Accessibility links

Кайнар хәбәр

Tatar studentlarına Tatyana köne kiräkme?


Student xalqı berwaqıtta da bireşmi, anıñ küñele härçaq kütärenke bulırğa tieş. Şähär transportında yörergä proezdnoylar beterelgäç, avtobusqa utırğanda yartı bäyägä bilet alu tärtiben yuqqa çığaru student xalqın şatlandırmadı, älbättä. Pensionerlar kebek uramğa çığıp tramvaylar tuqtatmasalar da, ämma studentlar da räncegän ide. İnde proezdnoy biletlar yañadan qayta digäç, beraz küñellär kütärelde. Ämma şul proezdnoynı alırğa 150 sum aqçanı qayan alasıñ? Stipendiäne Vladimir Putin yöz sumğa arttırabız dide, ämma berençe aprel'dän genä. Qazan yegetläre häm qızları tağın bezne şayartıp aldıylar dip şiklänä.
Putinnıñ mäskäw studentları yanına barıp, Tat'yana könen bäyräm itüe, bäyräm xisabına ike litrlı sawıttan açı bal eçüe, mondıy şöbhälärne beterergä tieş kebek. Citmäsä şul uq könne bezneñ tapşıruda izge Tat'yana räsmi tügel, tarixi häm dini yola ğına dip xäbär itü, döreskä çıqmadı. Näq şul könne Putin izge Tat'yana könen Rusiä studentları köne dip räsmi iğlan itüçe ukazğa qul quydı. Şulay itep teläsäñ dä, telämäsäñ dä bu bäyrämne ütkärergä, räteñ bulsa da, bulmasa da küñel açarğa turı kilä. Studentlar qarşı tügel. Pravoslav dinen totmağan möselmannar, tatarlar, başqortlar häm başqalar bu yulı izge Tat'yananı üz dinen saqlawğa canın fida qıluı öçen tügel, ä studentlarnı zurlaw xaqına bäyräm itä. Ämma başqalarğa iärep, çümeçläp xämer eçü mäcbüri tügelder dip ışana alar. Böten keşe dä şatlığınnan yığılğançı eçmi bit inde.
Qayber ölkän keşelär yäşlärgä - yeget-qızlarğa ğomumän eçemleklär belän bötenläy mawıqmasqa kiräk dip sanıy. Studentlar yaratıp eçkän sıranı uramda çömermäw turında qanun äzerläw, Bauman uramında şeşä kütärüçe yeget-qızlarnı kimette. Xätta bu qanun imzalanmasa da. Studentlarğa bäyräm itep, zur sawıt kütärergä quşu yulı belän bäxet kiterep bulmawı kön kebek açıq. Qazan universitetınıñ xoquq fakul'tetı studentları Putinnıñ studentlar könen iğlan itü ukazın şulay kötmägändä häm tiz genä dönyağa kilüen bolay dip añlattı. Bu ukaznıñ smetası yuq, yäğni anı ütäw öçen küpme aqça totılaçağın kürsätüçe xisaplarğa finans häm başqa ministrlarnıñ imzası bulırğa tieş. Ukazlarğa ayaq çalu menä şunnan kilep çığa ikän. Studentlar könen bilgelär öçen federal' byudjettan ber tien aqça da totılmıy. Töbäk byudjetlarınnan da aqça kiräkmi. Kesäñnän aqçanı alasıñ da, şäräbne zur stakanğa salasıñ häm cırlap-biep küñel açasıñ. Däwlätkä dä ekonomiä, studentlarğa da küñelle.
Menä şundıyraq ütte bıyılğı Tat'yana köne. İrtän räsmi bäyräm bulmasa da, kiçkelekkä studentlarnıñ hönäri bäyräme räsmiläşterelde. Häm bu bäyrämdä barıber az bulsa da milli-dini kimçelek bar. Barıber izge Tat'yana häm izge bulmağan tatar qızları Tänzilä, Tañsılu probleması qala.
Ğomumän yuğarı uqu yortlarında milli aspekt yış qına öskä çığa. “Tatarstan yäşläre”neñ pänceşämbe sanında “Universitet häm tatarlar” digän mäqälä basıldı. Arxitektura häm tözeleş Akademiäse dotsentı Fidail Miñnexanov yazğan bu mäqälädä universitet açunıñ maqsatı itep patşa xökümäte däwlätkä xezmät itär öçen çinovnik, uqıtuçı, vraçlar safın tulılandıru ğına tügel, ä töbäkne xristianlaştıru üzäge itep tä bilgeli dip äytelä. Läkin universitetnıñ uqıtuçıları, ğalimnäre, studentları tırışlığı belän ul millätebezgä zıyan kiterä torğan yulğa ayaq basmıy. Kiresençä, İdel-Ural buyında yäşägän törki xalıqlar arasında xör fiker uyatuda, yazma ädäbi-tarixi baylıqlarıbıznı cıynap, tarixıbıznı öyränüdä, tatarça basma süz taratuda zur eşlär alıp bara. Äye, elekke zamannarda universitetta tatarlar bik az uqı. İsmagıyl' Rämi universitetnıñ berençe yöz yıllığında anda 71 tatar balası ğına uqığan dip raslıy. Bügen isä universitetnıñ barlıq studentlarınıñ 45 protsentı tiräse tatar millätennän dip yaza mäqälä avtorı.
Studentlar Tat'yana könen bäyräm itkändä, nigäder näq şuşı çorlar iskä töşä.
Al'bina Zäynulla, Qazan.
XS
SM
MD
LG