saxnägä çığuına kiterde. Möselman Ruxaniläre assotsiatsiä andıy oyışmalarnıñ berse häm citäkçelärneñ berse Şeyx Harith al-Dari oyışma xaqında bolay dide.

Audio

"Bu qanuni dini, säyäsäsi, ictimaği häm patriotik oyışma. İldäge şartlarğa kürä üzeneñ vazıyfaların üti. İldä bulıp yatqan vaqiğälär turında üz fikere häm qaraşı bar. Ul närsägä ışanuın belderä, ber ük vaqıtta tieşle politik, ekonomik häm sotsial adımnar atlıy. Ul 2003-nçe yılnıñ 14-nçe Mayında tözelde."

Britan belgeçe Mustafa Alani bu oyışma Sönnilär arasaında xakimiät buşlığınıñ xasıyl buluı arqasında tudı dip belderde. AQŞ citäklägän okkupatsiädän soñ, ildäge şiğıy küpçelegen väkilek itkän politik partiälär häm ruxanilärneñ Najaf häm Kerbalada ruxani xiererxiäse bar ide. Möselman Ruxaniläre Assotsitsiäse , sönni azçılığın mobilizatsiälävne maqsät itep quya. Oyışma Ğıraq millätçelegen yaqlıy, sönnilär, şiğıylär häm Kördlärneñ bergäläp AQŞ okkupatsiäsenä qarşı çığuın teli. Alaninıñ süzlärençä, oyışmada tanılğan Sönni dini citäkçelär dä bar.

Audio

"Oyışmada Sönni ulema dip tanılğan şäxeslär bar. Mäsälän Abu Xanife häm Abdul Qadir Ğaylani mäsçetläreneñ imamnarı. Alar elek tä tanılğan idelär, läkin, politik xäräkät yäisä politik strukturanıñ ağzaları dip tügel. Tanılğan şäxeslär kergäne öçen xäzer bu oyışma bik täsirle."

Moselman Ruxaniläre Assotsiatsiäseneñ Ğıraqnıñ İdarä şurasında väkile yuq, çönki ul AQŞ tarafınan bilgelängän bu organ qanuni tügel dip xisaplıy. Koalitsion Vaqıtlı Xakimiäteneñ kiñäşçese Ğıraqlı Fuad Husseinneñ süzlärençä, Assotsiatsiäneñ başqa sönni politik törkemnäre belän yaxşı mönäsäsbätläre bar häm politik oyışma bulmasa da, politikada küberäk qatnaşa bara.

Audio

"Alar politik partiä buluların äytmilär. läkin, sönnilärneñ mänfäğätlären väkillek itü öçen säyäsät belän şöğellänälär. Qayber oçraqlarda Ğıraq möselmannarınıñ mänfäğätlären yaqlauların äytälär. Şul säbäple ul üzeneñ säyäsi oyışma buluın kire qaqsa da, anıñ eşçänlege säyäsät belän bäyle."

Britan belgeçe Alaninıñ süzlärençä, assotsiatsiä ike bülektän, Sönni Ğäräp häm Sünni Körd büleklärennän tora. Bu inde anıñ Pan Ğıraq säyäsäte taraftarı buluın kürsätä. Assotsiatsiäneñ şulay uq Şiğıylär, bigeräk tä Sastani häm Sadr taraftarları belän yaxşı mönsäbätläre bar häm anıñ Ğıraqta täsire arta bara.

Färit İdelle. Praga.
XS
SM
MD
LG