Tömän möselmannarı Ğayet namazına cämiğ mäçetenä cıyıldı

20 nçe ğinwar könne irtän Tömändä 26 däräcä salqın ide. Şulay buluğa qarmastan xalıq şähärneñ Yañawıl öleşendäge cämiğ mäçetenä ağıldı. -Bäyräm belän sezne! -Sezne dä şulay uq! -Kemnär dip beläbez? -Güzäl. Minem apam Xanä. -Mäçetkä kiläsez ikän, 26 däräcä salqınlıq bit bügen. -Telägän keşegä salqın qomaçawlamıy. Bäyräm, Allağa şöker, bäyrämgä kiläbez. Üzebezgä isänlek-sawlıq, balalarğa tınıçlıq, illärgä tınıçlıq telibez. Allaqay ikençe yılğa da şuşı könnärne kürergä yazsın isän bulıp. Tömändäge cämiğ mäçeteneñ işek aldı bügen keçkenä genä bazarçıqnı xäterlätä. Qapqadan kergänçe ük xäläl it töyälgän ciñel maşina arbaları tora. Mäçet işege töbenä dini äsbaplar: yawlıq-tübätäy namazlıqlar, kitaplar, awdio tasmlar quyılğan rätlär tezelep kitkän. İşek aldında, eçtäräk täkälär bäeldäşä. Qayberäwlär furgon maşinadan sata, qayberäwlär kirtäläp alğan utarçıqtan säwdä itä. -Xaywannar küp asırıysızmı üzegez? -Nu poka çto, xäywan belän jivem. -Niçä sıyır, niçä atığız bar? -Nu v dannoye vremyä nelzyä je ob etom goworıyt. Alla skol'ko birde, stol'ko i täwbä, di 270 çaqrım ütep Armizon rayonınnan uq kilgän qazax Zara apa. Zara apa bügen kilosın 60-70 sumnan xäläl it sata. “Bez xäläl it belän bu yaqlarğa yış kilep torabız. Ber qayçan da artıq qıybatqa, bazardağı bäyälärne dä arttırıp satqanıbız bulmadı. Şuña Xoday üzebezgä dä bäräkäten kiterep tora”,- di ul. Mäçet işek aldına täkä stawçılar yanına ütik äle. -Откуда привезли? -Мы из Тюменской области. -А желающим продаете да? -Это Курбан байрам... Как это желает, у кого есть деньги тот покупает. Мы 2000 км объездели что бы купить вот это. Раньше много держали, а час мало держат. -А примерно сколько получается? -Есть по 2000 рублей, есть 2500, большие есть- 3 тыс. İsemegez kem sezneñ? -Zöxrä. -Zöxrä apa, sarıq alasığız kiläme? -Sarıq alasıbız kilä, äye. Anı min qızıbızğa atağan idem. Qızımnıñ isänlek-sawlığına dip. Gölnaz. 19 yäş tula martta. Ul kiäwdä Başkiriädä. -Ä üzegez Tömän keşeseme? -Yuq min Başkiriäneke. Monda 24 yıl yäşim. -Yıl da şulay qorban çalasızmı? -Fäniskä suyğan. Näzer qorbanı itep. Üzebezgä suyğan. Menä qızıma isemlägän idem. İrtänge säğät 6 dan uq söyli başlağan Tömän radiosı möselmannarnı bäyräm belän täbrik itep, bıyıl diniä idaräse 45 quynı suyıp, iten fäqirlärgä tarataçaqlar, digän xäbär äytte. İdaräneñ räise Ğälimcan xäzrätne tıñlıyq äle. -45 kenä tügel inde 60 yaqınayıp quydı. Çit illärdän bezneñ sponsorıbız Qazanğa kilgän ikän. Bügen ul zvonit itte: “Tağın alığız”,- dip. Qorbannarnı küp awıllarğa cibärdek. Terelätäy. Menä bügen qayberläre kilep alıp kitä. İnde ber xätlesen, bezneñ mädräsälärebez bar, alarnı da täemin itäbez. Qalğanın xalıqqa taratabız. Monda inde taratmıybız. Monda küpme taratsañ da citmi torğan, ğawğa bula torğan. Ber yılnı bez 7 zur xäywan suydıq, 40 tan artıq quylar qorban qıldıq. Läkin, şulay bulsa da, küp süzlär buldı. Ansına citeşmägän, monsına citeşmägän... Şunıñ öçen spisok tözep keşelär taratırlar inşalla. Ğälimcan xäzrät süzlärençä, xäzer qorbanlıq tabular da zur problemğa äylängän. Tömändä dä, awıllarda da qorban çaluçılarnıñ sanı yıldan-yıl kübäyä. Qorban bäyräme namazına kilgännär belän mäçetneñ ike qatı, basqıçlar, işek töpläre tuldı. Bäyräm wäğäzendä Ğälimcan xäzrät Qorban ğayete belän täbrikläp anıñ maräsemnäre turındağı süze belän berrättän dönyawi problemnarnı da çitlätep uzmadı. “Xizbut-taxrir äl-İslami” yünäleşeneñ çın islamğa yat küreneş ikänlegen äytte. “Tatar türälärenä Rusiä prezidentı Putinnan ürnäk alırğa kiräk. Ul dini bäyrämnärdä çirkäwlärgä bara. Ä bezneñ tatar türäläre mäçetlärgä yöregez, itağätle bulığız dip süz söylilär dä namaz waqıtı citä başlağaç, şıbırılışıp çığıp qaçalar, dini bäyrämnärdä mäçetlärdä kürenmilär”,- dide.

Qorban bäyräme könne böten Rusiä külämendä yal itmäsälär dä, mätbuğat çığanaqları möselmannar şatlığına bitaraf bulmadı. Ämma qayber yazmalarda citdi yalğışlar da kitte. Misal öçen “İntertat” saytı, “Tömändä qorban bäyrämenä zur mäğnä salalar” digän mäqälädä “Tömän ölkäse möselmannarı Diniä Näzaräte räise Fatıyx Ğärifullin süzlärençä”,- dip yaza. Tömän ölkäse diniä idaräse, yäisä nazäräte räise Ğälimcan xäzrät Bikmullin. Fatıyx xäzrät tügel. Fatix xäzrät Rusiäneñ Aziä öleşe möselmannarı diniä idaräseneñ Tömän töbäge qazıye. Newsprom saytınnan kitkän bu yalğışnı “Вечерняя Тюмень” gazetası da küçerep alğan.

Nail-Alan, Tömän