Tömän Neft Kompaniäse - British Petrolium, berençe xärefläre belän äytkändä TNK-BP eşe berençe qaraşqa, çınalap ta, Yukos eşen xäterlätä - tülänmägän salım küläme üskännä üsä bara. Başlap salım räsmiläre bu şirkätne 2001 yılda 4 milliard çaması rubl, yaqınça 144 million dollar salım tülämäwdä ğäyepläde. Qabat sanap qarağannan soñ, tağın 791 million dollar östäde. Şulay itep TNK-BPnıñ burıçı milliard dollarğa citte, salımçılıar äytüençä, bu san tağı da artırğa mömkin.
Berniçä kön elek kenä, Rusiä prezidentı Vladimir Putin, Hannoverda, çit il investitsiälären Rusiägä cälep itergä tırışıp, xökümät xosusıylaştıru eşlären kire qaramayaçaq, Kreml eşquarlıqqa tıqşınmayaçaq, dip ışandırğan ide:
Audio (Vladimir Putin)
"Rusiädä xosusıylaştıru näticäläre kire qarala digän ğäybätlär – nigezsez. Kiresençä, bu mäsälägä kire qaytunı buldırmas öçen bez tikşereläse eşlärneñ möddäten 10 yıldan 3 yılğa qısqartabız."
Rusiä belän eş itüçe çit il eşquarları xäzer prezident häm salım räsmiläreneñ şuşı qapma-qarşı qaraşların niçek añlarğa, dip baş wata. Citmäsä, urıs-britan kompaniäse sanalğan TNK-BP isemenä ğäyepläwlär, Londonda Rusiä iqtisadı forumı barğan köndä yasaldı. Britan investorların Rusiädäge mömkinleklär belän qawıştıruçı İBM and Computer Consultancy şirkäte başlığı John Bamford süzlärençä, forumda qatnaşuçılarnıñ kübese, bu eş artında da, Yukosta şikelle, säyäsät tora dip sanıy:
Audio (John Bamford)
"Bu xäbärneñ näq menä forum waqıtına turı kilüe şaq qatırlıq. Äyterseñ, kemder monı maxsus eşli, häm bu ğadi salımçı eşe genä oşamağan."
Salım xezmäteneñ belderüe prezident Putinnıñ, 3 yıl häm annan elegräk bulğan xällär tikşerelmäyäçäk, digän süzlärenä dä qarşı kilä. Çönki TNK-BP 2001 yılda, yağni 4 yıl elek tülänmägän salımnar öçen ğäyeplänä.
2003 yılda Tömän Neft Kompaniäseneñ British Petrolium belän quşılıu zur qazanış itep kürsätelgän ide, Kreml aña üz fatixasın birde. İnde şundıy kompaniägä dä häcümnär başlanğaç, çit il investorları tämam poşamanğa qaldı.
Salımçılar belän prezident arasındağı qarşılıqqa kilgändä, qayber küzätüçelär monı xättä Putin administrtsiäsendä aña qarşı eşlägän köçlär belän añlata. Mäskäwdäge Aton Capital isemle şirkät belgeçe Dmitri Lukaşov süzlärençä, ägär şulay bulsa, bu Putinnıñ yögännärne ıçqındıruın añlata:
Audio (Dmitri Lukaşov)
"Mine şul borçıy, ägär salım räsmiläreneñ ğäyepläwläre prezident tarafınnan raslanmağan bulsa, bu prezidentnıñ yögännärne ıçqındıruın añlata."
Xäyer, Rusiädä salım tülämäwdä ğäyeplängän här şirkät axır çikä Yukos kebek cimerelä diyü döres bulmas ide. Äytik, şul uq miliard dollar burıçta ğäyeplängän Vımpelkom burıçların kimetä aldı, 79 million dollar salım tülämäwdä ğäyeplängän Japan Tobacco mäxkämädä ciñep çıqtı.
TNK-BP başlığı Robert Dudley dä sişämbedä bezneñ eş Yukos eşenä äylänmäs digän ışanıçın belderde. Şulay da, Rusiä räsmiläre iqtisad östennän kontrolen köçäytä bara, häm bu borçulı xäl dide ul.
-Ali Gilmi
Berniçä kön elek kenä, Rusiä prezidentı Vladimir Putin, Hannoverda, çit il investitsiälären Rusiägä cälep itergä tırışıp, xökümät xosusıylaştıru eşlären kire qaramayaçaq, Kreml eşquarlıqqa tıqşınmayaçaq, dip ışandırğan ide:
Audio (Vladimir Putin)
"Rusiädä xosusıylaştıru näticäläre kire qarala digän ğäybätlär – nigezsez. Kiresençä, bu mäsälägä kire qaytunı buldırmas öçen bez tikşereläse eşlärneñ möddäten 10 yıldan 3 yılğa qısqartabız."
Rusiä belän eş itüçe çit il eşquarları xäzer prezident häm salım räsmiläreneñ şuşı qapma-qarşı qaraşların niçek añlarğa, dip baş wata. Citmäsä, urıs-britan kompaniäse sanalğan TNK-BP isemenä ğäyepläwlär, Londonda Rusiä iqtisadı forumı barğan köndä yasaldı. Britan investorların Rusiädäge mömkinleklär belän qawıştıruçı İBM and Computer Consultancy şirkäte başlığı John Bamford süzlärençä, forumda qatnaşuçılarnıñ kübese, bu eş artında da, Yukosta şikelle, säyäsät tora dip sanıy:
Audio (John Bamford)
"Bu xäbärneñ näq menä forum waqıtına turı kilüe şaq qatırlıq. Äyterseñ, kemder monı maxsus eşli, häm bu ğadi salımçı eşe genä oşamağan."
Salım xezmäteneñ belderüe prezident Putinnıñ, 3 yıl häm annan elegräk bulğan xällär tikşerelmäyäçäk, digän süzlärenä dä qarşı kilä. Çönki TNK-BP 2001 yılda, yağni 4 yıl elek tülänmägän salımnar öçen ğäyeplänä.
2003 yılda Tömän Neft Kompaniäseneñ British Petrolium belän quşılıu zur qazanış itep kürsätelgän ide, Kreml aña üz fatixasın birde. İnde şundıy kompaniägä dä häcümnär başlanğaç, çit il investorları tämam poşamanğa qaldı.
Salımçılar belän prezident arasındağı qarşılıqqa kilgändä, qayber küzätüçelär monı xättä Putin administrtsiäsendä aña qarşı eşlägän köçlär belän añlata. Mäskäwdäge Aton Capital isemle şirkät belgeçe Dmitri Lukaşov süzlärençä, ägär şulay bulsa, bu Putinnıñ yögännärne ıçqındıruın añlata:
Audio (Dmitri Lukaşov)
"Mine şul borçıy, ägär salım räsmiläreneñ ğäyepläwläre prezident tarafınnan raslanmağan bulsa, bu prezidentnıñ yögännärne ıçqındıruın añlata."
Xäyer, Rusiädä salım tülämäwdä ğäyeplängän här şirkät axır çikä Yukos kebek cimerelä diyü döres bulmas ide. Äytik, şul uq miliard dollar burıçta ğäyeplängän Vımpelkom burıçların kimetä aldı, 79 million dollar salım tülämäwdä ğäyeplängän Japan Tobacco mäxkämädä ciñep çıqtı.
TNK-BP başlığı Robert Dudley dä sişämbedä bezneñ eş Yukos eşenä äylänmäs digän ışanıçın belderde. Şulay da, Rusiä räsmiläre iqtisad östennän kontrolen köçäytä bara, häm bu borçulı xäl dide ul.
-Ali Gilmi