Accessibility links

Кайнар хәбәр

Rayon gazetaları “reformasız” yäşi birä


Tatarstan respublikasında çığa torğan tatarça rayon gazetalarına küz salsaq, anda qızıqlı ğına yazmalar basıla. Läkin ul yañalıqlar şul rayon eçendä genä qala, kiñ dairälärgä taralmıy diärlek. Ä bit anda rayon-awıllarnıñ yäşäyeşen, borçu-şatlıqların çağıldırğan yazmalar şaqtıy. “Ätnä tañnarı” gäcitendä “Küäm” xucalığı igençeläre küp yıllardan kilgän kürkäm ğädät buyınça yazğı qır eşläre aldınnan qorban çalıp, Qor’än uqıtuları turında yazılğan. Sovet zamanında traktor- çäçkeçlärgä qızıl bayraqlar quyıp parad ütkärä idelär. Şul räweşle qır eşlären başlağannar. Ä xäzer izge süzlär, doğalar yärdämendä “Bismilla” belän başlanğan eş uñışlı bulır digän teläktä basuğa çığu turında äytelä “Ätnä tañnarında”. Böyek Ciñüneñ 60 yıllığına bağışlanğan çaralar ütüe xaqında här gazetada yazıla. “Biyektaw xäbärläre”ndä suğış yıllarında traktorda eşlägän xatın-qızlarnı barlap, rayon kitapxanäsendä çäy tabını qoru turındağı yazma gazetanıñ tulı ike biten alıp tora. Anda Ayubaş awılınnan Äminä Ğälieva 1946 yılnıñ may ayında traktornı ikençe basuğa küçergändä yäp-yäş kileş ayaqsız qalu turında söyli. Şul uq sanda 19 mayda fizkul'tura xezmätkärläre arasında ciñel atletika buyınça Biyektaw rayonı çempionatı açıluı xäbär itelä. Yarışta qatnaşuçılarnı törkemnärgä bülüdä üzençälekle başqarılğan. 30 yäşkä qäderlelär häm annan yuğarılar üz yäştäşläre belän, 60 yäştän ölkänräklär üz zamandaşları belän yarışaçaq. Soñğı yıllarda ğailädä balalar sanı ber-ikedän artmıy. Öç yäki biş bala bula qalsa, änilärne küp balalı ana dip atıylar. “Biyektaw xäbärläre”ndä “Ana digän böyek isem…” digän mäqälä astında Yuğarı Arbaş awılında yäşäwçe biş bala anası Lälä Yarmöxämmätovağa respublikanıñ “Ana danı” medale tapşırıluı turında söylänelä. Olı qızı Rawşaniä student, ä näni Rafail belän Gölnaz balalar baqçasında yöri dip tä äytelep kitelä. “Arça xäbärläre” isä Arça rayon mädäniät bülege initsiativası belän, Böyek Ciñüneñ 60 yıllığı qısalarında rayonda “Tormış nigeze - tatu ğailä” - digän bäyge ütkärelüe äytelä. Bäyge xalıq icatın üsterü, xalqıbıznıñ yolaların, ğöref-ğadätlären bayıtu, urındağı fol'klornı öyränüne, sälätle ğailälärne barlaw häm alarnı barlawnı maqsat itep quya. Rayon gazetalarınıñ kübese 10-15 yıl elek niçek yazğan bulsalar xäzerdä şundıy ruxta däwam itälär. Alayda rayon xalqınıñ borçuların çağıldırğan yazmalar da oçrap quya. “Arça xäbärläre” nidäge “Mazut eçendä yäşäwe kemgä räxät” mäqäläsendä Arça stansiäsendä Yılğa artı uramında toruçı Färidä Nurullinanıñ moñ-zarın gazetanıñ jurnalistı Gölsinä Zäkieva tikşerä. Älege apanıñ öyläre avtotransport xucalığına yaqın urnaşqanlıqtan yazın baqçağa mazutlı su ağa. Şuña baqçada bäräñgese dä üsmi. İske sarayları cimerelgän, qoyıları da yaraqsız qalğan. Jurnalist Tatarstan respublikası ekologiä ministrlığınıñ Ton 'yak territorial' idäräse citäkçese Miläwşä Ğiläcevağa şaltırata. Ul isä, salmasın ide öyen anda, tuyğan inde andıy keşelärdän dip cawap birgän. Avtotransport xucası da Färidä Nurullinağa qatğıy räweştä bulışmıym digän. Bilämä Sovetı räise Wäliev ta rayon gäcite äğzasına kommisiä belän töşep qararğa quşudan başqa süz äytmi. Axır çiktä yazmanıñ avtorı Gölsinä Zäkieva “İke yaq öçen dä bu mä’säläneñ uñay xäl itelüe kiräk” digän teläk belän tämamlap quya. Ni qızğanıç, jurnalistnıñ xis-toyğıların gäcittä bastıru iskelektä qalğan ğädät ikänen rayon gäcitläre äle haman belmi ikän… Röstäm İsxaqi
XS
SM
MD
LG