İke atna elek bulıp alğan poezd avariyäse säbäple oppozitsiädäge Cumhuriyät Xalıq Partiäse (CHP)neñ çaqıruwı belän yalda bulğan mäcles bu atnada cıyıldı. CHP xөkümätne sorawğa tartırğa digän täqdimen kөntärtibenä alu 171-gä 319 tawış belän kire qağıldı. Monıñ şulay bulaçağı baştan uq bilgele ide. Çөnki oppozitsiyäneñ deputat sanı tik konstitusiädäge ber maddäne almaştıru kiräk bulğanda ğına mөhim. CHP liderı Baykal inde mondıy näticä çığaçağın belä torıp , "yatıp qalğançı, atıp qal" dip Millät Mäclesen ğädättän tış utırışqa çaqırğan buldı. Inde CHP-nä oppozitsion wazıyfasın eşläde digän räxätlek belän yal itärgä däwam itü mөmkin bulaçaq. Asılda oppozitsiyädä bulunıñ da üzenä kürä uñaylıqları bar. Ber nindi çawaplılıq bulmasa da xakimiättäge deputatlar belän ber ük mäğaşnı alasıñ, şuluq privilegiälär dä bar.
AK partiä parlamentağı deputatlar sanınıñ өstenlegennän faydalanıp ber tuqtawsız yaña qanunnar çığara. Mäğlüm parlamentta AK partiä xөkümäte täqdim itkän qanun proyektların kire qağarlıq CHP deputatı yuq. Parlament yalğa çığar aldınnan 9-17 yül tarixları arasında eş säğatlären dä ozaytıp 18 qanun çığarğan ide. Bolarnıñ 4-e cirle idarälär, өçe Mädäniät ministrlıgı, ikese Finans ministrlıgı, ikese Sälämätlek ministrlıgı belän bäyle häm qalğannarı tөrle temalardağı qanunnar ide. President Sezer şularnıñ altısın kire qaqtı. Xөkümät isä şunduq däwlät çinovnikların xөkemgä tartunı ciñeläytkän qanunnı tikşerep üzgärtmiçä qabat prezidentqa cibirde. Prezident ta moña qul quyarğa mäcbur buldı. Läkin oppozitsiädäge CHP şuşı qanunnı kөçtän çığaru taläbe belän Konstitutsiä Mäxkämäsenä mөräcägät itte. Qalğan biş qanun isä mäcles ağzaları yaldan qaytqaç qabat tikeşerelä alaçaq. Protsedura dikäber ayına xätle suzılır dip kөtelä.
Bu atnada Tөrek Qorallı Kөçlärendäge ofitserlarnıñ däräcälären kütärü yaki pensiägä cibärü buyınça cıyılğan Yuğarı Xärbi Şura өç kөnlek eşen tämamladı. Cirle Kөçlär Komandirı armiä generalı Aytaç Yalman, Jandarma komandirı armiä generalı Şener Eruygur häm 3. Armiä komandirı armiä generalı Oktar Ataman pensiägä cibäreldelär. Cirle Kөçlär komandirı postına isä 1. Armiä komandirı armiä generalı Yaşar Büyükanıt kiterelde. Ul şulay itep, protserudarada ber nindi dä kөtelmägän üzgäreş bulmasa, 2006 yılda General Ştab başlığı bulaçaq. Qısqası kadrlar bulmaw säbäple baytaq ofitser yäşenä qaralmıyça pänsiägä cibärelä. Piramidanıñ başında 14 kenä armiä generalı belän admiral qaldı.
Bu atnada 2 Awgustta Hürriyet gazetasında, elekke xөkümät çorında koalitsion xөkümätneñ ikençe zur partnerı bulğan Millätçe Xäräkät Partiäneñ (MHP) 313 general belän ber niçä meñ byurokratqa 17 bittän torğan ber kisätü broşurası cibärgän buluwı faş itelde. "Tarixi wazıyfağa çaqıru" isemle şuşı mөräcägät 13 yündä ük cibärelgän bulğan. Şuşı broşurada MHP “soñğı waqıtlardağı täräqqiätlär Tөrkiäneñ milli berdämlegenä qurqınıç tudıraçaq kiyerenkelek atmosferasına alıp barırğa teläwçelärneñ artuwına işarä itä” digän kisätü yasıy. AK Partiä xakimiyäte şuşı faciğağa iltäçäk yulda barudan baş tartmasa tarix aldında awır vazğiyättä qalaçaq dip belderä häm bu vatan iyäsez tügel di. Şuşı kisätü proşurasınıñ MHP tarafınnan cibärelgän buluwı faş itelgäç, General Ştab başlığı qararı belän generallar şuşı xatlarnı kire tapşırdılar. Şulay itep alar bu mөräcäget bezgä tөbälmägän dip äytergä telädelär.
Bu atnada Ğiraqta terroristlar tarafınnan orlanğan ber Tөrek şөfere kamera aldında atıp üterelde. Bu orlanıp ta üterelgän berençe Tөrek. Bäreleşlärdä üterlgännärne bu isäpkä almıybız. İke şөfer isä irekkä çığarıldı. Әmma şuluq kөnne başqa ber Tөrek şөfere orlandı. Ber ay çaması äsirlektä totılğan ber Tөrek eşçese isä üzen orlağan şäxeslärneñ bik yaxşı Tөrekçä sөylilär digäç, anı orlağannarnıñ el Kaidäneñ Tөrkiyädäge xezmätdäşläre buluwı zur ixtimal digän fiker kөç qazandı. Tağı ike Tөrek ezsez yuğaldı. Tөrek tөzü şirkätläre Ğiaqta xezmät kürä başladılar. Tege yaqtan Tөrek transport şirkätläre dä azıq-tөle, därü häm başqa cihazlarnı Tөrek portlarınnan Ğıyraqqa iltälär. Kөndä 3 meñ yök maşinası Ğiraqqa bara ikän.
Bu atna urtasında cäyge rezort urınnarı Әgäy diñgeze yar buylarında Bodrum belän Gөkova qultığında berese 5,4 Richter ülçäve kөçendä, qalğan 7-se kimeräk kөçtäge zilzilä-cir teträwlär xalıqta panika xasil itte. Panikağa birelep өylärdän sikerep ayaq qulların sındırğan berniçä keşe buldı. Belgeçlär şundıy waq teträwlär däwam itäçäk, qayğılanırğa kiräkmi didelär.
Äxtäm İbrahim, İstanbul
AK partiä parlamentağı deputatlar sanınıñ өstenlegennän faydalanıp ber tuqtawsız yaña qanunnar çığara. Mäğlüm parlamentta AK partiä xөkümäte täqdim itkän qanun proyektların kire qağarlıq CHP deputatı yuq. Parlament yalğa çığar aldınnan 9-17 yül tarixları arasında eş säğatlären dä ozaytıp 18 qanun çığarğan ide. Bolarnıñ 4-e cirle idarälär, өçe Mädäniät ministrlıgı, ikese Finans ministrlıgı, ikese Sälämätlek ministrlıgı belän bäyle häm qalğannarı tөrle temalardağı qanunnar ide. President Sezer şularnıñ altısın kire qaqtı. Xөkümät isä şunduq däwlät çinovnikların xөkemgä tartunı ciñeläytkän qanunnı tikşerep üzgärtmiçä qabat prezidentqa cibirde. Prezident ta moña qul quyarğa mäcbur buldı. Läkin oppozitsiädäge CHP şuşı qanunnı kөçtän çığaru taläbe belän Konstitutsiä Mäxkämäsenä mөräcägät itte. Qalğan biş qanun isä mäcles ağzaları yaldan qaytqaç qabat tikeşerelä alaçaq. Protsedura dikäber ayına xätle suzılır dip kөtelä.
Bu atnada Tөrek Qorallı Kөçlärendäge ofitserlarnıñ däräcälären kütärü yaki pensiägä cibärü buyınça cıyılğan Yuğarı Xärbi Şura өç kөnlek eşen tämamladı. Cirle Kөçlär Komandirı armiä generalı Aytaç Yalman, Jandarma komandirı armiä generalı Şener Eruygur häm 3. Armiä komandirı armiä generalı Oktar Ataman pensiägä cibäreldelär. Cirle Kөçlär komandirı postına isä 1. Armiä komandirı armiä generalı Yaşar Büyükanıt kiterelde. Ul şulay itep, protserudarada ber nindi dä kөtelmägän üzgäreş bulmasa, 2006 yılda General Ştab başlığı bulaçaq. Qısqası kadrlar bulmaw säbäple baytaq ofitser yäşenä qaralmıyça pänsiägä cibärelä. Piramidanıñ başında 14 kenä armiä generalı belän admiral qaldı.
Bu atnada 2 Awgustta Hürriyet gazetasında, elekke xөkümät çorında koalitsion xөkümätneñ ikençe zur partnerı bulğan Millätçe Xäräkät Partiäneñ (MHP) 313 general belän ber niçä meñ byurokratqa 17 bittän torğan ber kisätü broşurası cibärgän buluwı faş itelde. "Tarixi wazıyfağa çaqıru" isemle şuşı mөräcägät 13 yündä ük cibärelgän bulğan. Şuşı broşurada MHP “soñğı waqıtlardağı täräqqiätlär Tөrkiäneñ milli berdämlegenä qurqınıç tudıraçaq kiyerenkelek atmosferasına alıp barırğa teläwçelärneñ artuwına işarä itä” digän kisätü yasıy. AK Partiä xakimiyäte şuşı faciğağa iltäçäk yulda barudan baş tartmasa tarix aldında awır vazğiyättä qalaçaq dip belderä häm bu vatan iyäsez tügel di. Şuşı kisätü proşurasınıñ MHP tarafınnan cibärelgän buluwı faş itelgäç, General Ştab başlığı qararı belän generallar şuşı xatlarnı kire tapşırdılar. Şulay itep alar bu mөräcäget bezgä tөbälmägän dip äytergä telädelär.
Bu atnada Ğiraqta terroristlar tarafınnan orlanğan ber Tөrek şөfere kamera aldında atıp üterelde. Bu orlanıp ta üterelgän berençe Tөrek. Bäreleşlärdä üterlgännärne bu isäpkä almıybız. İke şөfer isä irekkä çığarıldı. Әmma şuluq kөnne başqa ber Tөrek şөfere orlandı. Ber ay çaması äsirlektä totılğan ber Tөrek eşçese isä üzen orlağan şäxeslärneñ bik yaxşı Tөrekçä sөylilär digäç, anı orlağannarnıñ el Kaidäneñ Tөrkiyädäge xezmätdäşläre buluwı zur ixtimal digän fiker kөç qazandı. Tağı ike Tөrek ezsez yuğaldı. Tөrek tөzü şirkätläre Ğiaqta xezmät kürä başladılar. Tege yaqtan Tөrek transport şirkätläre dä azıq-tөle, därü häm başqa cihazlarnı Tөrek portlarınnan Ğıyraqqa iltälär. Kөndä 3 meñ yök maşinası Ğiraqqa bara ikän.
Bu atna urtasında cäyge rezort urınnarı Әgäy diñgeze yar buylarında Bodrum belän Gөkova qultığında berese 5,4 Richter ülçäve kөçendä, qalğan 7-se kimeräk kөçtäge zilzilä-cir teträwlär xalıqta panika xasil itte. Panikağa birelep өylärdän sikerep ayaq qulların sındırğan berniçä keşe buldı. Belgeçlär şundıy waq teträwlär däwam itäçäk, qayğılanırğa kiräkmi didelär.
Äxtäm İbrahim, İstanbul