Accessibility links

Saylaw köne yaqınayğan sayın Ğiraqta qan qoyu da arta bara


Ğinwar azağında Saddamnan soñğı çorda berençe märtäbä saylawlar ütkärergä äzerlängän Ğiraqta qan qoyu däwam itä - anda şığıylarnıñ töp ruxi citäkçese baş ayatulla Ğäli Sistanineñ yardämçese üterelde. Şığıy citäkçeläre monı saylawlar aldınnan ildä sönnilär wä şığıylar arasında dini suğış başlap cibärü tırışlığı dip bäyäli häm üz keşelären üç alu xislärenä birelmäskä öndi.

30-nçı ğinwar yaqınayğan sayın Ğiraqta qan qoyu wä köç qullanu oçraqları da arta bara. İlneñ soñğı yartı ğasırlıq tarixındağı berençe demokratik saylawlarnı özü maqsatında ğisyançılar anda şığıy möselmannarına, Könbatış berektäşlege ğäskärilärenä, çit illärdän kilgän eşmäkärlärgä, xakimiat binaları häm neft industriäse qorılmalarına höcümnär yasıy. Çärşämbe könne genä Ğiraqnıñ Salman Pak şähärendä kiçke namazdan qaytqanda şığıylarnıñ baş ayatullası Ğäli äl-Sistanineñ yardämçese şäyex Mäxmüt äl-Mädäni atıp üterelde. Anıñ belän bergä ulı häm dürt tän saqçısı da hälak buldı. Monıñ öçen cawaplılıqnı üzeneñ İnternettağı säxifäsendä comğa könne ber islamçı törkem aldı häm anda ul açıqtan-açıq monı saylawlarnı özü maqsatında eşläwen äytte. Şuña da qaramastan, Ğiraq şığıylarınıñ yuğarı citäkçeläre üz dini qärdäşlären üç alu xisenä birelmäskä, sabır häm tınıç buluğa öndi. Alar fikerençä, soñğı höcümnär saylawlar aldınnan ildä sönnilär wä şığıylar arasında dini suğış başlap cibärü, şığıylarnıñ xakimiatkä kütäreleşen tuqtatu tırışlığı bulıp tora. Ğiraqtağı şığıy ruxaniläreneñ berse Cäläletdin äs-Säğir:

Audio, Cäläletdin äs-Säğir

"Şığıy mäzhäbe Ğiraqta töp törkem sanala, anı ilneñ yaña konstitutsiäsen yazu, xoquqi cämğiat wä xoquqi däwlät qoru, ğiraqlılar arasında xakimiatne bülü eşe qızıqsındıra. Şığıy mäzhäbe üzen elekke diktatorlıq qorbanı itep tä sizä. Şuña kürä dä bez äl-Mädänine üterü oçrağın ayırım ber cinayät itep kenä kürä almıybız. Kiresençä, bu bezneñ bar eşebezne tuqtatu maqsatında eşlände" dip belderä şığıy ruxanie. Qan qoyunıñ artuı häm şunıñ näticäsendä şığıy yäisä sönnilärneñ tawış birüdä qatnaşmawı Ğiraqtağı saylawlarnıñ irekle wä ğadel buluın şik astına quya digän qurqular bar. Saddam Xösäyen çorında ildä östenlek itkän sönnilär bigräk tä poşmanda - alar 30-nçı ğinwar saylawları şuşı östenlekne beterep, xakimiat şığıy tarafına küçär dip şürli. Ämma Ğiraqnıñ xäzerge xakimiate, wäzğiat nindi genä bulmasın, tawış birüne waqıtında ütkärü yağında. Räsmi säfär belän Parisğa kilgän Ğäzi äl-Yawar, Ğiraqnıñ waqıtlı prezidentı, atnakiç monı yänä qabatladı.

Audio, Ğäzi äl-Yawar

"Bez prezident Chirac belän saylawlar mäs''äläsendä tuısınça kileştek - alar aldan bilgelängän könendä uzarğa tieş häm bez, bar ğiraqlılarnı da anda qatnaştıruğa, şul burıçın ütäwgä, Ğiraqtağı berençe demokratik saylawlarda qatnaşu xoquqın qullanuğa etärü maqsatında xälebezdän kilgänneñ barın da eşlärgä tieşbez" di ilneñ waqıtlı prezidentı Ğäzi äl-Yawar. Ul arada Ğiraqta höcümnär däwam itte - atnakiçtä Bagdad üzägendä 7 ğiraqlı atıp üterelde, alar belän eş itkän törek eşmäkäre urlandı. Şul uq könne Xan Bani Saad qasabası bazarında bomba şartlaw näticäsendä 4 ğiraqlı hälak buldı häm 13-e cäräxätlär aldı. İlneñ tönyağındağı ğisyançılar belän bäreleştä kördlärneñ 3 suğışçısı üterelde. Moñardan tış şul uq könne Ğiraqta 3 amerikan ğäskärie dä hälak buldı.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG