Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ramazan ğäyete möbaräk bulsın


14 oktäber dönya möselmannarı öçen iñ oluğ bäyrämnärneñ berse – Uraza ğäyete bulaçaq "Kemder sälämät xälendä şuşı aynı kürsä uraza totsın"dielä bu möbaräk ay turında Qor’än Kärimdä. Xodaynıñ şuşı ämerenä buysınıp millionlağan möselmannar ay buyına uraza totıp kildelär. Ramazan ayında izgelek qılu, başqa aylarda uylanıp ta eşlänmiçä qalğan yaxşı ğämällärne eşläp ölgerergä tırışu, yätim-fäqirlärne söyenderergä omtılu, tuğannar belän küreşü, awırularnıñ xällären belergä aşığu bu ay eçendä bigräk tä yış buldı. Häm menä yätimnärneñ, fäqirlärneñ, tol xatınnarnıñ xälen belä torğan, alarğa yärdäm itä torğan, tuğannar belän aralarıbız bozılsa, alar belän duslaşa torğan ay uzdı da kitte. Aylar soltanı dip atalğan Ramazan ayı dährilek, ateizm belän ağulanğan tatar-möselmannar arasında soñğı yıllarda olı ber bäyrämgä äylänä bara Ğädättä möselman illärendä, Ramazan ayında gönah qılu bermä-ber kimi dilär. Ä Tatarstanda monı yaqtırtqan tögäl statistika yuq. Läkin, awıllarda Ramazan ayında eçkeçele azayıp torğanmı, şähärlärebezdäge millättäşlärebez bozıqlıqtan tıyılıp torğanmı?! Ul ğına da tügel, şaqtıy awıllarda ğädättä zur tantanalar belän açıp ta, başqa könnärdä buş torğan, işegenä yozaq elengän mäçetlärdä dä tarawixlarğa xalıq cıyılğanmı-yuqmı, bolar Xodayğa mäğlümder. Tik şulay da, tatarlar arasında yıldan-yıl uraza totuçılar kübäyä barğanlığın iskä alsañ, tıyılular da arta bara dip, dimäk imannarıbız kamilläşä, äxlağıbız nığıy uylarğa nigez bar. Ramazan ayında Tatarstanda, ayırım alğanda Qazanda xäläl it, qazı kebek rizıqlar satu arttı. Bu ayda berniçä xaywannarnı möselmança çala torğan, eşkärtä torğan yaña sexlar açıluı moña misal bulıp tora.Ramazannıñ soñğı könnärendä genä dä Ätnä rayonınıñ Yaña Ätnä awılında, Yutazı rayonınıñ Äbsäläm , Älki rayonınıñ Yuğarı Älki, Leninagorsk rayonınıñ Qarlığaç awıllarında 4 yaña mäçet açılırğa tora. Bıyıl uraza totqan möselmannar sanı arttı. Küzätüçelär, islam ğädätläre ğadi möselman tormışında yıl sayın nığraq urın alaçaq dip belderälär. Awıl-qalalarda tigez, matur şämnär kebek basıp, qalqıp torğan manaralı mäçetlär, yañaları da buş tormas mikän? Päygambär gäläyhis-sälämneñ ber xädise bar. “İnnämäl äğmälü bin-niät”. Yäğni, här ğämäl niätkä qarap bäyälänä. Mäçetlär kürkäm, matur. Läkin ul namazlar uqıp, täräwixlar äyter öçenme, ällä inde qayberäwlär min tözedem dip, üzlärenä häykäl, istälek qaldırır öçen tözeläme? Çınlap ta, “İnnämäl äğmälü bin-niät”.

İnde Ramazan bäyrämenä, yäğni qayıt könenä kilgändä, Tatarstan Diniä näzaräte bu uñaydan üzeneñ qararın çığardı. Gayıt namazı Respublikabıznıñ böten awıl-şähärlärendä 14 noyäberdä irtänge säğät sigezdä başlanaçaq. Tatarstan möftie bu uñaydan bäyräm qotlawı belän dä möräcäğät itte.

Tatar xalqı, inde niçä ğasırlar däwamında başqa millättäge, başqa dindäge keşelär belän aralaşıp yäşi. Häm, Allahığa şöker, arabızda älege qurqınıç nizağlarnıñ bulğanı yuq. Ägär inde nindider waq-töyaq tawışlar, nindider rizasızlıqlar çığa ikän, alar bezneñ şäxsi belemsezlektän, mädäniätebez tübänlegennän kilä.

Ğäziz qärdäşlärem, bügen cömhüriätebezdä bulğan iminlek-tınıçlıqqa, mullıq öçen dä Cänäbel Xaqqa meñnärçä räxmätlärebezne belderik. Allahı Täğälä kiläçäktä barıbızğa da dinebez öçen, millätebez öçen, Watanıbız öçen xäyerle xezmätlär kürsätergä nasıyp itsen. Härberebezgä bäxet-säğädät, awırularğa xäyerle şifalar, dinsezlektä yörüçe bändälärneñ küñellärenä hidäyät nurın birsen. Bu ğayıtebezne äybät kenä ütkärep kiläse namazlarda, comğalarda, kiläse ğayıtlärdä dä oçraşırğa yazsın.

Bu Tatarstan möftieneñ Ramazan ayı uñayınnan qotlaw süzläre buldı. Rusiä möselmannarın premyer Fradkov ta qotladı. Monnan tış, bu könnärdä Tatarstan prezidentınıñ da, başqa räsmilärneñ dä qotlawı bulır dip kötelä. Rusiä prezidentı inde berniçä yıl, Rusiädä yäşäwçe 14 millionlap möselmannı qotlarğa onıtıp kilä.

İdel-Ural töbägendä, ğomumän dönyada yäşäwçe tatar-başqortlar , Xänäfi mäzhäbendäge başqa möselmannar İslam iseme belän ber waqıtta da suğış-ğawğa çığarmadılar. Tatar-başqortlar, Olı cihat, yäğni zur suğış – üz näfeseñne ciñüne, yaman eşlärdän tıyılıp, xaqiqätne üzeñdä buldıru, iñ täwdä mäçet manaraların üz küñeleñdä torğızunı östenräk kürdelär. Xoday täğäläneñ izge Kitabındağı “İnnällahü mäğäs-sabirin”- Allah sabır itüçelär belän bergäder digän ayätenä iärep, sabırlıqqa, eş söyügä, ğilemgä omtıldılar. Tatar-başqort zolım-äfät bulğanda da, şatlıq bulğanda da moñlanuda, Xodayğa tabınuda buldı. Mönäcät- bäyetlär belän küñelen yuattı. Ramazan ayı belän dä tatar-başqortlar mönäcätlär çığarıp sawbullaşqannar.

Räfis Cämdixan

XS
SM
MD
LG