Accessibility links

Tömännän Qazannıñ meñ yıllığına baraçaq törkemdägelär üz kesäsennän tülämiäçäk


“İntertat.ru” Qazannıñ 1000 yıllığı bäyrämenä Rusiäneñ törle töbäklärenä elegräk cibärelgän çaqıru xatlarda yäşäw öçen Tatarstan tüli dip belderelsä, xäzer isä kilüçelär yäşäw öçen dä üzläre tülilär ikän digän süzlär yöri. Qazan bäyrämenä kilüdän baş tartuçı millättäşlär dä bar ikän”,- dip xäbär itä.

Ölkäneñ könyağınnan Tömän häm Tobol şähärlärennän bu bäyrämgä 18 keşelek törkem yulğa cıyına. Alar meñ yıllıqqa çaqırılğan meñ keşe eçendä. Tömän ölkäse tatarları milli-mädäni avtonomiäse räise Rişat Cihanşin äytüençä, Tömän ölkäseneñ könyağınnan barası törkemdägelär yul öçen dä, toru öçen dä, aşaw öçen dä üz kesälärennän tülämäyäçäklär. Tömän ölkäseneñ milli eşlär komitetı bu çığımnarnı qaplaw öçen aqça birergä wäğdä itkän. Bügen poezdğa biletlar alındı.

Qazan şähäreneñ 1000 yıllığı waqıtında Tömän ölkäseneñ tatar xatın-qızlar oyışması “Aq qalfaq”nıñ başlığı, tatar dönyasına tanış jurnalist Bibinur Sabirovağa istälekle suvenir beläzek tapşıraçaqlar. “Söembikä” jurnalı ike yılğa ber tapqır Rusiäneñ törle töbäklärendä yäşägän tatar tormışında alnı-yalnı belmi eşlägän, milli ğöref-ğadätlärne saqlawda zur qazanışları öçen suvenir beläzek büläk itä. Bibinur xanım äytüençä, anıñ belän bergä bıyıl bu büläkkä Tömän ölkäseneñ Kükrände awılında tuıp üskän, xäzer Qazan şähärendä yäşäwçe fol'lklorçı ğalimä Flora-Äxmätova Urmançe da layıq bulğan. Bibinur xanım beläzekkä “Tatar ile” gazetasınıñ xäbärçese bularaq, tatar xalqınıñ kön üzägendä torğan ana tele problemaların yaqtırtıp toruı öçen layıq bulğan.

3 nçe avgustta Bibinur Sabirovanıñ olı yubilee ide. “Ägär ütkän tormış yulığıznıñ ber noqtasın alıp anı üzgärtergä mömkin bulsa, nişlär idegez?”,- digän sorawğa ul bolay dip cawap birde.

(audio)

-Küp märtäbälär üzgärter idem. Çönki minem tormışım niçek min xıyallandım, niçek minem küñel taläbem, taypılışlarım bulsa, ul yullardan ütä almadım. Küp yullardan ütä almıy qaldım. Şul yullarğa yañadan kerer öçen, tağın şunda üzemä bäxet tabır öçen min ällä niçä märtäbä borılıp qaytır idem yäşlegemä.

-Anıñ bersen genä üzgärtergä mömkin, Bibinur xanım, disälär, qaysısın üzgärter idegez?

-Açıqtan-açıq äytkändä, (Tobol. N.A) pedagogiä uçilişçesın betergäç, säxnägä biügä kiter idem. Çönki minem böten küñelemne biläp alğan närsä biü ide. Häm min kitmi qaldım. Läkin min barıber biü dönyasınnan çıqmadım berqayçan da.

-Professional' biügä kitär idem dip äytäsez äyeme?

-Äye, çönki minem professional' äzerlegem bar ide. Mine biügä 4 yıl buyı peduçilişçe da uqığan waqıtta Peterburg operetta teatrınıñ solistkası, balerina, Nemiroviç-Dançenkonıñ abıysınıñ qızı Nina Andreevna öyrätkän ide. Häm ul mine cibärmäde. Berniçä yıl ütkäç kenä anıñ säbäben äytte. Häm üze bik ükende.

-Ni öçen cibärmägän sezne?

-Sin äzer tügel ideñ kar'yera öçen köräş barğan dönyağa kerergä dide. Çönki çınlap ta min üzemneñ xarakterım buyınça ul waqıtta bik irkälegem zur ide. Min zur ğailädä irkä bala bulıp üstem. Annan soñ Nina Andreevna häm anıñ ire Yevgeniy Pavloviç mine üzläreneñ qızları itep qabul itkännär ide. Bik söyekle üz ätiem-äniem bulsa da min alarnıñ da qızları bulıp sanaldım. Häm minem belän berrättän alar änä Qazanda yäşäwçe Flora Äxmätovanı da qabul itkännär ide qızları itep. Min alarnıñ qanatı astında, qızlarnıñ qanatı astında köräşergä öyränmi qalğanmın.

-Cayı kilgändä biergä yaratasızmı?

-Biergä bik yaratam.

-Soñğı märtäbä üzäklärne özderep qayçan biedegez?

-Soñğı märtäbä Ğalimcan xäzrätneñ qızı kiäwgä çıqqanda, möselman tuyı bulsa da, bez anda räxätlänep biedek.

Bibinur Sabirovanıñ olı yubileyı Tömän şähäreneñ “Etnos” balalar üzägendä ütte. Anı täbriklärgä kilgän milli xäräkät wäkilläre dä, tuğan-tumaçaları da tuyğançı biede. Xämersez mäclestä iñ cılı süzlär äytelde, istälekle büläklär tapşırıldı. Här kem dä: “Tatar tormışın sezdän başqa hiç kenä dä küz aldına kiterep bulmıy”,- dide. Bu könnärdä anıñ iñ zur xıyalı tormışqa aştı. Ul Seberdä tuıp üskän. Äbi-babaları 20 nçe ğasır başında Stolıpinnıñ agrar reforması waqıtında Tatarstannıñ Apas yaqlarınnan monda kilep töplängän bulğan. Şuña kürä: “Tatarstan minem ikençe watanım ul”,- dip gel äytä kilde. Küñele belän genä bulsa da här kön Tatarstanda, Qazanda ul xäzer. Tömän tatarlarınıñ “Miras” xäyriä fondı tuğan kön büläge itep Bibinur Sabirovanıñ fatirına sputnik aşa Tatarstannıñ “Yaña ğasır” televideniesen qarıy torğan tälinkä quydı.

Nail Alan. Tömän
XS
SM
MD
LG