Ukraina kiläçägen bilgeliäçäk waqiğälär uzğan atnada nigezdä Kievneñ uram wä mäydannarında barsa, xälitkeç qararnı qabul itü üzäge düşämbedän alıp ilneñ Yuğarı mäxkämäse binasına küçte. Anda oppozitsiä citäkçese Viktor Yuçenkonıñ ikençe tur näticälären ğämäldän çığaru däğwası qarala başladı. Äflisün tösendägelär, ä şuşı tös xäzer ukrain oppozitsiäseneñ ayırılğısız ber öleşenä äylände, räsmi nämzät Viktor Yanukoviç yağı saylawlarnıñ ikençe turında küpsanlı xärämläşülärgä yul quydı, şuña kürä anıñ näticäläre döres bula almıy dip belderä häm Yuğarı mäxkämädän alarnı ğämäldän çığarunı taläp itä. Şimbä könne oppozitsiäneñ şuşı taläben Ukraina parlamentı - Yuğarı Rada da xuplap çıqqan ide. Läkin anıñ qararı ildäge saylaw sisteması öçen mäcbüri tügel, monı barı tik mäxkämä aşa ğına xäl itep bula, şuña kürä dä xäzer töp iğtibar Yuğarı mäxkämäneñ Kievtä açılğan utırışına birelä. Ägär dä anda Viktor Yuçenko yağınıñ däğwası qänäğätländerelsä, kön tärtibenä ikençe tur saylawnı tieşle şartlarnı tudırıp häm xärämläşülärgä yul qaldırmıy yänä ber märtäbä ütkärü mäs''äläse kütärelä ala, läkin ildäge qarşılıq atna azağında şul xätle tiränäyde ki, xäzer inde süz Yanukoviçne yaqlağan könyaq-könçığışnıñ yaña saylawlarnı bötenläy kire qağıp, ul ölkälärdä ayırım moxtariat tözergä teläwe turında bara. Krizisqa qatnaşı bulğan taraflarnıñ üzara qarşılıqlarnı tiz genä çişä almawı Ukrainanı ikegä bülü qurqınıçı aldına quydı. Andağı täräqqiatne küzätep barğan säyäsät belgeçe Dick Leurdyk:
Audio, Dick Leurdyk
"Keşelär xäzer inde qanlı watandaşlar suğışı turında ğına tügel, ilneñ qayber öleşlären Ukrainadan ayıru turında da söyli başladı. Bu şulay itep soñğı 48 säğät eçendäge bar täräqqiatne bötenläy yaña ber yassılıqqa quya" di Dick Leurdyk. Yäkşämbe könne Donetski, Luhanski häm Xarkivtäge xakimiat ähelläre Kievtä Yuçenko citäkçelegendäge oppozitsiä ciñgän oçraqta ilneñ könyaq-könçığışında ayırım ber moxtariat tözü mömkinlege xaqında belderde. Luhanski ölkäseneñ ölkä şurası räise Viktor Tixonov:
Audio, Viktor Tixonov
İlneñ könçığışında, Rusiä çigendä yatqan häm xalqınıñ zur öleşen urıslar täşkil itkän Luhanski citäkçese şulay itep, oppozitsiäneñ ğadellek däğwa itüen däwlätkä qarşı ğämäl dip bäyäli häm bu Ukrainanı büleneşkä wä hälakätkä kiteräçäk dip kisätä. Şunıñ belän bergä Tixonov, bu şartlarda bez üz ölkälärebezdäge xalıqnı yaqlaw maqsatında tieşle çaralar kürü xoquqlıbız dip tä belderä. Yäkşämbedä Severodonetski şähärendä Viktor Yanukoviç qatnaşında uzğan cıyında Rusiädän Mäskäw xakime Yuri Lujkovnı da kürep bula ide. Ukrainanıñ kübräk urısça söylängän şuşı töbäklären qayberäwlär kürşe Rusiägä quşu täqdime belän dä çığa. Düşämbe irtän Ukrainanıñ xäzerge prezidentı Leonid Kuçma premyer-ministr Viktor Yanukoviç häm qayber ölkälärneñ citäkçeläre belän oçraşu ütkärde, anda ul kierenkelekne beraz yomşartırğa tırışıp, Ukrainanıñ büleneşe ilneñ könbatışınnan başlandı disä dä, könçığış ta moña üz öleçen kertä dip belderde. Ukrainanıñ iqtisadi qüwäten täşkil itkän şuşı könyaq-könçığış töbägendä qayber ölkälär elegräk üzäk büdjetqa aqça küçerülären tuqtatıp toruın xäbär itkän ide. Oppozitsiä Ukrainanı bülü omtılışları qan qoyuğa kiterä ala dip kisätä häm prezident Kuçmanı, andıy niät belän yörüçelärne kiçekmästän eşennän aluğa çaqıra. Viktor Yuçenkonıñ yaqın tarafdarlarınnan berse Yuliä Timoşenko:
Audio, Yuliä Timoşenko
"Kuçma kiçekmästän ilne tarqatunı başlap yörüçe Donetski, Luhanski häm Xarkiv xakimnären urınınnan alırğa tieş" di Yuliä Timoşenko häm beroçtan, Yanukoviçneñ dä alar belän bäyläneşen wä saylawlarda xärämläşüen iskä alıp, anı da premyerlıqtan azat itüne taläp tiä.
Audio, Yuliä Timoşenko
Oppozitsiä fikerençä, könyaq-könçığış ölkälären Ukrainadan ayıru monı Rusiä yaqlağan oçraqta ğına bula ala, bu oçraqta Ukrainada da Moldovadağı wäzğiat, ilneñ ikegä bülenüe qabatlana ala dip kisätä. Yevropa Berlege täräqqiatneñ andıy yuldan kitä alu ixtimalın inde bügennän ük kire qaqtı. Javier Solana:
Audio, Javier Solana
"Ukrainanıñ bötenlege fundamental'' närsä. Berböten millät, berböten däwlät bulu xise yañadan torğızılırğa tieş, bu bik möhim" di Yevropa Berlegeneñ tışqı säyäsät wä iminlek ölkäsendäge yuğarı wäkile Javier Solana, Ukrainanıñ bötenlegen saqlap qalu kiräklege turında.
Kärim Kamal
Audio, Dick Leurdyk
"Keşelär xäzer inde qanlı watandaşlar suğışı turında ğına tügel, ilneñ qayber öleşlären Ukrainadan ayıru turında da söyli başladı. Bu şulay itep soñğı 48 säğät eçendäge bar täräqqiatne bötenläy yaña ber yassılıqqa quya" di Dick Leurdyk. Yäkşämbe könne Donetski, Luhanski häm Xarkivtäge xakimiat ähelläre Kievtä Yuçenko citäkçelegendäge oppozitsiä ciñgän oçraqta ilneñ könyaq-könçığışında ayırım ber moxtariat tözü mömkinlege xaqında belderde. Luhanski ölkäseneñ ölkä şurası räise Viktor Tixonov:
Audio, Viktor Tixonov
İlneñ könçığışında, Rusiä çigendä yatqan häm xalqınıñ zur öleşen urıslar täşkil itkän Luhanski citäkçese şulay itep, oppozitsiäneñ ğadellek däğwa itüen däwlätkä qarşı ğämäl dip bäyäli häm bu Ukrainanı büleneşkä wä hälakätkä kiteräçäk dip kisätä. Şunıñ belän bergä Tixonov, bu şartlarda bez üz ölkälärebezdäge xalıqnı yaqlaw maqsatında tieşle çaralar kürü xoquqlıbız dip tä belderä. Yäkşämbedä Severodonetski şähärendä Viktor Yanukoviç qatnaşında uzğan cıyında Rusiädän Mäskäw xakime Yuri Lujkovnı da kürep bula ide. Ukrainanıñ kübräk urısça söylängän şuşı töbäklären qayberäwlär kürşe Rusiägä quşu täqdime belän dä çığa. Düşämbe irtän Ukrainanıñ xäzerge prezidentı Leonid Kuçma premyer-ministr Viktor Yanukoviç häm qayber ölkälärneñ citäkçeläre belän oçraşu ütkärde, anda ul kierenkelekne beraz yomşartırğa tırışıp, Ukrainanıñ büleneşe ilneñ könbatışınnan başlandı disä dä, könçığış ta moña üz öleçen kertä dip belderde. Ukrainanıñ iqtisadi qüwäten täşkil itkän şuşı könyaq-könçığış töbägendä qayber ölkälär elegräk üzäk büdjetqa aqça küçerülären tuqtatıp toruın xäbär itkän ide. Oppozitsiä Ukrainanı bülü omtılışları qan qoyuğa kiterä ala dip kisätä häm prezident Kuçmanı, andıy niät belän yörüçelärne kiçekmästän eşennän aluğa çaqıra. Viktor Yuçenkonıñ yaqın tarafdarlarınnan berse Yuliä Timoşenko:
Audio, Yuliä Timoşenko
"Kuçma kiçekmästän ilne tarqatunı başlap yörüçe Donetski, Luhanski häm Xarkiv xakimnären urınınnan alırğa tieş" di Yuliä Timoşenko häm beroçtan, Yanukoviçneñ dä alar belän bäyläneşen wä saylawlarda xärämläşüen iskä alıp, anı da premyerlıqtan azat itüne taläp tiä.
Audio, Yuliä Timoşenko
Oppozitsiä fikerençä, könyaq-könçığış ölkälären Ukrainadan ayıru monı Rusiä yaqlağan oçraqta ğına bula ala, bu oçraqta Ukrainada da Moldovadağı wäzğiat, ilneñ ikegä bülenüe qabatlana ala dip kisätä. Yevropa Berlege täräqqiatneñ andıy yuldan kitä alu ixtimalın inde bügennän ük kire qaqtı. Javier Solana:
Audio, Javier Solana
"Ukrainanıñ bötenlege fundamental'' närsä. Berböten millät, berböten däwlät bulu xise yañadan torğızılırğa tieş, bu bik möhim" di Yevropa Berlegeneñ tışqı säyäsät wä iminlek ölkäsendäge yuğarı wäkile Javier Solana, Ukrainanıñ bötenlegen saqlap qalu kiräklege turında.
Kärim Kamal