Yäkşämbe könne Groznıynıñ "Dinamo" stadionında Ciñü könenä bağışlanğan tantana waqıtında yañğırağan şartlaw Rusiä räsmiläreneñ "Çeçnyada xällär normalläşä" digän süzlären tağın ber tapqır şik astına quydı. Yuğarı qunaqlar utırğan tribuna astına quıylğan bomda şartlaw näticäsendä, soñğı mäglümätlärgä qarağanda, 6 keşe xäläk bulğan. Şul isäptän, Çeçnya prezidentı Äxmät Qadırov. Kreml qanatı astında xakimiätkä kütärelgän Qadırov uzğan yılnıñ üktäberendä genä prezident bulıp saylanğan ide. Qadırov 80nän artıq protsent cıyğan dip iğlan itelde. Küp sanlı küzätüçelär monı xärämläşü dip bäyäläde. Kreml isä Çeçnyada tärtip urnaştıruğa berençe adım dip atadı.
Şartlawnı kem oyıştırğanı älegäçä bilgesez. Düşämbedä çeçen separatisları citäkçese Aslan Masxadov moña nindi dä bulsa qatışı buluın kire qaqtı. Bezneñ problemalar köç belän xäl itä torğan tügel, dide ul, häm terror ğämällärenä kisken tänqiten belderde.
Çeçnyada tärtip urnaştıru wäğdäsendä xakimiätkä kilgän Rusiä prezidentı Vladimir Putin yäkşämbedä şaqtıy xäsrätle kürende. Kremldä Qadırovnıñ ulı Ramzannı qabul itep ul anıñ ätisen qaharman dip atadı:
Audio (Vladimir Putin)
"Äxmät Qadırov bu dönyadan 9 may, ciñü könendä kitte, häm ul ciñelmiçä kitte."
Belgeçlär fikerençä, Qadırovnıñ üterelüwe Kremlneñ Çeçnya säyäsätenä zur orım bulıp tora. Bu säyäsät tulısınça Qadırovqa nigezlängän ide. Şul uq waqıtta anıñ çeçennar arasında popularlığı bik tübän ide. Berençe Çeçen suğışı waqıtında federal köçlärgä qarşı suğışqan, Cäwhär Dudaev tarafınnan Çeçnya möftie itep bilgelängän Qadırov, möfti bularaq Rusiägä qarşı cihad iğlan itkän keşe. Läkin soñnan ul qaraşın üzgärtä, çeçen suğışçıların wahabiçılıqta ğäyepläp, Rusiäneñ yaña saylanğan prezidentı Putin yağın ala. Çeçennarnıñ kübese anı xıyänätçe dip sanıy, uzğan yäkşämbegä qädär Qadırovnı üterü tırışlığı belän inde 3 xöcüm yasalğan ide. Anıñ Çeçnyadağı xakimiäte tulısı belän köçkä nigezlängän ide. 4 meñ xärbidän torğan, Qadırovqa buysınğan militsiä köçlären anıñ ulı Ramzan citäkli. Anıñ xättä şäxsi törmäse bar dip xäbär itelä. Çeçnyada küp sanlı keşe xoquqları bozu, şul isäptän keşe urlaw, cäberläwlär artında näq menä şuşı törkem tora dip sanala. Cirle xalıq äytüenä qarağanda, bu törkem alar öçen Rusiä xärbilärennän dä qurqınıçraq bulğan.
Düşämbedä Çeçnya prezidentı wazifaların başqaruçı Sergei Abramov Ramzan Qadırovnı Çeçnya xökümäte başlığınıñ bernençe urınbasarı itep bilgeläde. Belgeçlär fikerençä, Çeçnyadağı törkemnär, teyplar, klannar arasında üç alu, qan qoyu däwam itäçäk. Qazaxstandağı Çeçen disaporası başlığı Äxmät Moradov:
Audio (Äxmät Moradov)
"Xäzer moña anıñ ulın kertälär, dimäk üç alu başlana, monıñ axırın küzallaw awır."
Azatlıq xäbärçese Andrei Babitski, Çeçen suğışlarınıñ ikesen dä yaqtırtqan jurnalist, andağı xällärne yaqınnan belä. Ul da şul uq fikerdä:
Audio (Andrei Babitski)
"Üç alu älbättä bulaçaq, Qadırovnıñ köçläre bolay da federallardan da märxämätsezräk ide. Xäzer alar üç alu niäte belän xäräkät itäçäk."
Ali Gilmi, Praga
Şartlawnı kem oyıştırğanı älegäçä bilgesez. Düşämbedä çeçen separatisları citäkçese Aslan Masxadov moña nindi dä bulsa qatışı buluın kire qaqtı. Bezneñ problemalar köç belän xäl itä torğan tügel, dide ul, häm terror ğämällärenä kisken tänqiten belderde.
Çeçnyada tärtip urnaştıru wäğdäsendä xakimiätkä kilgän Rusiä prezidentı Vladimir Putin yäkşämbedä şaqtıy xäsrätle kürende. Kremldä Qadırovnıñ ulı Ramzannı qabul itep ul anıñ ätisen qaharman dip atadı:
Audio (Vladimir Putin)
"Äxmät Qadırov bu dönyadan 9 may, ciñü könendä kitte, häm ul ciñelmiçä kitte."
Belgeçlär fikerençä, Qadırovnıñ üterelüwe Kremlneñ Çeçnya säyäsätenä zur orım bulıp tora. Bu säyäsät tulısınça Qadırovqa nigezlängän ide. Şul uq waqıtta anıñ çeçennar arasında popularlığı bik tübän ide. Berençe Çeçen suğışı waqıtında federal köçlärgä qarşı suğışqan, Cäwhär Dudaev tarafınnan Çeçnya möftie itep bilgelängän Qadırov, möfti bularaq Rusiägä qarşı cihad iğlan itkän keşe. Läkin soñnan ul qaraşın üzgärtä, çeçen suğışçıların wahabiçılıqta ğäyepläp, Rusiäneñ yaña saylanğan prezidentı Putin yağın ala. Çeçennarnıñ kübese anı xıyänätçe dip sanıy, uzğan yäkşämbegä qädär Qadırovnı üterü tırışlığı belän inde 3 xöcüm yasalğan ide. Anıñ Çeçnyadağı xakimiäte tulısı belän köçkä nigezlängän ide. 4 meñ xärbidän torğan, Qadırovqa buysınğan militsiä köçlären anıñ ulı Ramzan citäkli. Anıñ xättä şäxsi törmäse bar dip xäbär itelä. Çeçnyada küp sanlı keşe xoquqları bozu, şul isäptän keşe urlaw, cäberläwlär artında näq menä şuşı törkem tora dip sanala. Cirle xalıq äytüenä qarağanda, bu törkem alar öçen Rusiä xärbilärennän dä qurqınıçraq bulğan.
Düşämbedä Çeçnya prezidentı wazifaların başqaruçı Sergei Abramov Ramzan Qadırovnı Çeçnya xökümäte başlığınıñ bernençe urınbasarı itep bilgeläde. Belgeçlär fikerençä, Çeçnyadağı törkemnär, teyplar, klannar arasında üç alu, qan qoyu däwam itäçäk. Qazaxstandağı Çeçen disaporası başlığı Äxmät Moradov:
Audio (Äxmät Moradov)
"Xäzer moña anıñ ulın kertälär, dimäk üç alu başlana, monıñ axırın küzallaw awır."
Azatlıq xäbärçese Andrei Babitski, Çeçen suğışlarınıñ ikesen dä yaqtırtqan jurnalist, andağı xällärne yaqınnan belä. Ul da şul uq fikerdä:
Audio (Andrei Babitski)
"Üç alu älbättä bulaçaq, Qadırovnıñ köçläre bolay da federallardan da märxämätsezräk ide. Xäzer alar üç alu niäte belän xäräkät itäçäk."
Ali Gilmi, Praga