Accessibility links

Кайнар хәбәр

Semberdä Musa Cälilgä bağışlanğan çara uzdı


Musa Cälilgä bağışlanğan çaralar yıl sayın fevral' urtalarında uza ide. Awıllarda bıyıl da şulay buldı. Ä ölkä üzägendä, karantin arqasında, kiçekterelde. Soñ bulsa da uñ bulsın, dipter inde, Tatar mädäni üzäge Milli kul'turalarnı üsterü üzäge digän uçrejdenie binasında 4 mäktäptä tuplanğan ayırım tatar sıynıfları balaları belän oçraşu uzdırdı.

Şundıy uq çara İdel buyı xalıqları kitapxanäsendä uzdı. Anı kitapxanä xezmätkäre Railä Waxitova oyıştırdı. Yaqın urnaşqan 28 häm 15 mäktäp balaları, cirle qäläm tibrätüçelär häm milli xäräkät äğzaları qatnaşqan bu çarada, balalar ğına tügel, ölkännär dä şiğerlär belän çıqtılar. Mäsälän, uqıtuçı Güzäliä Safiullina uqığan “Qatıylgä” şiğere bik tä ähañlı yañğıradı. Ämma ayıruça tä'sirlese cirle şağirebez Rifqät Xismätneñ şiğere bulğandır. Rozaliä Matrosova uqığan bu äsärdän ber özekneñ mäğnäse sulmas yarağa toz sipkändäy qabul itelde. Menä özek:

Tatarnıñ mondıy ulları, sanap kitsäñ, küp küben,

Tik alarnıñ isemnären küplär belmilär bügen.

Çönki Mäskäw nikter maqtıy urıs soldatın ğına.

Nik bütännär teldä siräk – layıq tügelme moña?

Onıtmasqa kiräk ide urtaq bu başqalağa:

Urıs belän ber ük safta suğıştı başqalar da!

Mondıy süzlär başqa ğädelsezleklärne dä iskä töşerergä säbäp buldı. Menä berniçäse.

Çuaşstannıñ Qanaş stansasında ike poyızd oçraşa: Mäskäw yazuçıları Tatarstanğa – tılğa bara, ä Tatarstan yazuçıları – frontqa. Tanışlar oçraşalar, qaya yul totuları belän qızıqsınalar. Ğäcäplänülären beldermilär – zamanası şundıy.

Kürenekle yazuçı Aleksey Tolstoy urıs soldatınıñ batırlığı turındağı ataqlı “Russkiy xarakter” xikäyäsen Semberdäge “Moskva”isemle qunaqxanädä yaza. Anı “Pravda” gäzitennän barlıq diärlek gäzitlär dä küçerep bastıralar.

30ğa yaqın tatar yazuçıları suğışta qorban bula. Mäşhür “Şüräle” baletın büläk itep ölgergän, xalqıbıznıñ yözek qaşıday sanalğan Färit Yärullin Ul'yan Qızıl komandirlar kursın tämamlap, tup-turı frontqa ozatıla. Süzdän süz çığıp, “Ömet” gäziteneñ soñğı sanında basılğan Zäki Zäynullin yazması da telgä alındı. Moña qädär Reyxstagqa berençe bulıp Qızıl bayraq elgän Ğazi Zahitovnıñ üterelüe turında törle imeş-mimeşlär genä yöri ide. Nihayät, bu yazma älege faciğäne taşqa basqan xäreflär belän bäyän itkän. “Ömet”neñ şul uq säxifäsendä cirle yazuçıbız İdelbikäneñ küptän tügel wafat bulğan İskändär ağa Ğizzätullin turında xätiräläre dä dönya kürgän. Ul da, märxüm, Kavkaz tawları, Kurski duğalar aşa uzıp Prahada suğışnı tämamlağan. Ä menä buşlay maşina aluğa aña çirat citmäde...

Çarağa qaytsaq, Avtonomiä räise Azat Kurçakov üzeneñ yomğaq süzendä kiläse yılda Musa Cälilneñ tuuına – 100, Tuqayıbızğa 120 yıl tuluğa bağışlanğan çaralarnı zurlap uzdırunı bügen ük äzerli başlarğa kiräklegen assızıqladı.

Şul uq kitapxanä xezmätkärläre ikençe könne ük çuaş, tatar, muqşı milli xäräkäte äğzaların, kitapxanäneñ iñ aktiv uquçıların çaqırıp, Xalıqara xatın-qızlar könenä bağışlanğan çara uzdırdılar. Yıldağıça uzdı inde anısı – törle tellärdä şiğerlär, cırlar, täbrik süzläre yañğıradı.

Çaradan soñ, “Tuğan tel” räise Mäxmüt Xäyrullin üzeneñ borçıluın “Azatlıq” radiosı aşa yañğıratunı ütende. Anı “barlıq milli oyışmalarnı berläşterü” maqsatınnan oyıştıralaçaq çaranıñ maqsatı, kiresençä, “tarqatu” tügelme ikän, digän soraw borçıy. Çönki, di ul, “Tuğan tel”dän 6 delegat 2-aprel'gä Qazanğa cıyına ide. Ä monda – başqa qorıltay cıyalar ikän.

“Azatlıq” radiosı, Ayrat İbrahim, Sember.

XS
SM
MD
LG