Accessibility links

Кайнар хәбәр

Berlinda G-20 sammitı açıldı: amerika dolları töşü mäsäläse iğtibar üzägendä


Amerika dollarınıñ qimmäte töşüe dönya iqtisadın qaqşata ala digän borçular sürätendä, bügen Berlinda 20 ilneñ finans ministrları häm üzäk bank räisläreneñ oçraşuı açıldı. "Zur 20lek" dip atalğan bu törkemgä iqtisadları alğa kitkän illär belän berrättän, Rusiä, Qıtay, Brazlia, Hindstan, Törkiä, Söğüd Ğäräpstanı kebek illär dä kerä.

Germaniä finans ministrı Hans Eichel, oçraşuda süz dönya-küläm iqtisadi üseş, xalıqara finans sistemasına yanawlar turında baraçaq dide:

Audio (Hans Eichel):

"Oçraşunıñ töp mäsäläse, niçek itep, demokratiä häm cirle bazarlarnı üsterep, ozın möddätle üseş tä''min itergä. Monnan tış xalıqara finans sistemasın bozularğa qarşı toru yulları tikşereläçäk."

Oyıştıruçılar, dollarnıñ zäğiflänü mäsäläse kön tärtibendä tormıy disälär dä, anı urap ütä almas sıman. Bu atnada dollarnıñ yevro belän çağıştırması taixta iñ tübän däräcägä töşte. 1 yevro 1dollar 30 centtan artıp kitte. Belgeçlär fikerençä, monıñ säbäbe - Amerikanıñ zur säwdä häm büdjet defitsitları.

Yevro''nıñ şulay köçlänüe näticäsendä Yevropada citeşterelgän tawarlarnıñ bäyäse arta. Yevropa citäkçeläre fikerençä, bu wazğiät alarnıñ iqtisadına zur zıyan kiterä ala.

Şul uq waqıtta Amerikan räsmiläre dollarnıñ töşüenä artıq borçılmıy. Çönki dollar belän bergä Amerika exportı arzanaya. Häm bu Amerikanıñ säwdä defitsitın kimetergä yärdäm iter dip farazlana.

Şulay da sammitnı açu çığışında Eichel, bu mäsäläne telgä aldı. Anıñ süzlärençä, Zur 20lek citäkçeläre, valuta kursları häm neft bäyäse ölkäsendä kisken adımnar yasamasqa kileşkän. Dönya iqtisadında barlıqqa kilgän tigezsezlekne tözätügä här il yärdäm itergä tieş. Quşma Ştatlarğa büdjetın tözätergä, Yevropa illäre häm Yaponiägä – reformalar başqarıp iqtisadi üseş tä''min itergä kiñäş itelde.

-Ali Gilmi
XS
SM
MD
LG