Mäğlüm ki, 1 üktäbr Rusiädä 1992 yıldan birle ölkännär köne bularaq bilgelänä. Ğädättä bu könne ölkännärgä ayıruça qäder-xörmät kürsätelä, alar öçen konsert-kiçälär, oçraşular, küp törle xäyriä çaraları oyıştırıla. Ğomümän, ölkännär iğtibar üzägendä bulalar.
Ölkännär könenä bağışlanğan çaralar Omskida küptän bara. Ölkäneñ sotsial üseş häm xezmät ministrlığı citäkçeläre şähär okruğlarında veterännar belän oçraşalar, mädäniät saraylarında, klublarda, açıq mäydançıqlarda tamaşalar, spektäkllär, konsertlar kürsätelä, sotsiäl yärdäm kürsätü üzäklärendä törle bäyräm çaraları oyıştırıla.
Bu çaralarda ictimaği häm milli oyışmalar da cälep itelä. Alar pansionatlarda, qartlar yortlarında konsert programmaları belän çığışlar yasıylar, üzläre dä törle oçraşular ütkärälär. Mondıy çaralarda tatar oyışmaları da qatnaşa. “Umırzaya” ansamble xäwäskärläre “Rodnik”, “Penatı”, “Solnışqo” pansionatlarında şuşı könnärdä ütkäreläçäk konsertlarda qatnaşırğa äzerlänälär.
Älbättä ölkännär bu çaralarnı bäyräm kebek qabul itälär. Şulay da alar öçen ayıruça qäderlese - ğäiläse, balaları, onıqları , tuğannarı belän bulu, yaqınnarınıñ iğtibarın toyu. Qartlıq könnärendä yalğız qalğannar da yuq tügel. Andıylar Omskida da bar. Mäsälän, yäşlekläre awır suğış yıllarına turı kilü säbäple, üz ğäilälären tözi almağan Fatanat apa häm Safuat apa Quçuqowalar, Xörriät apa Xafizowa, Mäxmüt abıy Maqsyutov häm başqa bügenge köndä yalğız qalğan millättäşlärebez.. Döres alar bötenläy ük yalğız tügellär, tuğannarı, dusları belän aralaşıp yäşilär. İctimağıy oyışmalar belän dä bäyläneştä toralar. Xökümät tarafınnan da onıtılmağannar.
Ölkännär köne uñayınnan tatar milli mädäni moxtäriäte wäkilläre yalğız yäşäwçe millättäşlärebezneñ bersendä - 93 yäşen tutırğan Mäxmüt abıy Maqsyutovnıñ öyendä bulıp, bäyräm belän täbrikläp qayttılar. Berüze genä yäşäsä dä, Mäxmut abıy üzen yalğız xis itmi. Ozın ğömer kiçergän Mäxmut abıy Maqsyutovnı il tarixınıñ tere şahite diärgä mömkin. Küpne kürgän Mäxmut abıy qızıqlı tormış yulı ütkän. Muzıkant ğailäsendä tuıp-üskän, tatar möxitendä tärbiälängän bala, näni çaqtan uq ätise belän bergä spektäklllärdä, konsertlarda qatnaşqan. Ätise bayançı bulsa da, Mäxmüt abıy keçkenädän skripkada uynarğa öyränergä xıyallanğan. Tatar mäktäbeneñ 7-nçe sıynıfın tämamlağannan soñ, belemen muzıyka mäktäbendä däwam itkän häm anda bu xıyalınıñ tormışqa aşuına ireşkän. Uquın tämamlağaç, Omski filarmoniäse qarşındağı simfonik orkestrda uynağan. Şul yıllarda törle kollektivlar belän awıl-rayonnarda konsertlar quyıp yörgän.
1950-nçe yıllarda Mäxmut abıy üze uqığan muzıyka mäktäbendä uqıtuçı bulıp eşli başlağan. Anıñ qayber uquçıları zur uñışlarğa ireşkän. Qızğanıç, yanında qoralı bulmaw säbäple, Mäxmüt abıynıñ skripkada uynawın işetep bulmadı. “Küptän tügel genä skripkamnı filarmoniä konsertmeystrı sorap alıp kitte. İnde üzem uynamağaç, qoral eşsez tormasqa tieş dip, birep cibärdem”, - di ul. Şunsı yaxşı, olpat yäşenä qaramastan, Mäxmüt abıy bügenge köndä dä ayıq aqılda, sälämätlegenä zarlanmıy, qalğannarnıñ da taza imin buluların teli. Mäxmüt abıy belän äñgämäne Azatlıqnıñ pänceşämbe tapşıruında tıñlağız.
Sania Mirxalieva, Omsk
Sania Mirxalieva, Omsk
