Accessibility links

AQŞ-ta 11-nçe sintäber höcümen tikşergän komissiä: Amerikanıñ höcümgä cawabı butalçıq


AQŞlarında 11nçe sintäber höcümen tikşergän bäysez xökümät komissiäse xärbi häm sivil aviatsiä räsmiläreneñ höcümgä cawabın butalçıq, xätta aqırın dip bäyälägän..Bügen sonğı tıñlawların ütkärgän komissiä kiçä üz xisabın iğlan itte.

Komisiä xisabında AQŞ xärbi hava saqlanu strategiäsendäge problemalar şulsanda başlıça sivil wä xärbi aviatsiä xakimiätläre arasındağı naçar koordinatsiä säbäple şul köndä närsä buluı añlaşılıp betmäde dip äytelgän 11.sintäber komissiäse dip yöretelgän törkem xisabında ilneñ sivil hava säyäxätläre öçen cawaplı Federal Aviatsiä administratsiäseneñ xärbilärgä citärlek mäğlümät birmäwe telgä alınğan.Näticädä xärbi suğış oçqıçlarına , urlanğan 4 pasajır oçqıçın bärep töşeregez dip xäbär itelmägän.. Urlanğan oçqıçlar NYta dönya säwdä üzäge häm Waşingtonda Pentagonğa barıp bärelgändä 4nçe oçqıç pasajırlarnıñ oçqıç urlawçılarğa höcüme näticäsendä hädäfenä barıp bärelä almıy urman yanına cimerelep töşä.Şuşı xisab , komissieneñ 12nçe tıñlawların ütkärgän waqıtqa turı kilde. Bügenge sessiädä yaqınça 3meñ keşeneñ ülemenä säbäp bulğan höcümgä AQŞ xökümäte niçek cawap birde digän soraw könqadağında tora. Sessiä Philip Zelikovnıñ xisabnı uquı belän başlandı. Ul sivil häm xärbi aviatsiä räsmiläre arasındağı citärle bulmağan koordinatsiäne genä tügel ä urlanğan oçqıçlar raketa itep qullanılğan oçraqta niçek saqlanırğa digän mäsälädä xärbilärneñ üz eçendäge komunikatsiäneñ naçar buluın azsızıqladı. Berençe höcümnän soñ şunduq diärlek vitse prezident Cheny prezident aftoritetın üz qulına ala häm Aqyortnıñ bunkerına sıyına . Çönki G.Bush Floridada säfärdä bula ,prezidentnıñ iminlege öçen anı bik ozın yul belän Waşingtonğa qaytaralar. Zelikov süzlärençä, Cheney urlanğan här oçqıçnı bärep töşerü öçen xärbi oçqıçlarğa kürsätmä birgän.Ägär dä pilot xärbi ämergä buysınıp quşılğanıça cirgä töşmäsä ul urlanğan dip sanala. Xärbi suğış oçqıçları NY häm Waşingtonnı saqlaw öçen Waşington yaqınındağı Langley hava bazasında urnaştırılğan. Ämma Zelikov äytüençä AQŞnıñ tönyaq könçığış regionı xärbi komandirı bu kürsätmäne pilotlarğa birmägän , çönki ul bu täräqiättän bixabär bulğan..Zelikov (audio) Qısqa waqıttan soñ Waşingtondağı citäkçelär öste oçqan suğış oçqıçlarına doşman oçqıçın bärep töşeregez digän kürsätmä birelgän dip uyladı ,Çınbarlıqta Langley pilotlarına oçqıçnı tap häm artınnan bar digän berdänber kürsätmä genä ireşterelde dip söyläde.Zelikov Soñraq AQŞ xärbi köçläre citäkçese general Richard Myers çığışında qayber butalçıq xällärgä, zäğif koordinatsiä genä tügel ä säyäsät tä säbäp buldı dip äytte. Myers süzlärençä (audio) bezneñ xärbilärebez 11nçe sintäberdä –qanun, säyäsät häm praktik yaqtan qarağanda çittän , çikneñ ikençe yağınnan kilgän qurqınıçnı küzdä totıp eş itte. Şulay da xökümätneñ 11sintäberdäge planın uñışlı ütädek, här däräcädäge ir at häm xatın qız xärbilärebez ul köndä yuğarı profesionalizm , añlau häm bögülüçänlek kürsätte min alar başqarğan eş belän ğorurlanam dip äytte. General Myers. Generalnıñ şuşı belderüe komisiäneñ ber äzğasın John Lehmannı qänäğätländermäde. Ul reservedagı AQŞ xärbi dingez quätläreneñ küptänge äğzası.Prezident Reagan waqıtnda xärbi dingez köçläre belän citäklägän. Lehman süzlärençä 90-nçe yıllarda hava köçläre qısqartılıp SSRnıñ cimerelüennän salqın suğıştan sonğı çorğa kileşle xälgä kiterelde ,ul çaqta tönyaq amerika saqlanu komandalığı-NORAD AQŞnı sovet oçqıçlarınnan saqlau öçen oyıştırılğan ide, yuqqa çığaru turında uylanıldı.Ämma xökümät NORADnı ilne ğädäti bulmağan höcümnärdän saqlap qalu öçen qaldırdı, problema,kirtälär –11nçe sintäberdä AQŞ hava saqlanuın totqarladı .Lehman süzlärençä(audio) Komanda häm kontroldağı problemalar çınbarlıqta eçke yäki çittän höcüm buluı belän bäylänmägän. çönki baştan uq NORADnı saqlap qalu öçen aqlaunıñ ber öleşen urlarğan oçqıçlarnı tuqtatu mömkinçelege täşkil itkän idä. Älbättä alar urlanğan çit il oçqıçları bulaçaq häm ilgä keräçäk dip kötelgän ide. Komissiä 11nçe sintäber höcümen yıl yarım inde tikşerä, meñnnän artıq şaxit ,şulsanda Bush häm Cheney belän dä ängämä ütkärelde.2millionnan artıq dokument tikşerelde. Kiläse ayda sonğı xisab iğlan iteläçäk dip kötelä.

färidä xämit,praga
XS
SM
MD
LG