Accessibility links

Кайнар хәбәр

Tokyo Qıtayda ütkän Yaponiägä qarşı cıyınnnarğa şiqäyät belderä


1931-1945nçe yıllar arasında Qıtaynı okupatsiälägän yapon xärbiläreneñ anda qılğan bäğersezlekläreneñ ütkän atnada Yaponiädä basılğan yaña tarix kitabında zararsız itep kürsätelüe Qıtayda köç qullanılğan demonstratsiälärgä säbäp buldı. Şimbädä Pekingdä ä yäkşämbedä Könyaqta Guanju şährendä Yaponiä konsollığı aldına cıyılğan meñnnäçä qıtay şundağı yapon kibetenä taşlar buyalar ırğıttı.

Şimbä könne Pekingdä yapon ilçelege aldında 10meñ çaması keşeneñ ütkärgän uram cıyını köç qullanılğan demonstratsiägä äylände(audio) Xalıq yapon ilçelege häm ilçe Koreshige Ananinıñ rezidensiäsenä taşlar, şişälär çiregän pomidorlar ırğıtıp açuın kürsätte. Ütkän atnada başlanğan Yaponiägä qarşı cıyınnar zurayıp 1999nçe yıldan soñ ber çit ilgä qarşı oyıştırılğan in zur demonstratsiägä äylände. 1999nçe yılda Kosovo suğışı waqıtında yalğışlıq belän Qıtay ilçelege bombalanğan ide Demonstratsiälär yäkşämbedä könyaqta ike şähärdä däwam itte.10meñ çaması keşe Guanju şährendä şulayuq Guandong ölkäsendä urnaşqan Şenzen şährendä dä şuluq çama keşe protest belderde. Demonstrantlar yapon mäktäpläre öçen äzerlängän yaña tarix kitabında 2nçe böten Dönya suğışında yapon xärbiläreneñ Qıtayda eşlägän cinayätläre zararsız itep kürsätelgän digän qaraşta

protest belderüçe(audio)

suğış waqıtında Yaponiä xärbiläre zur cinayätlär eşläde , äle alarda ber tamçı da ğäyeplelek xisse yuq.Bu çıdamaslıq xäl , bu qıtay keşese öçen çıdamaslıq xäl.

Yaponiä räsmiläre tänqitlärgä qarata yaña kitap öçen xökümät tügel ä xosusi şirkätlär cawaplı dip äytte.Tokyo xakimiätläre mäktäplärdä uqıtıla torğan kitaplar turında maxallä mäktäpläre qarar birä di. İkençe bäten Dönya suğışında Yaponiä 10yıllıq okupatsiä waqıtnda Qıtayda Nankingdä 100meñ belän 300meñ keşene üterüdä ğäyeplänä. Yaña tarix kitabında sannar yuq şulayuq yaponnarnıñ suğış waqıtında aziäle xatınnarnı faxişä itep qullanuı , mäcbüri xezmät lagerlarınıñ ähämiäte kimetelgän .Tokyoğa qarşı protestlar Qıtayda ğına tügel ä Könyaq Koreada da ütte. Yäkşämbedä Peking bik tınıç ide. Şimbä könne şähärdä şau şuğa säbäp bulğan demonstrantlarnıñ eze dä yuq ide. Başqalada Yaponiä diplomatik binaları aldında qıtay politsiäse häm saqçılar tora xäzer. Yaponiä tışqı eşlär ministırı Nobutaka Maçimura Qıtay xökümätenä räsmi şiqäyät tapşırdıq , watıp , qırular şulsanda şimbädä bulğan häm aprelneñ 2, 3nçe könnärendä Şenzen häm Guanjuda bulıp alğan waqıyğälär ciddi problema bulıp tora häm min protest belderem dip äytep

Maçimura( audio)

Min räsmi räweştä ğafu ütenü häm zararnıñ kompensatsiälänüen soradım Şulayuq min qurqınıçsızlıqnı artırırğa häm Yaponiä watandaşlarınıñ, yaponiä şirkät häm ilçelegeneñ iminlegen garantiälärgä häm mondıy insidentlarnıñ qabatlanmawın soradım .

Qıtay xabär agentlığı Xinxua qıtay räsmiläreneñ Yaponiä mänfäğätlären saqlau öçen alıp barğan tırışlıqnı yaqtırtıp kilä. Xinxua yäkşämbedä Qıtay tışqı eşlär ministırlığı süzçeseneñ barlıq demonstrantlarnı totnaqlıq kürsätergä çaqırğan belderüen kiterde.Anda Qıtay xökümäte protest belderüçelerne köç qullanıp tügel ä qanun , tärtip qısalarında fikerlären belderergä çaqıra dip äytelgän. Xinxua şulayuq Yaponiä watandaşları, oyışmalarınıñ iminlegen tämin itü wazğiätneñ naçaralanuına yul quymaw öçen böten ildä bik küp iminlek xezmätkäre eşli dip belderde. Avtoritar qıtay xökümäte Yaponiägä qarşı protestlar belän iqtisadi yaqtan möhim kürşe arasında balans aktı buldırırğa tırışa. färidä xämit
XS
SM
MD
LG