Accessibility links

Кайнар хәбәр

Buşnıñ Yevropağa säfäre. Ul üzeneñ säyäsäten yaqlattırırğa tırışaçaq.


AQŞ prezidentı Buş Comğa könne Yevropağa kilä. Ul Rim häm Parijda bulaçaq , şulay uq berektöş köçlärneñ 1944-nçe yılda Normandigä ayaq basuına 60 yıl tulu uñayınnan ütkäreläçäk yolada qatnaşaçaq. Üzeneñ Ğıraq häm Yaqın Könçığışta demokratiäläşterü protsesı belän İkençe Dönya suğışınnan soñ Yevropanı ayaqqa torğızu uñışlığı arasında paralelekneñ buluın kürsätergä tırışqan Buş öçen bu vizit zur ähämiätkä iä. Läkin, qayber problemmalar da yuq tügel.

1944-nçe yıl iyüneneñ berençe atnası natsi Germaniäse öçen naçar buldı. İyünneñ 4-ndä AQŞ generalı Mark Klek citäklägän berektäş köçlär Rimgä kerdelär häm Natsi okkupatsiäsen yuqqa çığardılar. Qorallı bäreleşlär bulmadı, çönki şähärne cimermäs öçen aldan ireşelgän kileşügä esasän nemets köçläre annan çığıp kitkän ide. İke könnän soñ berektäş köçlär Normandigä basıp kerdelär häm bu suğışnı beterügä taba atlanğan berençe zur adım buldı. Buş menä Rimneñ azat iteläenü 60 yıl tulaçaq köndä anda vizit belän kilä. Terroristik höcüm bulu ixtimallığı säbäple här cirdä qatı iminlek çaraları kürelä. Gärçä premier Berluskoni anı çılı qabul itäçäk dip äytep bulsa da, Rimdä Ğıraq suğışına qarşı massa demonstratsiälärneñ ütkälüe dä kötelä. Buş visitınan berniçä kön elegeräk Washingtondağı suğış qorabannarı öçen yaña istälek häykälen açu uñayınnan yasağan çığışında AQŞnıñ Yevropa häm Yaponiäne faşizm häm militarizmnan azat itü öçen birgän qobannarın iskä töşerde.

Audio

"İkençe Dänya Suğışı İstälege mängelekkä toraçaq. Ul suğışta qatnaşqan näselne xörmätläv bulıp tora. 400 meñ amerikan xärbise tormışın qorban itte . Monıñ arqasında tirannar yqqa çıqtı , faşizm häm natsim bette , ireklek qazandı."

Ul yaña buın amerikan xärbiläreneñ Ğıraq häm Afganistanda ireklek häm demokratiä öçen suğışularına işarä itte. Läkin, monda ber problemma bar. Yevropalılarnıñ küpçelege Ğıraq suğışına qarşı, alar konflikt xalıqara terrorizmnı köçäytte häm totrıqsızlıqnı üsterde genä digän fikerdälär. Londondağı patşa institutınıñ ölkän küzätüçese Mark Joysnıñ süzlärençä, Buş bu vizitı vaqıtında Ğıraq säbäple transatlantik mönäsäbätlärendä tuğan upqınnın taraytu häm fiker ayırmalıqların kimetä öçen tırışırğa tieş.

Audio

"Buş Yevropağa , alarnı , berençe oçraqta Germaniä häm Fransiäne yañadan ber safqa bastıru öçen tırışu maqsäte belän kilergä tieş."

Buş Rimdän soñ , üzenneñ Ğıraq suğışınıñ töp opponentları Fransiä prezidentı Şiraq häm Germaniä kanslerı Şröder belän oşraşaçaq. Ul şulay uq Normandidäge iskä alu yolasında Russiä prezidentı Putin belän dä oçraşaçaq.

Förit İdelle, Praga.
XS
SM
MD
LG