Bıyıl izge säfärgä – Xac säfärenä Başqortstannan baruçılar yıraq yulğa çığu aldınnan soñğı äzerleklär alıp bara. Här saw-sälamät möemin möselman öçen farız bulğan Xac säfärenä bıyıl Başqortstannan cämğıse 150 dän artıq keşe bara. Alarnı şuşı yıraq säfärgä Üzäk diniä näzaratı da, Başqortstan möselmannarı diniä näzaratı da, şulay uq Ufadağı «İxlas» mäçete dä äzerlägän, barlıq tieşle doqumentlarnı tuplarğa, räsmiläşterergä yärdäm itkän.
7 ğinwar könne «İxlas» mäçetendä Xac säfärenä çığuçılarğa fatıyxa birü, xäyerle yullar teläw cıyını bulıp ütte. «İxlas» mäçete aşa bıyıl cämğıse 55 möemin möselman şuşı izge säfärgä bara ikän. Alarnıñ härberse, üz tormışlarındağı şuşı istälekle säfärne ğämälgä aşıru öçen, 1 meñ yarım dollar aqça tapşırğan. «Xacilar arasında törle yäştäge törle hönär iäläre bar, – dip söyli «İxlas» mäçete imam-xatıybı Möxämmät xäzrät Ğalläm. – Ä qayberäwlär bu izge yulğa ikençegä häm xätta öçençegä dä çığa». 7 ğinwarda oşbu mäçettä, Xacğa baruçılarnı yıraq yulğa ozatu aldınnan xäyerle yullar teläw cıyınına, Başqortstan möselmannarı diniä näzaratı räise, möfti Nurmöxämmät xäzrät Niğmätullin da kilde. Anıñ fätwası bik xisle ide. Här möselmannıñ tormışındağı onıtılmaslıq ber waqıyğağa äylänäçäk şuşı izge ğämälne isän-saw atqarıp qaytuların teläde möfti xäzrätläre. Annan soñ ul Xac säfäre barışındağı tege yäki bu ğıybadätlär xaqında söyläde, xacilarnı qızıqsındırğan küpsanlı sorawlarğa cawaplar birde. Cıyılış tämamlanğannan soñ, bez Xac säfärenä çığuçı berniçä keşe belän qısqaça ğına äñgämä qorıp aldıq.
-Min Xac säfärenä barırğa dip 1975 yıllardan uq xıyallana idem. Ätiem şulay üz näzeren äytkän ide. Berniçä yıl elek farız Xac säfärenä baru nasıyp äyläde. İnde menä ikençegä baram. Xac säfären ber tapqır qılıp qına bar närsägä dä töşenep betep bulmıy, şuña kürä dä menä qabat barırğa täwäkkällädem. İsän-saw yörep qaytırğa yazsın inde.
-Min Ufa şähärennän. Xac säfärenä berençegä baram. Bu xaqta küptän xıyallana idem. İnde menä telägem, niätem tormışqa aşa. Här möselman öçen izge bulğan bu säfärgä bara aluıma çiksez şatmın.
-Min Ufa şähärennän. İzge Xac säfärenä baru könnären tüzemsezlek belän kötep aldım. Min bu säfärgä küptän äzerländem. Monıñ öçen xätta islam institutında uqıp maxsus dini belem aldım. Minem kebek altmış yäşne uzğaç mondıy belem alu yortına uqırğa kerüçelär yuq. Min isä 62 yäştä kerep, 68 yäştä tämamladım. Xac säfärenä şatlanıp baram.
Ufadağı «İxlas» mäçetenä yul fatıyxası alırğa cıyıluçılarnıñ härberse yıraq Xac säfärenä centekle äzerlängän. Yulğa kiräk äyberlär, säfär barışında qılası ğıybadätlär, üzeñne niçek totu qağidäläre xaqında imamnardan da, moñarçı Xacda bulğannardan da soraşıp beleşkän. Şuña kürä dä izge säfärgä çığuçılarnıñ küñele tınıç häm şat.
Fänis Fätxi, Ufa
Fänis Fätxi, Ufa
